ZARYS BUDŻETOWANIA PRZEDSIĘBIORSTWA Perspektywa strategicznych wyborów

Wiedza o budżetowaniu ma ogromne walory praktyczne, ale skromną literaturę i niewielką grupę entuzjastów. Słaba znajomość metodologii sprawia, że utrwalają się formy tzw. tradycyjnego budżetowania, odstające od nowoczesnych metod zarządzania, budżetowanie bywa identyfikowane z planowaniem operacyjnym, nie dostrzega się związku między budżetowaniem podmiotów sektora publicznego i prywatnego itd. Źródłem nieporozumień jest odrębna interpretacja budżetowania przez poszczególne dyscypliny naukowe i jego zdawkowa obecność w programach kształcenia, co w praktyce przekłada się na błędy popełnione m.in. w trakcie realizacji obiektów inwestycyjnych: stadionów, autostrad itp.

Celem publikacji jest upowszechnienie kompleksowego podejścia do budżetowania wyrażającego interdyscyplinarny charakter tej metody, w którym wybory decydentów realizują proaktywny model przedsiębiorstwa otwarty na otoczenie i partycypację w zmianach, sprzyjający integracji załogi wokół celów przedsiębiorstwa. Model ten może być pomocny w warunkach pokryzysowej recesji, gdy tak dużo zależy od mobilizacji potencjału ludzkiego, odpowiedzialnej współpracy i gotowości do zmian. Obszerny ładunek innowacyjności wnosi do budżetowania koncepcja zarządzania projektami inwestycyjnymi. Metoda ta jest szczególnie przydatna tym, którzy dostrzegają liczne korzyści wykorzystania budżetowania i chcą zmierzyć się z realizacją najbardziej złożonych przedsięwzięć.

Nie ma wątpliwości, że upowszechnienie wiedzy z zakresu budżetowania służy dobremu przygotowaniu i koordynacji pracy, a tym samym ogranicza ryzyko strat i popełniania błędów. Chodzi o to, aby w realizacji najbardziej złożonych projektów stworzyć mechanizm dostosowany do specyfiki zadania, a zarazem łączący wysiłek zespołu wykonawców ukierunkowany na realizację strategii przedsiębiorstwa.

Wstęp

Rozdział 1. Ewolucyjne spojrzenie na kategorię budżetowania

1.1. W poszukiwaniu atrybutów budżetowania

1.2. Ewolucja form budżetowania w perspektywie historycznej

1.3. Proces rozwoju budżetowania w sektorze publicznym

1.4. Rozwój budżetowania w ramach sektora prywatnego

1.5. Kierunki rozwoju budżetowania w przedsiębiorstwach

Rozdział 2. W poszukiwaniu istoty budżetowania

2.1. Charakterystyka najważniejszych funkcji budżetowania

2.2. Kategoria budżetowania a planowanie

2.3. Strategiczny charakter budżetowania

2.4. Budżetowanie a controlling

Rozdział 3. Cele i zakres stosowania budżetowania w przedsiębiorstwie

3.1. Proste formy budżetowania w warunkach MŚP

3.2. Cele i zasady budżetowania przedsiębiorstw

3.3. Istota mechanizmu budżetowania

3.4. Klasyfikacja i systematyka budżetowania przedsiębiorstwa

Rozdział 4. Prognozowanie wpływów ze sprzedaży na potrzeby budżetowania

4.1. Segmentacja rynku

4.2. Badanie trendów sprzedaży

4.3. Indywidualizacja procedur prognozowania działalności gospodarczej

4.4. Metody prognozowania działalności na podstawie oceny konkurencyjności

Rozdział 5. Warunki równowagi mechanizmu budżetowania operacyjnego

5.1. Zbiór zmiennych opisujących działalność gospodarczą

5.2. Warunki równowagi operacyjnej przedsiębiorstwa

5.3. Zagadnienie progu rentowności w wyznaczaniu równowagi operacyjnej

5.4. Wysokość nadwyżki operacyjnej a równowaga finansowa przedsiębiorstwa

Rozdział 6. Instrumenty optymalizacji budżetowania przedsiębiorstwa

6.1. Model biznesowy przedsiębiorstwa w architekturze budżetowania

6.2. Dylematy budżetowania przedsiębiorstwa zorientowanego na rynek kapitałowy

6.3. Centra zysku w budżetowaniu operacyjnym

6.4. Decyzje finansowe w systemie budżetowania przedsiębiorstwa

Rozdział 7. Kluczowe elementy budżetowania projektów inwestycyjnych

7.1. Dokumentacja wykonawcza projektu

7.2. Ramy współdziałania wykonawców projektu

7.3. Decentralizacja budżetowania projektu inwestycyjnego

7.4. Zadania przedsiębiorstwa w budżecie finansowym projektu

Rozdział 8. Strategie finansowe realizowane w procesie budżetowania

8.1. Polityka cen i wielkości sprzedaży w strategii finansowej przedsiębiorstwa

8.2. Strategia marży operacyjnej

8.3. Strategia kosztów stałych

8.4. Dylematy strategii wyniku finansowego a cele przedsiębiorstwa

8.5. Konstrukcja budżetu finansowego przedsiębiorstwa

Rozdział 9. Organizacja budżetowania projektów inwestycyjnych

9.1. Budżetowanie w ramach koncepcji zarządzania projektami

9.2. Mechanizm budżetowania w ramach otwartej organizacji

9.3. Zarządzanie procesowe w budżetowaniu projektów inwestycyjnych

9.4. Znaczenie cykliczności w budżetowaniu projektów inwestycyjnych

Rozdział 10. Realizacja budżetu sprzedaży przedsiębiorstwa

10.1. Specyfika budżetowania działalności handlowej

10.2. Organizacja budżetowania działalności handlowej

10.3. Dostosowanie oferty przedsiębiorstwa do popytu na rynku

10.4. Opracowanie budżetu sprzedaży

Rozdział 11. Budżetowanie działalności wytwórczej, produkcyjnej i usługowej

11.1. Działalność wytwórcza w mechanizmie budżetowania przedsiębiorstwa

11.2. Opracowanie budżetu produkcji

11.3. Elementy składowe budżetu produkcji

11.4. Określenie budżetu pracochłonności

Rozdział 12. Uwagi związane z funkcjonowaniem budżetowania w praktyce

12.1. Oczekiwania menedżerów związane z budżetowaniem przedsiębiorstwa

12.2. Bezpośrednie efekty procesu budżetowania

12.3. Bariery rozwoju budżetowania w przedsiębiorstwie

12.4. Budżetowanie w świetle podejścia behawioralnego

Bibliografia