Strategie produktowo-rynkowe przedsiębiorstw produkujących napoje spirytusowe w Polsce a uwarunkowania prawne ich działalności

[[[separator]]]
Strategie produktowo-rynkowe zajmują ważne miejsce wśród strategii wzrostu przedsiębiorstwa. Szczególnie istotnym dla rozwoju koncepcji strategii produktowo-rynkowych było zaprezentowanie przez Ansoffa [1957] w latach 50. XX wieku kompletnego zbioru strategii wzrostu przedsiębiorstwa w postaci wektorów w tzw. macierzy produkt – rynek. Podstawą rozważań przedmiotowej koncepcji była dwuwymiarowa przestrzeń produkt – rynek, na której wskazano dwie podstawowe drogi wzrostu przedsiębiorstwa: dywersyfikację produktu oraz ekspansję rynkową. Trudności w zdefiniowaniu terminów „nowy produkt” i „nowy rynek” sprawiły, że koncepcja macierzy ewoluowała do postaci dziewięciopolowej macierzy uzupełnionej o tzw. pośrednie warianty działań w odniesieniu do produktu i rynku [m.in. Kotler, 1999, s. 73]. Mimo upływu lat zarówno pierwotna wersja, jak i rozbudowana macierz Ansoffa są nadal stosowane przez naukowców i praktyków w analizie oraz planowaniu działań strategicznych przedsiębiorstwa. Przegląd dotychczasowych badań potwierdził dość szerokie rozpoznanie obszaru strategii wzrostu przedsiębiorstwa, w tym strategii produktowo-rynkowych. Został zbadany proces kształtowania strategii produktowo-rynkowych w przedsiębiorstwach, jego uwarunkowania wewnętrzne (cele i potencjał przedsiębiorstwa) oraz jego zdeterminowanie przez zakres i intensywność działań konkurencji. Z kolei otoczenie przedsiębiorstwa, zarówno konkurencyjne, jak i makrootoczenie, było przedmiotem badań w kontekście jego wpływu na różne aspekty funkcjonowania przedsiębiorstwa: innowacyjność, internacjonalizację, konkurencyjność, marketing międzynarodowy i internetowy. W literaturze przedmiotu znajdziemy również badania dotyczące wpływu uwarunkowań prawnych jako elementu makrootoczenia na różne aspekty działalności przedsiębiorstw, np. ich działalność marketingową. Komunikacja marketingowa, a dokładniej jej ograniczenia prawne, zostały dość obszernie zbadane w odniesieniu do działalności branży napojów alkoholowych – głównie branży spirytusowej. Polska branża napojów spirytusowych była także przedmiotem badań naukowych, w których analizom został poddany proces jej prywatyzacji oraz fiskalny aspekt stosowania podatku akcyzowego od napojów spirytusowych. Najbardziej aktualnymi obszarami badań związanych z krajową branżą napojów spirytusowych były natomiast ograniczenia komunikacji marketingowej i społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) producentów napojów spirytusowych.

Dokonany przegląd dotychczasowych badań dowiódł, że brakuje w literaturze przedmiotu badań strategii produktowo-rynkowych przedsiębiorstw w kontekście zmian makrootoczenia, a w szczególności zmian uwarunkowań prawnych działalności przedsiębiorstw. Ten obszar nie został również zbadany w zakresie funkcjonowania branży napojów spirytusowych, której działalność podlega szczególnym ograniczeniom prawnym. Powyższe spostrzeżenia sprawiły, że podjęto w niniejszej monografii badania teoretyczne i empiryczne z zakresu strategii produktowo-rynkowych przedsiębiorstw w kontekście zmian uwarunkowań prawnych ich działalności, a monografia miała na celu wypełnienie opisanej wyżej luki badawczej. 

Głównym celem monografii było scharakteryzowanie oddziaływania zmian uwarunkowań prawnych na decyzje dotyczące strategii produktowo-rynkowych podejmowane przez przedsiębiorstwa produkujące napoje spirytusowe w Polsce.

(fragment wstępu)

[[[separator]]]

Wstęp

01. Strategie produktowo-rynkowe przedsiębiorstw w świetle badań literaturowych
1.1. Istota strategii przedsiębiorstwa 
1.2. Rodzaje strategii przedsiębiorstwa 
1.3. Strategie produktowo-rynkowe jako strategie wzrostu przedsiębiorstwa 
1.4. Macierz Ansoffa – ewolucja koncepcji 
1.5. Otoczenie prawne i jego zmiany jako makroekonomiczna determinanta wyboru strategii produktowo-rynkowej przedsiębiorstwa 

02. Charakterystyka rynku napojów spirytusowych w Polsce 
2.1. Rynek napojów spirytusowych w Polsce – podstawowe pojęcia i definicje 
2.2. Wielkość, wartość oraz struktura podmiotowa polskiego rynku napojów spirytusowych 
2.3. Wiodące kategorie i marki napojów spirytusowych na rynku polskim 
2.4. Import napojów spirytusowych do Polski 
2.5. Eksport napojów spirytusowych 
2.5.1. Wielkość i wartość eksportu napojów spirytusowych w latach 2004–2020 
2.5.2. Główne rynki eksportu napojów spirytusowych w latach 2004–2020 

03. Prawne regulacje działalności przedsiębiorstw produkujących napoje spirytusowe w Polsce 
3.1. Prawne uwarunkowania procesu prywatyzacji producentów napojów spirytusowych 
3.2. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości – wpływ postanowień ustawy na działalność producentów napojów spirytusowych 
3.3. Przegląd aktualnie obowiązujących przepisów prawnych regulujących działalność producentów napojów spirytusowych w Polsce 
3.3.1. Uregulowania procesu produkcji napojów spirytusowych 
3.3.2. Przepisy prawa dotyczące oznakowania i opakowania napojów spirytusowych
3.3.3. Regulacje w zakresie dystrybucji napojów spirytusowych 
3.3.4. Uregulowania dotyczące komunikacji marketingowej napojów spirytusowych 
3.4. Podatek akcyzowy – analiza zmian stawki podatku akcyzowego od napojów spirytusowych w latach 1998–2020 

04. Regulacje prawne działalności przedsiębiorstw produkujących napoje spirytusowe w Polsce na tle przepisów prawa wybranych państw
4.1. Unijne regulacje prawne rynku napojów spirytusowych 
4.2. Regulacje prawne działalności producentów napojów spirytusowych w wybranych państwach Europy 
4.2.1. Francja 
4.2.2. Niemcy 
4.2.3. Wielka Brytania 
4.2.4. Węgry 
4.3. Prawo na amerykańskim i kanadyjskim rynku napojów alkoholowych 
4.3.1. Stany Zjednoczone Ameryki 
4.3.2. Kanada 
4.4. Prawne uwarunkowania działalności producentów napojów spirytusowych na rynkach zagranicznych a regulacje działalności producentów napojów spirytusowych w Polsce 

05. Strategie produktowo-rynkowe wiodących przedsiębiorstw produkujących napoje spirytusowe w Polsce w latach 2004–2020 w kontekście zmian uwarunkowań prawnych – studium przypadku 
5.1. Rodzaje działań w zakresie produktu i rynku podejmowanych przez producentów napojów spirytusowych 
5.2. Metoda badawcza, próba badawcza oraz zakres czasowy i tematyczny studium przypadku 
5.3. Działania w zakresie produktu i rynku podejmowane przez Central European Distribution Corporation International Sp. z o.o. 
5.4. Działania w zakresie produktu i rynku podejmowane przez Stock Polska Sp. z o.o. 
5.5. Działania w zakresie produktu i rynku podejmowane przez Marie Brizard Wine & Spirits Sp. z o.o. 
5.6. Działania w zakresie produktu i rynku podejmowane przez Wyborowa S. A. 
5.7. Działania w zakresie produktu i rynku podejmowane przez Polmos Bielsko-Biała S. A. 
5.8. Wynikające ze studium przypadku wnioski na temat strategii produktowo-rynkowych przedsiębiorstw produkujących napoje spirytusowe w Polsce w latach 2004–2020 w kontekście zmian uwarunkowań prawnych 

06. Zmiany strategii produktowo-rynkowych przedsiębiorstw produkujących napoje spirytusowe w Polsce a zmiany ich otoczenia prawnego w świetle badań empirycznych 
6.1. Metodyka badania empirycznego 
6.2. Indywidualne wywiady pogłębione z kadrą menedżerską 
6.2.1. Indywidualne wywiady pogłębione – charakterystyka próby badawczej 
6.2.2. Procedura indywidualnych wywiadów pogłębionych z kadrą menedżerską 
6.2.3. Wyniki indywidualnych wywiadów pogłębionych z kadrą menedżerską 
6.3. Badanie ankietowe przeprowadzone wśród pracowników odpowiedzialnych za kształtowanie strategii produktowo-rynkowych 
6.3.1. Badanie ankietowe – charakterystyka próby badawczej 
6.3.2. Procedura badania ankietowego zrealizowanego wśród pracowników odpowiedzialnych za kształtowanie strategii produktowo-rynkowych 
6.3.3. Wyniki badania ankietowego zrealizowanego wśród osób odpowiedzialnych za kształtowanie strategii produktowo-rynkowych badanych przedsiębiorstw 
6.4. Wnioski z indywidualnych wywiadów pogłębionych i badania ankietowego 

Zakończenie 
Aneks 
Bibliografia 
Spis rysunków 
Spis tabel