[[[separator]]]
Uzasadnienie wyboru obszaru badawczego
Na początku 2021 r. czasopismo „Frontiers in Conservation Science” opublikowało artykuł pt. Niedocenianie wyzwań związanych z uniknięciem koszmarnej przyszłości napisany przez 17 światowej sławy specjalistów reprezentujących różne środowiska akademickie z USA, Australii oraz Meksyku [Bradshaw i in., 2021]. Na podstawie przeglądu wielu artykułów opublikowanych w renomowanych czasopismach autorzy informują o trzech głównych ogólnoświatowych zjawiskach, którym do tej pory poświęcono niewiele uwagi i które jednocześnie wymagają pilnych działań. Pierwszym z nich jest zagrożenie dla biosfery wynikające z coraz bardziej niebezpiecznych warunków środowiskowych. Po drugie autorzy poddają w wątpliwość przygotowanie i zdolność państw do skutecznego przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu. Po trzecie uwypuklają ogromną odpowiedzialność badaczy za dokładne i przemyślane wypowiadanie się w kontaktach z rządami oraz opinią publiczną na temat zmiany klimatu. Bez pełnej i zrozumiałej komunikacji skala problemów oraz wyzwań klimatycznych nie zostanie skutecznie ograniczona. Niniejsza monografia rozwija wspomniane kierunki badań, skupiając się na konieczności analizy wpływu zmiany klimatu na funkcjonowanie sektora finansowego (w szczególności sektora bankowego). W wielu krajach, np. w Japonii, wartość kredytu dla prywatnego sektora niefinansowego przekracza 400% PKB (IV kw. 2020). W strefie euro wartość ta na koniec 2020 r. wyniosła 292% PKB. Świadczy to o tym, że sektor finansowy odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu gospodarek światowych oraz kształtowaniu ich ścieżek rozwoju. W niniejszej monografii dokonano analizy wpływu zmiany klimatu na sektor bankowy, który jest głównym fundamentem systemu finansowego i gospodarki realnej. Rola sektora bankowego w ujęciu zmiany klimatu może być rozpatrywana dwukierunkowo. Pierwsza perspektywa to wpływ globalnego ocieplenia na skalę ryzyka, na jakie narażony jest sektor bankowy (np. pojawienie się strat kredytowych w przypadku podmiotów gospodarczych ponoszących istotne koszty dostosowania do ograniczenia ich negatywnego wpływu na zmianę klimatu), co wynika z wcześniejszego zaangażowania banków w finansowanie podmiotów gospodarczych. Drugą płaszczyzną jest aktywny wpływ sektora bankowego na zmianę klimatu, tj. finansowanie podmiotów, które w największym stopniu przyczyniają się do emisji gazów cieplarnianych, także różnicowanie cen kredytów. Zakres analizy w monografii obejmuje obie perspektywy, stąd też konieczna była również ocena roli regulacji i nadzoru ostrożnościowego w kształtowaniu działań sprzyjających ograniczeniu zmiany klimatu podejmowanych przez banki. Analizy ryzyka klimatycznego w sektorze finansowym prowadzone są od niedawna. Szeroko rozumianymi badaniami nad zmianą klimatu zajmuje się przede wszystkim powołany przez ONZ Międzyrządowy Zespół ds. Zmiany Klimatu (IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change). Znacznie później, bo dopiero w 2017 r., powołano sieć banków centralnych i nadzorców na rzecz ekologizacji systemu finansowego NGFS (Network for Greening the Financial System), która zajmuje się analizą wpływu zmiany klimatu na sektor finansowy. To właśnie ten rok można uznać za początek intensywnych badań nad funkcjonowaniem sektora finansowego w obliczu zmiany klimatu. Tak krótki okres prac nad zrozumieniem mechanizmów wpływu zjawisk klimatycznych na sektor finansowy potwierdza, że poruszana tematyka jest aktualna i w przyszłości będzie zajmowała wiele miejsca w dyskusji nad rolą sektora finansowego w ograniczeniu zmiany klimatu. Równocześnie przestrzeń do udziału sektora finansowego w ograniczeniu zmiany klimatu wydaje się być nieporównywalnie mniejsza od możliwości polityki klimatycznej prowadzonej przez rząd [Carattini, Heutel, Melkadze, 2021; Dunz, Naqvi, Monasterolo, 2021]. Jednakże sektor finansowy musi odnaleźć się w nowych uwarunkowaniach kształtowanych przez fizyczne zjawiska towarzyszące
zmianie klimatu (np. powodzie błyskawiczne), ale również na skutek inicjatyw regulacyjnych mających wpływ na funkcjonowanie wszystkich podmiotów gospodarczych
(np. nowe obowiązki raportowania skali ryzyka klimatycznego).
(fragment wstępu)
[[[separator]]]
WSTĘP
Uzasadnienie wyboru obszaru badawczego
Cel główny, pytania badawcze oraz hipotezy badawcze
Wkład monografii w rozwój dyscypliny „ekonomia i finanse”
Struktura monografii
Rozdział 1
ZMIANA KLIMATU – PODSTAWOWE MECHANIZMY
1.1. Historyczne uwarunkowania zmiany klimatu
1.2. Cykl węglowy i efekt cieplarniany
1.3. Analiza scenariuszy zmiany klimatu IPCC
1.4. Europa w obliczu zmiany klimatu
1.5. Polska w obliczu zmiany klimatu
1.6. Zmiana klimatu i zasoby przyrody w teorii ekonomii
Rozdział 2
MECHANIZMY WPŁYWU ZMIANY KLIMATU NA SEKTOR BANKOWY
2.1. Definicja ryzyka klimatycznego przyjęta w monografii
2.2. Ryzyko fizyczne w sektorze bankowym
2.3. Ryzyko transformacji w sektorze bankowym
2.4. Analiza scenariuszowa – korzyści i koszty ograniczenia zmiany klimatu
2.5. Ryzyko klimatyczne a tradycyjne ryzyka działalności bankowej
2.5.1. Ryzyko kredytowe
2.5.2. Ryzyko struktury bilansu
2.5.3. Ryzyko rynkowe i operacyjne
2.5.4. Ryzyko utraty reputacji przez bank w wyniku zmiany klimatu oraz ryzyko greenwashingu.
Rozdział 3
WPŁYW RYZYKA KLIMATYCZNEGO NA RYZYKO KREDYTOWE GOSPODARSTW DOMOWYCH
3.1. Mechanizmy wpływu zmiany klimatu na gospodarstwa domowe – rozważania teoretyczne
3.2. Metoda badania
3.3. Wyniki – ryzyko transformacji i ryzyko fizyczne
3.4. Wnioski dla zarządzania ryzykiem klimatycznym w sektorze bankowym
3.5. Ograniczenia badania
3.6. Znaczenie edukacji klimatycznej dla ograniczenia zmiany klimatu
Rozdział 4
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KLIMATYCZNYM ORAZ REGULACJE RYZYKA KLIMATYCZNEGO
4.1. Zarządzanie ryzykiem klimatycznym – identyfikacja, ocena, ograniczenie oraz monitoring ryzyka
4.2. Instrumenty mikroostrożnościowe w zakresie ryzyka klimatycznego
4.2.1. Ryzyko kredytowe
4.2.2. Ryzyko rynkowe, operacyjne oraz utraty reputacji
4.2.3. Wymogi filara III a ryzyko klimatyczne
4.3. Nieścisłości w wybranych elementach regulacji ryzyka ESG (w tym ryzyka klimatycznego)
4.4. Rekomendacje dla zarządzania ryzykiem klimatycznym w bankach
Rozdział 5
RYZYKO KLIMATYCZNE JAKO ZAGROŻENIE DLA STABILNOŚCI SYSTEMU FINANSOWEGO – ROLA POLITYKI MAKROOSTROŻNOŚCIOWEJ
5.1. Ryzyko klimatyczne jako ryzyko systemowe
5.2. Ryzyko klimatyczne w raportach o stabilności finansowej
5.3. Instrumenty polityki makroostrożnościowej w kontekście ryzyka klimatycznego
PODSUMOWANIE
ZAŁĄCZNIK
Aneks 1. Treść pytań zadanych w ankiecie
Aneks 2. Ryzyko klimatyczne w raportach o stabilności – studia przypadku krajów UE oraz Wielkiej Brytanii
BIBLIOGRAFIA
SPIS MAP
SPIS RYSUNKÓW
SPIS TABEL
Opis
Wstęp
Uzasadnienie wyboru obszaru badawczego
Na początku 2021 r. czasopismo „Frontiers in Conservation Science” opublikowało artykuł pt. Niedocenianie wyzwań związanych z uniknięciem koszmarnej przyszłości napisany przez 17 światowej sławy specjalistów reprezentujących różne środowiska akademickie z USA, Australii oraz Meksyku [Bradshaw i in., 2021]. Na podstawie przeglądu wielu artykułów opublikowanych w renomowanych czasopismach autorzy informują o trzech głównych ogólnoświatowych zjawiskach, którym do tej pory poświęcono niewiele uwagi i które jednocześnie wymagają pilnych działań. Pierwszym z nich jest zagrożenie dla biosfery wynikające z coraz bardziej niebezpiecznych warunków środowiskowych. Po drugie autorzy poddają w wątpliwość przygotowanie i zdolność państw do skutecznego przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu. Po trzecie uwypuklają ogromną odpowiedzialność badaczy za dokładne i przemyślane wypowiadanie się w kontaktach z rządami oraz opinią publiczną na temat zmiany klimatu. Bez pełnej i zrozumiałej komunikacji skala problemów oraz wyzwań klimatycznych nie zostanie skutecznie ograniczona. Niniejsza monografia rozwija wspomniane kierunki badań, skupiając się na konieczności analizy wpływu zmiany klimatu na funkcjonowanie sektora finansowego (w szczególności sektora bankowego). W wielu krajach, np. w Japonii, wartość kredytu dla prywatnego sektora niefinansowego przekracza 400% PKB (IV kw. 2020). W strefie euro wartość ta na koniec 2020 r. wyniosła 292% PKB. Świadczy to o tym, że sektor finansowy odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu gospodarek światowych oraz kształtowaniu ich ścieżek rozwoju. W niniejszej monografii dokonano analizy wpływu zmiany klimatu na sektor bankowy, który jest głównym fundamentem systemu finansowego i gospodarki realnej. Rola sektora bankowego w ujęciu zmiany klimatu może być rozpatrywana dwukierunkowo. Pierwsza perspektywa to wpływ globalnego ocieplenia na skalę ryzyka, na jakie narażony jest sektor bankowy (np. pojawienie się strat kredytowych w przypadku podmiotów gospodarczych ponoszących istotne koszty dostosowania do ograniczenia ich negatywnego wpływu na zmianę klimatu), co wynika z wcześniejszego zaangażowania banków w finansowanie podmiotów gospodarczych. Drugą płaszczyzną jest aktywny wpływ sektora bankowego na zmianę klimatu, tj. finansowanie podmiotów, które w największym stopniu przyczyniają się do emisji gazów cieplarnianych, także różnicowanie cen kredytów. Zakres analizy w monografii obejmuje obie perspektywy, stąd też konieczna była również ocena roli regulacji i nadzoru ostrożnościowego w kształtowaniu działań sprzyjających ograniczeniu zmiany klimatu podejmowanych przez banki. Analizy ryzyka klimatycznego w sektorze finansowym prowadzone są od niedawna. Szeroko rozumianymi badaniami nad zmianą klimatu zajmuje się przede wszystkim powołany przez ONZ Międzyrządowy Zespół ds. Zmiany Klimatu (IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change). Znacznie później, bo dopiero w 2017 r., powołano sieć banków centralnych i nadzorców na rzecz ekologizacji systemu finansowego NGFS (Network for Greening the Financial System), która zajmuje się analizą wpływu zmiany klimatu na sektor finansowy. To właśnie ten rok można uznać za początek intensywnych badań nad funkcjonowaniem sektora finansowego w obliczu zmiany klimatu. Tak krótki okres prac nad zrozumieniem mechanizmów wpływu zjawisk klimatycznych na sektor finansowy potwierdza, że poruszana tematyka jest aktualna i w przyszłości będzie zajmowała wiele miejsca w dyskusji nad rolą sektora finansowego w ograniczeniu zmiany klimatu. Równocześnie przestrzeń do udziału sektora finansowego w ograniczeniu zmiany klimatu wydaje się być nieporównywalnie mniejsza od możliwości polityki klimatycznej prowadzonej przez rząd [Carattini, Heutel, Melkadze, 2021; Dunz, Naqvi, Monasterolo, 2021]. Jednakże sektor finansowy musi odnaleźć się w nowych uwarunkowaniach kształtowanych przez fizyczne zjawiska towarzyszące
zmianie klimatu (np. powodzie błyskawiczne), ale również na skutek inicjatyw regulacyjnych mających wpływ na funkcjonowanie wszystkich podmiotów gospodarczych
(np. nowe obowiązki raportowania skali ryzyka klimatycznego).
(fragment wstępu)
Spis treści
WSTĘP
Uzasadnienie wyboru obszaru badawczego
Cel główny, pytania badawcze oraz hipotezy badawcze
Wkład monografii w rozwój dyscypliny „ekonomia i finanse”
Struktura monografii
Rozdział 1
ZMIANA KLIMATU – PODSTAWOWE MECHANIZMY
1.1. Historyczne uwarunkowania zmiany klimatu
1.2. Cykl węglowy i efekt cieplarniany
1.3. Analiza scenariuszy zmiany klimatu IPCC
1.4. Europa w obliczu zmiany klimatu
1.5. Polska w obliczu zmiany klimatu
1.6. Zmiana klimatu i zasoby przyrody w teorii ekonomii
Rozdział 2
MECHANIZMY WPŁYWU ZMIANY KLIMATU NA SEKTOR BANKOWY
2.1. Definicja ryzyka klimatycznego przyjęta w monografii
2.2. Ryzyko fizyczne w sektorze bankowym
2.3. Ryzyko transformacji w sektorze bankowym
2.4. Analiza scenariuszowa – korzyści i koszty ograniczenia zmiany klimatu
2.5. Ryzyko klimatyczne a tradycyjne ryzyka działalności bankowej
2.5.1. Ryzyko kredytowe
2.5.2. Ryzyko struktury bilansu
2.5.3. Ryzyko rynkowe i operacyjne
2.5.4. Ryzyko utraty reputacji przez bank w wyniku zmiany klimatu oraz ryzyko greenwashingu.
Rozdział 3
WPŁYW RYZYKA KLIMATYCZNEGO NA RYZYKO KREDYTOWE GOSPODARSTW DOMOWYCH
3.1. Mechanizmy wpływu zmiany klimatu na gospodarstwa domowe – rozważania teoretyczne
3.2. Metoda badania
3.3. Wyniki – ryzyko transformacji i ryzyko fizyczne
3.4. Wnioski dla zarządzania ryzykiem klimatycznym w sektorze bankowym
3.5. Ograniczenia badania
3.6. Znaczenie edukacji klimatycznej dla ograniczenia zmiany klimatu
Rozdział 4
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KLIMATYCZNYM ORAZ REGULACJE RYZYKA KLIMATYCZNEGO
4.1. Zarządzanie ryzykiem klimatycznym – identyfikacja, ocena, ograniczenie oraz monitoring ryzyka
4.2. Instrumenty mikroostrożnościowe w zakresie ryzyka klimatycznego
4.2.1. Ryzyko kredytowe
4.2.2. Ryzyko rynkowe, operacyjne oraz utraty reputacji
4.2.3. Wymogi filara III a ryzyko klimatyczne
4.3. Nieścisłości w wybranych elementach regulacji ryzyka ESG (w tym ryzyka klimatycznego)
4.4. Rekomendacje dla zarządzania ryzykiem klimatycznym w bankach
Rozdział 5
RYZYKO KLIMATYCZNE JAKO ZAGROŻENIE DLA STABILNOŚCI SYSTEMU FINANSOWEGO – ROLA POLITYKI MAKROOSTROŻNOŚCIOWEJ
5.1. Ryzyko klimatyczne jako ryzyko systemowe
5.2. Ryzyko klimatyczne w raportach o stabilności finansowej
5.3. Instrumenty polityki makroostrożnościowej w kontekście ryzyka klimatycznego
PODSUMOWANIE
ZAŁĄCZNIK
Aneks 1. Treść pytań zadanych w ankiecie
Aneks 2. Ryzyko klimatyczne w raportach o stabilności – studia przypadku krajów UE oraz Wielkiej Brytanii
BIBLIOGRAFIA
SPIS MAP
SPIS RYSUNKÓW
SPIS TABEL
Opinie
Uzasadnienie wyboru obszaru badawczego
Na początku 2021 r. czasopismo „Frontiers in Conservation Science” opublikowało artykuł pt. Niedocenianie wyzwań związanych z uniknięciem koszmarnej przyszłości napisany przez 17 światowej sławy specjalistów reprezentujących różne środowiska akademickie z USA, Australii oraz Meksyku [Bradshaw i in., 2021]. Na podstawie przeglądu wielu artykułów opublikowanych w renomowanych czasopismach autorzy informują o trzech głównych ogólnoświatowych zjawiskach, którym do tej pory poświęcono niewiele uwagi i które jednocześnie wymagają pilnych działań. Pierwszym z nich jest zagrożenie dla biosfery wynikające z coraz bardziej niebezpiecznych warunków środowiskowych. Po drugie autorzy poddają w wątpliwość przygotowanie i zdolność państw do skutecznego przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu. Po trzecie uwypuklają ogromną odpowiedzialność badaczy za dokładne i przemyślane wypowiadanie się w kontaktach z rządami oraz opinią publiczną na temat zmiany klimatu. Bez pełnej i zrozumiałej komunikacji skala problemów oraz wyzwań klimatycznych nie zostanie skutecznie ograniczona. Niniejsza monografia rozwija wspomniane kierunki badań, skupiając się na konieczności analizy wpływu zmiany klimatu na funkcjonowanie sektora finansowego (w szczególności sektora bankowego). W wielu krajach, np. w Japonii, wartość kredytu dla prywatnego sektora niefinansowego przekracza 400% PKB (IV kw. 2020). W strefie euro wartość ta na koniec 2020 r. wyniosła 292% PKB. Świadczy to o tym, że sektor finansowy odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu gospodarek światowych oraz kształtowaniu ich ścieżek rozwoju. W niniejszej monografii dokonano analizy wpływu zmiany klimatu na sektor bankowy, który jest głównym fundamentem systemu finansowego i gospodarki realnej. Rola sektora bankowego w ujęciu zmiany klimatu może być rozpatrywana dwukierunkowo. Pierwsza perspektywa to wpływ globalnego ocieplenia na skalę ryzyka, na jakie narażony jest sektor bankowy (np. pojawienie się strat kredytowych w przypadku podmiotów gospodarczych ponoszących istotne koszty dostosowania do ograniczenia ich negatywnego wpływu na zmianę klimatu), co wynika z wcześniejszego zaangażowania banków w finansowanie podmiotów gospodarczych. Drugą płaszczyzną jest aktywny wpływ sektora bankowego na zmianę klimatu, tj. finansowanie podmiotów, które w największym stopniu przyczyniają się do emisji gazów cieplarnianych, także różnicowanie cen kredytów. Zakres analizy w monografii obejmuje obie perspektywy, stąd też konieczna była również ocena roli regulacji i nadzoru ostrożnościowego w kształtowaniu działań sprzyjających ograniczeniu zmiany klimatu podejmowanych przez banki. Analizy ryzyka klimatycznego w sektorze finansowym prowadzone są od niedawna. Szeroko rozumianymi badaniami nad zmianą klimatu zajmuje się przede wszystkim powołany przez ONZ Międzyrządowy Zespół ds. Zmiany Klimatu (IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change). Znacznie później, bo dopiero w 2017 r., powołano sieć banków centralnych i nadzorców na rzecz ekologizacji systemu finansowego NGFS (Network for Greening the Financial System), która zajmuje się analizą wpływu zmiany klimatu na sektor finansowy. To właśnie ten rok można uznać za początek intensywnych badań nad funkcjonowaniem sektora finansowego w obliczu zmiany klimatu. Tak krótki okres prac nad zrozumieniem mechanizmów wpływu zjawisk klimatycznych na sektor finansowy potwierdza, że poruszana tematyka jest aktualna i w przyszłości będzie zajmowała wiele miejsca w dyskusji nad rolą sektora finansowego w ograniczeniu zmiany klimatu. Równocześnie przestrzeń do udziału sektora finansowego w ograniczeniu zmiany klimatu wydaje się być nieporównywalnie mniejsza od możliwości polityki klimatycznej prowadzonej przez rząd [Carattini, Heutel, Melkadze, 2021; Dunz, Naqvi, Monasterolo, 2021]. Jednakże sektor finansowy musi odnaleźć się w nowych uwarunkowaniach kształtowanych przez fizyczne zjawiska towarzyszące
zmianie klimatu (np. powodzie błyskawiczne), ale również na skutek inicjatyw regulacyjnych mających wpływ na funkcjonowanie wszystkich podmiotów gospodarczych
(np. nowe obowiązki raportowania skali ryzyka klimatycznego).
(fragment wstępu)
WSTĘP
Uzasadnienie wyboru obszaru badawczego
Cel główny, pytania badawcze oraz hipotezy badawcze
Wkład monografii w rozwój dyscypliny „ekonomia i finanse”
Struktura monografii
Rozdział 1
ZMIANA KLIMATU – PODSTAWOWE MECHANIZMY
1.1. Historyczne uwarunkowania zmiany klimatu
1.2. Cykl węglowy i efekt cieplarniany
1.3. Analiza scenariuszy zmiany klimatu IPCC
1.4. Europa w obliczu zmiany klimatu
1.5. Polska w obliczu zmiany klimatu
1.6. Zmiana klimatu i zasoby przyrody w teorii ekonomii
Rozdział 2
MECHANIZMY WPŁYWU ZMIANY KLIMATU NA SEKTOR BANKOWY
2.1. Definicja ryzyka klimatycznego przyjęta w monografii
2.2. Ryzyko fizyczne w sektorze bankowym
2.3. Ryzyko transformacji w sektorze bankowym
2.4. Analiza scenariuszowa – korzyści i koszty ograniczenia zmiany klimatu
2.5. Ryzyko klimatyczne a tradycyjne ryzyka działalności bankowej
2.5.1. Ryzyko kredytowe
2.5.2. Ryzyko struktury bilansu
2.5.3. Ryzyko rynkowe i operacyjne
2.5.4. Ryzyko utraty reputacji przez bank w wyniku zmiany klimatu oraz ryzyko greenwashingu.
Rozdział 3
WPŁYW RYZYKA KLIMATYCZNEGO NA RYZYKO KREDYTOWE GOSPODARSTW DOMOWYCH
3.1. Mechanizmy wpływu zmiany klimatu na gospodarstwa domowe – rozważania teoretyczne
3.2. Metoda badania
3.3. Wyniki – ryzyko transformacji i ryzyko fizyczne
3.4. Wnioski dla zarządzania ryzykiem klimatycznym w sektorze bankowym
3.5. Ograniczenia badania
3.6. Znaczenie edukacji klimatycznej dla ograniczenia zmiany klimatu
Rozdział 4
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KLIMATYCZNYM ORAZ REGULACJE RYZYKA KLIMATYCZNEGO
4.1. Zarządzanie ryzykiem klimatycznym – identyfikacja, ocena, ograniczenie oraz monitoring ryzyka
4.2. Instrumenty mikroostrożnościowe w zakresie ryzyka klimatycznego
4.2.1. Ryzyko kredytowe
4.2.2. Ryzyko rynkowe, operacyjne oraz utraty reputacji
4.2.3. Wymogi filara III a ryzyko klimatyczne
4.3. Nieścisłości w wybranych elementach regulacji ryzyka ESG (w tym ryzyka klimatycznego)
4.4. Rekomendacje dla zarządzania ryzykiem klimatycznym w bankach
Rozdział 5
RYZYKO KLIMATYCZNE JAKO ZAGROŻENIE DLA STABILNOŚCI SYSTEMU FINANSOWEGO – ROLA POLITYKI MAKROOSTROŻNOŚCIOWEJ
5.1. Ryzyko klimatyczne jako ryzyko systemowe
5.2. Ryzyko klimatyczne w raportach o stabilności finansowej
5.3. Instrumenty polityki makroostrożnościowej w kontekście ryzyka klimatycznego
PODSUMOWANIE
ZAŁĄCZNIK
Aneks 1. Treść pytań zadanych w ankiecie
Aneks 2. Ryzyko klimatyczne w raportach o stabilności – studia przypadku krajów UE oraz Wielkiej Brytanii
BIBLIOGRAFIA
SPIS MAP
SPIS RYSUNKÓW
SPIS TABEL
