REFORMY MODELU ZARZĄDZANIA GOSPODARCZEGO STREFY EURO

[[[separator]]]

Celem niniejszej monografii jest zaprezentowanie i przeanalizowanie najważniejszych reform modelu zarządzania gospodarczego UGW, w tym w szczególności zmian w polityce budżetowej strefy euro, jakie zaszły na przestrzeni lat od jej utworzenia, z punktu widzenia trwałości i stabilności unii walutowej. Prezentacja mechanizmów i ram prawnych architektury gospodarczej strefy euro ma na celu pokazanie, że przyjęty w strefie model polityki gospodarczej, model zarządzania gospodarczego od początku był obciążony wadami konstrukcyjnymi, które były nieadekwatne do sytuacji gospodarczej państw członkowskich. Analiza badawcza będzie prowadzona w kierunku udowodnienia hipotezy, iż model zarządzania gospodarczego strefy euro ze względu na istniejące od początku istotne wady, które w pełni ujawniły się w okresie kryzysu strefy euro, wymagał licznych reform. Model zarządzania gospodarczego strefy euro charakteryzował się nadmierną sztywnością, nieprzejrzystością i nieskutecznością, co przejawiało się niejednokrotnie nieprzestrzeganiem przyjętych reguł polityki budżetowej i zaleceń, brakiem odpowiedniego pola manewru w polityce budżetowej państw członkowskich, jak i brakiem mechanizmów zarządzania w sytuacjach nadzwyczajnych - szoków gospodarczych bądź kryzysu. Polityka budżetowa strefy euro w pierwotnym kształcie, ze względu na liczne ograniczenia, nie pełniła funkcji stabilizacyjnej na poziomie oczekiwanym przez teorie ekonomiczne i przez państwa członkowskie.

(fragment wstępu)

[[[separator]]]

Wstęp

Rozdział 1

Słabości modelu zarządzania gospodarczego strefy euro

Wprowadzenie

1.1. Słabości architektury strefy euro

1.1.1. Źródła kryzysu strefy euro

1.1.2. Kryzys zadłużenia publicznego

1.1.3. Polisy mix strefy euro wobec kryzysu

1.1.4. Zmiany instytucjonalne wprowadzone podczas i po kryzysie zadłużeniowym strefy euro

1.2. Analiza i ocena architektury zarzadzania gospodarczego Unii Gospodarczej i Walutowej

1.2.1. Cele UGW

1.2.2. Dyscyplina budżetowa i reguły budżetowe UGW

1.2.3. Skuteczność instrumentów dyscyplinujących finanse publiczne państw członkowskich strefy euro

1.2.4. Zaniedbania w obszarze reform strukturalnych i spadki konkurencyjności

1.2.5. Procykliczność polityki budżetowej strefy euro

Podsumowanie

Rozdział 2

Ewolucja kształtu polityki budżetowej strefy euro w okresie dwudziestu lat jej funkcjonowania

Wprowadzenie

2.1. Model z Maastricht

2.2. Reformy paktu stabilności i wzrostu

2.3. Udoskonalenia procesu koordynacji polityki budżetowej

Podsumowanie

Rozdział 3

Koordynacja polityki budżetowej państw strefy euro w ramach semestru europejskiego

Wprowadzenie

3.1. Semestr europejski i zalecenia dla poszczególnych krajów UE

3.1.1. Koordynacja polityki gospodarczej w ramach paktu stabilności i wzrostu

3.1.2. Przesłanki

3.1.3. Ograniczenia

3.2. Koordynacja polityki gospodarczej w ramach semestru europejskiego

3.3. Zmiany w procedurze semestru europejskiego i zaleceniach dla poszczególnych krajów UE

Podsumowanie

Rozdział 4

Nowe podejście w polityce budżetowej i jego implikacje dla strefy euro

Wprowadzenie

4.1. Funkcja stabilizacyjna polityki budżetowej

4.2. Antycykliczna polityka budżetowa

4.3. Nowe podejście do polityki budżetowej

4.4. Podjęcie skoordynowanych działań w polityce budżetowej

4.5. Możliwości realizacji założeń Nowego podejścia w polityce budżetowej w Unii Gospodarczej i Walutowej

Podsumowanie

Rozdział 5

Brakujące elementy unii monetarnej w strefie euro

Wprowadzenie

5.1. Ukończenie unii bankowej

5.2. Poprawa polityki makroostrożnościowej strefy euro

5.3. Rozdrobnione rynki finansowe i brak podziału ryzyka w strefie euro

5.4. W kierunku kompletnej Unii Gospodarczej i Walutowej

5.5. Konfiguracja relacji ESM i OMT

5.6. Polityka budżetowa i reguły budżetowe

5.7. Narzędzie stabilizacji budżetowej na poziomie strefy euro

5.7.1. Instrumenty podziału ryzyka budżetowego

5.7.2. Uwspólnotowienie długów publicznych krajów strefy euro

5.7.3. Budżet centralny strefy euro

5.7.4. Mechanizmy stabilizacji makroekonomicznej

5.8. Implikacje dalszej integracji monetarnej UGW

Podsumowanie

Rozdział 6

Polityka budżetowa strefy euro w okresie i po pandemii COVID-19

Wprowadzenie

6.1. Finanse publiczne państw strefy euro w okresie pandemii COVID-19

6.2. Uwarunkowania polityki budżetowej strefy euro w trakcie pandemii COVID-19

6.2.1. Ogólna klauzula korekcyjna

6.2.2. Eurosystem posiada niemal 30% wartości w strefie euro dług publiczny

6.2.3. Fundusz odbudowy - UE Nowej Generacji

6.2.4. Emisja wspólnych unijnych obligacji

6.3. Skutki reform ram polityki budżetowej strefy euro dla Polski

6.3.1. Wyznania polityki budżetowej wywołane pandemią COVID-19

6.3.2. Wyzwania polityki budżetowej po pandemii COVID-19

Podsumowanie

Zakończenie

Bibliografia