[[[separator]]]
W zasadzie od kiedy świadomie zainteresowałam się sprawami szkolnictwa wyższego, co nastąpiło nieco później niż rozpoczęcie pracy na uczelni, miałam wrażenie, że znajdujemy się w stanie nieustannej reformy i ciągłej pogoni. Gonimy za rankingami, parametrycznymi punktami, międzynarodowym uznaniem, a różnorodne pomysły na usprawnienia lub naprawę polskiego szkolnictwa wyższego mają służyć temu celowi. Te zaś stają się asumptem do działalności naukowej i publicystycznej – pisania komentarzy, monografii, artykułów, wypowiedzi w mediach oceniających reformy czy stan nauki polskiej. Jedno jest pewne: każda reforma – jaka by nie była – wydaje się niewłaściwa i niepełna, co skutkuje koniecznością jej poprawy (a czasami zastąpieniem kolejną). W tych ciągłych zmianach i ich analizach koncentrujemy się – w zasadzie wyłącznie – na tym, co stanowi sedno działalności każdej uczelni, a zatem na jej działalności podstawowej: nauce i dydaktyce, pamiętając także niekiedy i o tzw. trzeciej misji uczelni, czyli oddziaływaniu na otoczenie społeczno-gospodarcze. Przywołując pierwsze motto – patrzymy na statek przez pryzmat kapitana, sternika, mundurów załogi pokładowej, kroju żagli i wystroju kajut. Całkowicie z pola widzenia ucieka nam ta grupa pracowników, która odpowiada za to, że statek płynie – załogi maszynowej, która nie jest widoczna, jednak jej praca jest niezbędna do tego, aby statek, kapitan i sternik mogli wykonywać swoją pracę, aby kajuty były zadbane, a żagle odpowiednio naciągnięte. Niniejsza monografia poświęcona jest załogom uczelni – pracownikom, którzy określani są w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce jako „niebędący nauczycielami akademickimi” (NNA), a potocznie nazywani są pracownikami administracji. Żadna z tych nazw – ani formalna, ani potoczna – nie jest właściwa. Określanie kogokolwiek poprzez negację jest po prostu wykluczające, zwłaszcza jeżeli to, czego danej kategorii osób brakuje, jest postrzegane jako wyznacznik statusu społecznego (łatwiej jest być niećpunką wśród ćpunów niż nieładną w gronie piękności). W przypadku „niebędących nauczycielami akademickimi” te dwa elementy nakładają się na siebie. Pierwszym jest wykluczenie przez nazwę, a drugim – przypisanie gorszej pozycji wobec dominującej grupy pracowników uczelni, tj. nauczycieli akademickich. Z kolei nazwa potoczna „pracownicy administracyjni” wyklucza pewną grupę pracowników NNA, którzy administracją się nie czują. Niniejsza publikacja powstała na podstawie oddolnej inicjatywy, której celem jest zmiana określenia „niebędący nauczycielami akademickimi” w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce na inne, przy czym to inne określenie wcale nie jest jednoznaczne i łatwe do wybrania. Początki tej inicjatywy miały miejsce niemal cztery lata temu, gdy w niewielkim gronie członków Forum Administracji Akademickiej (d. Stowarzyszenia Forum Dziekanatów) zastanawialiśmy się nad tym, jak zmienić to określenie, jednak nie mając w głowach jednoznacznego rozstrzygnięcia, nie podjęliśmy wówczas dalszych działań. Jesienią 2023 r. na fali dyskusji o znaczeniu języka w kontekście kształtowania rzeczywistości społecznej (m.in. o feminatywach czy okolicznikach miejsca stosowanych do nazw państw), a także coraz większego nacisku na różnorodność i inkluzywność na uczelniach, zdecydowaliśmy się powrócić do tej sprawy.
(fragment wstępu)
[[[separator]]]
Wprowadzenie
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi
Historia terminu „Pozostali”, „inni”, „niebędący” w ustawach o szkolnictwie wyższym
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi w przepisach prawa powszechnie obowiązującego
„Niebędący nauczycielami akademickimi” w statutach uczelni
Niebędący a Będący
Funkcje: wolność akademicka a biurokratyczna kontrola
Cele: indywidualne a kolektywne (i niewidoczne)
Czas pracy: swobodny a ustalony
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi w opinii interesariuszy uczelni
Metodologia
Rola NNA na uczelniach
Relacje z nauczycielami akademickimi
Postulaty zmian
Propozycje alternatywnej nazwy dla NNA
Podsumowanie
Konsultacje środowiskowe określenia „pracownicy niebędący
nauczycielami akademickimi”
Metodologia
Charakterystyka próby
Preferencje alternatywnej nazwy dla NNA
Wybór preferowanej nazwy a miejsce zatrudnienia
Wybór preferowanej nazwy a rodzaj zatrudnienia
Szczegółowe preferencje określenia pracowników NNA według grup zawodowych
Uzasadnienia preferencji określeń NNA
Uzasadnienia wyborów pracowników działów obsługi studenta
Uzasadnienia wyborów pracowników naukowo- i/lub inżynieryjno-technicznych
Uzasadnienia wyborów bibliotekarzy
Uzasadnienia wyborów pracowników kreatywnych
Uzasadnienia wyborów informatyków
Wnioski i rekomendacje
Wnioski ogólne
Rekomendacje dotyczące zmiany określenia „pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi”
Co dalej?
Aneks. Lista kodów z przykładami
O Autorce
Bibliografia
Spis rysunków
Spis tabel
Opis
Wstęp
W zasadzie od kiedy świadomie zainteresowałam się sprawami szkolnictwa wyższego, co nastąpiło nieco później niż rozpoczęcie pracy na uczelni, miałam wrażenie, że znajdujemy się w stanie nieustannej reformy i ciągłej pogoni. Gonimy za rankingami, parametrycznymi punktami, międzynarodowym uznaniem, a różnorodne pomysły na usprawnienia lub naprawę polskiego szkolnictwa wyższego mają służyć temu celowi. Te zaś stają się asumptem do działalności naukowej i publicystycznej – pisania komentarzy, monografii, artykułów, wypowiedzi w mediach oceniających reformy czy stan nauki polskiej. Jedno jest pewne: każda reforma – jaka by nie była – wydaje się niewłaściwa i niepełna, co skutkuje koniecznością jej poprawy (a czasami zastąpieniem kolejną). W tych ciągłych zmianach i ich analizach koncentrujemy się – w zasadzie wyłącznie – na tym, co stanowi sedno działalności każdej uczelni, a zatem na jej działalności podstawowej: nauce i dydaktyce, pamiętając także niekiedy i o tzw. trzeciej misji uczelni, czyli oddziaływaniu na otoczenie społeczno-gospodarcze. Przywołując pierwsze motto – patrzymy na statek przez pryzmat kapitana, sternika, mundurów załogi pokładowej, kroju żagli i wystroju kajut. Całkowicie z pola widzenia ucieka nam ta grupa pracowników, która odpowiada za to, że statek płynie – załogi maszynowej, która nie jest widoczna, jednak jej praca jest niezbędna do tego, aby statek, kapitan i sternik mogli wykonywać swoją pracę, aby kajuty były zadbane, a żagle odpowiednio naciągnięte. Niniejsza monografia poświęcona jest załogom uczelni – pracownikom, którzy określani są w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce jako „niebędący nauczycielami akademickimi” (NNA), a potocznie nazywani są pracownikami administracji. Żadna z tych nazw – ani formalna, ani potoczna – nie jest właściwa. Określanie kogokolwiek poprzez negację jest po prostu wykluczające, zwłaszcza jeżeli to, czego danej kategorii osób brakuje, jest postrzegane jako wyznacznik statusu społecznego (łatwiej jest być niećpunką wśród ćpunów niż nieładną w gronie piękności). W przypadku „niebędących nauczycielami akademickimi” te dwa elementy nakładają się na siebie. Pierwszym jest wykluczenie przez nazwę, a drugim – przypisanie gorszej pozycji wobec dominującej grupy pracowników uczelni, tj. nauczycieli akademickich. Z kolei nazwa potoczna „pracownicy administracyjni” wyklucza pewną grupę pracowników NNA, którzy administracją się nie czują. Niniejsza publikacja powstała na podstawie oddolnej inicjatywy, której celem jest zmiana określenia „niebędący nauczycielami akademickimi” w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce na inne, przy czym to inne określenie wcale nie jest jednoznaczne i łatwe do wybrania. Początki tej inicjatywy miały miejsce niemal cztery lata temu, gdy w niewielkim gronie członków Forum Administracji Akademickiej (d. Stowarzyszenia Forum Dziekanatów) zastanawialiśmy się nad tym, jak zmienić to określenie, jednak nie mając w głowach jednoznacznego rozstrzygnięcia, nie podjęliśmy wówczas dalszych działań. Jesienią 2023 r. na fali dyskusji o znaczeniu języka w kontekście kształtowania rzeczywistości społecznej (m.in. o feminatywach czy okolicznikach miejsca stosowanych do nazw państw), a także coraz większego nacisku na różnorodność i inkluzywność na uczelniach, zdecydowaliśmy się powrócić do tej sprawy.
(fragment wstępu)
Spis treści
Wprowadzenie
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi
Historia terminu „Pozostali”, „inni”, „niebędący” w ustawach o szkolnictwie wyższym
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi w przepisach prawa powszechnie obowiązującego
„Niebędący nauczycielami akademickimi” w statutach uczelni
Niebędący a Będący
Funkcje: wolność akademicka a biurokratyczna kontrola
Cele: indywidualne a kolektywne (i niewidoczne)
Czas pracy: swobodny a ustalony
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi w opinii interesariuszy uczelni
Metodologia
Rola NNA na uczelniach
Relacje z nauczycielami akademickimi
Postulaty zmian
Propozycje alternatywnej nazwy dla NNA
Podsumowanie
Konsultacje środowiskowe określenia „pracownicy niebędący
nauczycielami akademickimi”
Metodologia
Charakterystyka próby
Preferencje alternatywnej nazwy dla NNA
Wybór preferowanej nazwy a miejsce zatrudnienia
Wybór preferowanej nazwy a rodzaj zatrudnienia
Szczegółowe preferencje określenia pracowników NNA według grup zawodowych
Uzasadnienia preferencji określeń NNA
Uzasadnienia wyborów pracowników działów obsługi studenta
Uzasadnienia wyborów pracowników naukowo- i/lub inżynieryjno-technicznych
Uzasadnienia wyborów bibliotekarzy
Uzasadnienia wyborów pracowników kreatywnych
Uzasadnienia wyborów informatyków
Wnioski i rekomendacje
Wnioski ogólne
Rekomendacje dotyczące zmiany określenia „pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi”
Co dalej?
Aneks. Lista kodów z przykładami
O Autorce
Bibliografia
Spis rysunków
Spis tabel
Opinie
W zasadzie od kiedy świadomie zainteresowałam się sprawami szkolnictwa wyższego, co nastąpiło nieco później niż rozpoczęcie pracy na uczelni, miałam wrażenie, że znajdujemy się w stanie nieustannej reformy i ciągłej pogoni. Gonimy za rankingami, parametrycznymi punktami, międzynarodowym uznaniem, a różnorodne pomysły na usprawnienia lub naprawę polskiego szkolnictwa wyższego mają służyć temu celowi. Te zaś stają się asumptem do działalności naukowej i publicystycznej – pisania komentarzy, monografii, artykułów, wypowiedzi w mediach oceniających reformy czy stan nauki polskiej. Jedno jest pewne: każda reforma – jaka by nie była – wydaje się niewłaściwa i niepełna, co skutkuje koniecznością jej poprawy (a czasami zastąpieniem kolejną). W tych ciągłych zmianach i ich analizach koncentrujemy się – w zasadzie wyłącznie – na tym, co stanowi sedno działalności każdej uczelni, a zatem na jej działalności podstawowej: nauce i dydaktyce, pamiętając także niekiedy i o tzw. trzeciej misji uczelni, czyli oddziaływaniu na otoczenie społeczno-gospodarcze. Przywołując pierwsze motto – patrzymy na statek przez pryzmat kapitana, sternika, mundurów załogi pokładowej, kroju żagli i wystroju kajut. Całkowicie z pola widzenia ucieka nam ta grupa pracowników, która odpowiada za to, że statek płynie – załogi maszynowej, która nie jest widoczna, jednak jej praca jest niezbędna do tego, aby statek, kapitan i sternik mogli wykonywać swoją pracę, aby kajuty były zadbane, a żagle odpowiednio naciągnięte. Niniejsza monografia poświęcona jest załogom uczelni – pracownikom, którzy określani są w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce jako „niebędący nauczycielami akademickimi” (NNA), a potocznie nazywani są pracownikami administracji. Żadna z tych nazw – ani formalna, ani potoczna – nie jest właściwa. Określanie kogokolwiek poprzez negację jest po prostu wykluczające, zwłaszcza jeżeli to, czego danej kategorii osób brakuje, jest postrzegane jako wyznacznik statusu społecznego (łatwiej jest być niećpunką wśród ćpunów niż nieładną w gronie piękności). W przypadku „niebędących nauczycielami akademickimi” te dwa elementy nakładają się na siebie. Pierwszym jest wykluczenie przez nazwę, a drugim – przypisanie gorszej pozycji wobec dominującej grupy pracowników uczelni, tj. nauczycieli akademickich. Z kolei nazwa potoczna „pracownicy administracyjni” wyklucza pewną grupę pracowników NNA, którzy administracją się nie czują. Niniejsza publikacja powstała na podstawie oddolnej inicjatywy, której celem jest zmiana określenia „niebędący nauczycielami akademickimi” w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce na inne, przy czym to inne określenie wcale nie jest jednoznaczne i łatwe do wybrania. Początki tej inicjatywy miały miejsce niemal cztery lata temu, gdy w niewielkim gronie członków Forum Administracji Akademickiej (d. Stowarzyszenia Forum Dziekanatów) zastanawialiśmy się nad tym, jak zmienić to określenie, jednak nie mając w głowach jednoznacznego rozstrzygnięcia, nie podjęliśmy wówczas dalszych działań. Jesienią 2023 r. na fali dyskusji o znaczeniu języka w kontekście kształtowania rzeczywistości społecznej (m.in. o feminatywach czy okolicznikach miejsca stosowanych do nazw państw), a także coraz większego nacisku na różnorodność i inkluzywność na uczelniach, zdecydowaliśmy się powrócić do tej sprawy.
(fragment wstępu)
Wprowadzenie
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi
Historia terminu „Pozostali”, „inni”, „niebędący” w ustawach o szkolnictwie wyższym
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi w przepisach prawa powszechnie obowiązującego
„Niebędący nauczycielami akademickimi” w statutach uczelni
Niebędący a Będący
Funkcje: wolność akademicka a biurokratyczna kontrola
Cele: indywidualne a kolektywne (i niewidoczne)
Czas pracy: swobodny a ustalony
Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi w opinii interesariuszy uczelni
Metodologia
Rola NNA na uczelniach
Relacje z nauczycielami akademickimi
Postulaty zmian
Propozycje alternatywnej nazwy dla NNA
Podsumowanie
Konsultacje środowiskowe określenia „pracownicy niebędący
nauczycielami akademickimi”
Metodologia
Charakterystyka próby
Preferencje alternatywnej nazwy dla NNA
Wybór preferowanej nazwy a miejsce zatrudnienia
Wybór preferowanej nazwy a rodzaj zatrudnienia
Szczegółowe preferencje określenia pracowników NNA według grup zawodowych
Uzasadnienia preferencji określeń NNA
Uzasadnienia wyborów pracowników działów obsługi studenta
Uzasadnienia wyborów pracowników naukowo- i/lub inżynieryjno-technicznych
Uzasadnienia wyborów bibliotekarzy
Uzasadnienia wyborów pracowników kreatywnych
Uzasadnienia wyborów informatyków
Wnioski i rekomendacje
Wnioski ogólne
Rekomendacje dotyczące zmiany określenia „pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi”
Co dalej?
Aneks. Lista kodów z przykładami
O Autorce
Bibliografia
Spis rysunków
Spis tabel
