WSTĘP
Konstrukcja systemu finansowego jednostek samorządu terytorialnego (JST) determinuje sprawność jego działania oraz wyznacza możliwości rozwojowe. System taki powinien uwzględniać zarówno odpowiednio przypisane źródła dochodów własnych, jak i prawidłowo oszacowane potrzeby wydatkowe oraz transfery wyrównujące.
Publikacja skupia się na stronie dochodowej JST, a głównym tematem jest potencjał dochodowy tych jednostek. W często spotykanym ujęciu potencjał ten odpowiada zdolności jednostki do pozyskiwania dochodów własnych w celu finansowania usług publicznych. W opracowaniu dokonano rozróżnienia trzech różnych rodzajów potencjału dochodowego JST, co jest uzasadnione odmiennymi celami, do jakich potencjał ten może być wykorzystywany.
Wielkość samorządowego potencjału dochodowego zależy od wielu czynników, z których część jest niezależna od organów JST. W publikacji przedstawiono wielkość potencjału dochodowego różnych rodzajów jednostek, w ujęciu nominalnym i w przeliczeniu na jednego mieszkańca w latach 2010-2018. Podjęto też próbę zidentyfikowania czynników zewnętrznych mających wpływ na wielkość tego potencjału.
Publikacja odwołuje się do wyników badań statutowych prowadzonych w Kolegium Zarządzania i Finansów SGH w latach 2018-2019 . W trakcie badań opracowano bazę danych, obejmującą dochody JST, z podziałem na różne ich kategorie.
Bazę sporządzono, opierając się na danych publikowanych przez Ministerstwo Finansów, zarówno w formie zagregowanej, jak i na podstawie baz danych obejmujących sprawozdania jednostkowe JST. Korzystano przede wszystkim ze sprawozdań Rb-27S (Sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego) oraz Rb-PDP (Sprawozdanie z wykonania planu dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu). Wykorzystano także dane Głównego Urzędu Statystycznego pochodzące z Banku Danych Lokalnych.
Opracowanie składa się z dziewięciu rozdziałów. Pierwszy z nich ma charakter wprowadzający - przybliżono w nim pojęcie samorządu terytorialnego, opisano jego reaktywację w Polsce w roku 1990 i dalsze reformy systemowe, ukazano rolę, jaką samorząd terytorialny odgrywa w systemie finansów publicznych. Na końcu tego rozdziału scharakteryzowano formy organizacyjne podsektora samorządowego.
W rozdziale drugim przedstawiono akty prawne regulujące system finansowy JST oraz różne kryteria klasyfikacji dochodów samorządowych. Trzeci zaś rozdział poświęcono zmianom, jakie zachodziły w systemie dochodów JST od roku 1990.
Kolejne trzy rozdziały charakteryzują dochody JST - jest to punkt wyjścia do dalszych analiz. Dużo miejsca poświęcono szczególnie dochodom własnym jednostek samorządowych, identyfikowanych często z ich potencjałem dochodowym.
W rozdziale siódmym dokonano przeglądu literatury traktującej o potencjale dochodowym. Analiza publikacji zagranicznych, głównie amerykańskich, umożliwia wskazanie najważniejszych elementów tego potencjału, a także sposobów jego pomiaru. Przedstawiono również sposoby ujęcia różnych rodzajów potencjałów JST spotykanych w opracowaniach polskojęzycznych.
Ósmy rozdział prezentuje trójwymiarowe podejście do potencjału dochodowego w Polsce, wraz z uzasadnieniem dokonania takiego rozróżnienia. W ostatnim rozdziale zawarto wyniki przeprowadzanych obliczeń. W zakończeniu podsumowano prowadzone badania.
[[[separator]]]
Wstęp
1. Samorząd terytorialny w Polsce
1.1. Reaktywacja samorządu terytorialnego w Polsce
1.2. Podsektor samorządowy w sektorze finansów publicznych
1.3. Formy organizacyjno-prawne podsektora samorządowego
2. Zasady finansowania samorządu terytorialnego
2.1. EKSL i polskie regulacje prawne
2.2. Klasyfikacja dochodów jednostek samorządu terytorialnego
2.2.1. Podział konstytucyjny
2.2.2 .Podział na dochody bieżące i majątkowe
2.2.3. Podział według klasyfikacji budżetowej
3. Ewolucja dochodów samorządowych
3.1. Dochody gmin do roku 1998
3.2. Dochody jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2003
4. Dochody własne
4.1 .Podatki samorządowe
4.2. Opłaty
4.3. Udziały w podatkach dochodowych
4.4. Pozostałe dochody własne
5. Subwencja ogólna
5.1. Część wyrównawcza
5.2. Część równoważąca i regionalna
5.3. Część oświatowa
6. Dotacje
6.1. Dotacje z budżetu państwa
6.2. Pozostałe dotacje
7. Pojęcie potencjału dochodowego
7.1. Przegląd publikacji zagranicznych
7.2. Przegląd publikacji polskich
7.2.1. Literatura przedmiotu
7.2.2. Opracowania Głównego Urzędu Statystycznego
8. Różne wymiary potencjału dochodowego w Polsce
8.1. Potencjał dochodowy jako miara samodzielności dochodowej
8.2. Potencjał dochodowy jako element mechanizmów wyrównawczych
8.3. Potencjał dochodowy jako czynnik rozwojowy
9. Analiza potencjału dochodowego JST w latach 2010-2018
9.1. Potencjał dochodowy JST - ujęcie zagregowane
9.2. Potencjał dochodowy gmin
9.2.1. Potencjał dochodowy miast na prawach powiatu
9.2.2. Potencjał dochodowy gmin miejskich
9.2.3. Potencjał dochodowy gmin miejsko-wiejskich
9.2.4. Potencjał dochodowy gmin wiejskich
9.3. Potencjał dochodowy powiatów
9.4. Potencjał dochodowy województw
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel, wykresów i schematów
Opis
Wstęp
WSTĘP
Konstrukcja systemu finansowego jednostek samorządu terytorialnego (JST) determinuje sprawność jego działania oraz wyznacza możliwości rozwojowe. System taki powinien uwzględniać zarówno odpowiednio przypisane źródła dochodów własnych, jak i prawidłowo oszacowane potrzeby wydatkowe oraz transfery wyrównujące.
Publikacja skupia się na stronie dochodowej JST, a głównym tematem jest potencjał dochodowy tych jednostek. W często spotykanym ujęciu potencjał ten odpowiada zdolności jednostki do pozyskiwania dochodów własnych w celu finansowania usług publicznych. W opracowaniu dokonano rozróżnienia trzech różnych rodzajów potencjału dochodowego JST, co jest uzasadnione odmiennymi celami, do jakich potencjał ten może być wykorzystywany.
Wielkość samorządowego potencjału dochodowego zależy od wielu czynników, z których część jest niezależna od organów JST. W publikacji przedstawiono wielkość potencjału dochodowego różnych rodzajów jednostek, w ujęciu nominalnym i w przeliczeniu na jednego mieszkańca w latach 2010-2018. Podjęto też próbę zidentyfikowania czynników zewnętrznych mających wpływ na wielkość tego potencjału.
Publikacja odwołuje się do wyników badań statutowych prowadzonych w Kolegium Zarządzania i Finansów SGH w latach 2018-2019 . W trakcie badań opracowano bazę danych, obejmującą dochody JST, z podziałem na różne ich kategorie.
Bazę sporządzono, opierając się na danych publikowanych przez Ministerstwo Finansów, zarówno w formie zagregowanej, jak i na podstawie baz danych obejmujących sprawozdania jednostkowe JST. Korzystano przede wszystkim ze sprawozdań Rb-27S (Sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego) oraz Rb-PDP (Sprawozdanie z wykonania planu dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu). Wykorzystano także dane Głównego Urzędu Statystycznego pochodzące z Banku Danych Lokalnych.
Opracowanie składa się z dziewięciu rozdziałów. Pierwszy z nich ma charakter wprowadzający - przybliżono w nim pojęcie samorządu terytorialnego, opisano jego reaktywację w Polsce w roku 1990 i dalsze reformy systemowe, ukazano rolę, jaką samorząd terytorialny odgrywa w systemie finansów publicznych. Na końcu tego rozdziału scharakteryzowano formy organizacyjne podsektora samorządowego.
W rozdziale drugim przedstawiono akty prawne regulujące system finansowy JST oraz różne kryteria klasyfikacji dochodów samorządowych. Trzeci zaś rozdział poświęcono zmianom, jakie zachodziły w systemie dochodów JST od roku 1990.
Kolejne trzy rozdziały charakteryzują dochody JST - jest to punkt wyjścia do dalszych analiz. Dużo miejsca poświęcono szczególnie dochodom własnym jednostek samorządowych, identyfikowanych często z ich potencjałem dochodowym.
W rozdziale siódmym dokonano przeglądu literatury traktującej o potencjale dochodowym. Analiza publikacji zagranicznych, głównie amerykańskich, umożliwia wskazanie najważniejszych elementów tego potencjału, a także sposobów jego pomiaru. Przedstawiono również sposoby ujęcia różnych rodzajów potencjałów JST spotykanych w opracowaniach polskojęzycznych.
Ósmy rozdział prezentuje trójwymiarowe podejście do potencjału dochodowego w Polsce, wraz z uzasadnieniem dokonania takiego rozróżnienia. W ostatnim rozdziale zawarto wyniki przeprowadzanych obliczeń. W zakończeniu podsumowano prowadzone badania.
Spis treści
Wstęp
1. Samorząd terytorialny w Polsce
1.1. Reaktywacja samorządu terytorialnego w Polsce
1.2. Podsektor samorządowy w sektorze finansów publicznych
1.3. Formy organizacyjno-prawne podsektora samorządowego
2. Zasady finansowania samorządu terytorialnego
2.1. EKSL i polskie regulacje prawne
2.2. Klasyfikacja dochodów jednostek samorządu terytorialnego
2.2.1. Podział konstytucyjny
2.2.2 .Podział na dochody bieżące i majątkowe
2.2.3. Podział według klasyfikacji budżetowej
3. Ewolucja dochodów samorządowych
3.1. Dochody gmin do roku 1998
3.2. Dochody jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2003
4. Dochody własne
4.1 .Podatki samorządowe
4.2. Opłaty
4.3. Udziały w podatkach dochodowych
4.4. Pozostałe dochody własne
5. Subwencja ogólna
5.1. Część wyrównawcza
5.2. Część równoważąca i regionalna
5.3. Część oświatowa
6. Dotacje
6.1. Dotacje z budżetu państwa
6.2. Pozostałe dotacje
7. Pojęcie potencjału dochodowego
7.1. Przegląd publikacji zagranicznych
7.2. Przegląd publikacji polskich
7.2.1. Literatura przedmiotu
7.2.2. Opracowania Głównego Urzędu Statystycznego
8. Różne wymiary potencjału dochodowego w Polsce
8.1. Potencjał dochodowy jako miara samodzielności dochodowej
8.2. Potencjał dochodowy jako element mechanizmów wyrównawczych
8.3. Potencjał dochodowy jako czynnik rozwojowy
9. Analiza potencjału dochodowego JST w latach 2010-2018
9.1. Potencjał dochodowy JST - ujęcie zagregowane
9.2. Potencjał dochodowy gmin
9.2.1. Potencjał dochodowy miast na prawach powiatu
9.2.2. Potencjał dochodowy gmin miejskich
9.2.3. Potencjał dochodowy gmin miejsko-wiejskich
9.2.4. Potencjał dochodowy gmin wiejskich
9.3. Potencjał dochodowy powiatów
9.4. Potencjał dochodowy województw
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel, wykresów i schematów
Opinie
WSTĘP
Konstrukcja systemu finansowego jednostek samorządu terytorialnego (JST) determinuje sprawność jego działania oraz wyznacza możliwości rozwojowe. System taki powinien uwzględniać zarówno odpowiednio przypisane źródła dochodów własnych, jak i prawidłowo oszacowane potrzeby wydatkowe oraz transfery wyrównujące.
Publikacja skupia się na stronie dochodowej JST, a głównym tematem jest potencjał dochodowy tych jednostek. W często spotykanym ujęciu potencjał ten odpowiada zdolności jednostki do pozyskiwania dochodów własnych w celu finansowania usług publicznych. W opracowaniu dokonano rozróżnienia trzech różnych rodzajów potencjału dochodowego JST, co jest uzasadnione odmiennymi celami, do jakich potencjał ten może być wykorzystywany.
Wielkość samorządowego potencjału dochodowego zależy od wielu czynników, z których część jest niezależna od organów JST. W publikacji przedstawiono wielkość potencjału dochodowego różnych rodzajów jednostek, w ujęciu nominalnym i w przeliczeniu na jednego mieszkańca w latach 2010-2018. Podjęto też próbę zidentyfikowania czynników zewnętrznych mających wpływ na wielkość tego potencjału.
Publikacja odwołuje się do wyników badań statutowych prowadzonych w Kolegium Zarządzania i Finansów SGH w latach 2018-2019 . W trakcie badań opracowano bazę danych, obejmującą dochody JST, z podziałem na różne ich kategorie.
Bazę sporządzono, opierając się na danych publikowanych przez Ministerstwo Finansów, zarówno w formie zagregowanej, jak i na podstawie baz danych obejmujących sprawozdania jednostkowe JST. Korzystano przede wszystkim ze sprawozdań Rb-27S (Sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego) oraz Rb-PDP (Sprawozdanie z wykonania planu dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu). Wykorzystano także dane Głównego Urzędu Statystycznego pochodzące z Banku Danych Lokalnych.
Opracowanie składa się z dziewięciu rozdziałów. Pierwszy z nich ma charakter wprowadzający - przybliżono w nim pojęcie samorządu terytorialnego, opisano jego reaktywację w Polsce w roku 1990 i dalsze reformy systemowe, ukazano rolę, jaką samorząd terytorialny odgrywa w systemie finansów publicznych. Na końcu tego rozdziału scharakteryzowano formy organizacyjne podsektora samorządowego.
W rozdziale drugim przedstawiono akty prawne regulujące system finansowy JST oraz różne kryteria klasyfikacji dochodów samorządowych. Trzeci zaś rozdział poświęcono zmianom, jakie zachodziły w systemie dochodów JST od roku 1990.
Kolejne trzy rozdziały charakteryzują dochody JST - jest to punkt wyjścia do dalszych analiz. Dużo miejsca poświęcono szczególnie dochodom własnym jednostek samorządowych, identyfikowanych często z ich potencjałem dochodowym.
W rozdziale siódmym dokonano przeglądu literatury traktującej o potencjale dochodowym. Analiza publikacji zagranicznych, głównie amerykańskich, umożliwia wskazanie najważniejszych elementów tego potencjału, a także sposobów jego pomiaru. Przedstawiono również sposoby ujęcia różnych rodzajów potencjałów JST spotykanych w opracowaniach polskojęzycznych.
Ósmy rozdział prezentuje trójwymiarowe podejście do potencjału dochodowego w Polsce, wraz z uzasadnieniem dokonania takiego rozróżnienia. W ostatnim rozdziale zawarto wyniki przeprowadzanych obliczeń. W zakończeniu podsumowano prowadzone badania.
Wstęp
1. Samorząd terytorialny w Polsce
1.1. Reaktywacja samorządu terytorialnego w Polsce
1.2. Podsektor samorządowy w sektorze finansów publicznych
1.3. Formy organizacyjno-prawne podsektora samorządowego
2. Zasady finansowania samorządu terytorialnego
2.1. EKSL i polskie regulacje prawne
2.2. Klasyfikacja dochodów jednostek samorządu terytorialnego
2.2.1. Podział konstytucyjny
2.2.2 .Podział na dochody bieżące i majątkowe
2.2.3. Podział według klasyfikacji budżetowej
3. Ewolucja dochodów samorządowych
3.1. Dochody gmin do roku 1998
3.2. Dochody jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2003
4. Dochody własne
4.1 .Podatki samorządowe
4.2. Opłaty
4.3. Udziały w podatkach dochodowych
4.4. Pozostałe dochody własne
5. Subwencja ogólna
5.1. Część wyrównawcza
5.2. Część równoważąca i regionalna
5.3. Część oświatowa
6. Dotacje
6.1. Dotacje z budżetu państwa
6.2. Pozostałe dotacje
7. Pojęcie potencjału dochodowego
7.1. Przegląd publikacji zagranicznych
7.2. Przegląd publikacji polskich
7.2.1. Literatura przedmiotu
7.2.2. Opracowania Głównego Urzędu Statystycznego
8. Różne wymiary potencjału dochodowego w Polsce
8.1. Potencjał dochodowy jako miara samodzielności dochodowej
8.2. Potencjał dochodowy jako element mechanizmów wyrównawczych
8.3. Potencjał dochodowy jako czynnik rozwojowy
9. Analiza potencjału dochodowego JST w latach 2010-2018
9.1. Potencjał dochodowy JST - ujęcie zagregowane
9.2. Potencjał dochodowy gmin
9.2.1. Potencjał dochodowy miast na prawach powiatu
9.2.2. Potencjał dochodowy gmin miejskich
9.2.3. Potencjał dochodowy gmin miejsko-wiejskich
9.2.4. Potencjał dochodowy gmin wiejskich
9.3. Potencjał dochodowy powiatów
9.4. Potencjał dochodowy województw
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel, wykresów i schematów