Ulubione
  1. Strona główna
  2. POLSKA RAPORT O KONKURENCYJNOŚCI 2012 Edukacja jako czynnik konkurencyjności

POLSKA RAPORT O KONKURENCYJNOŚCI 2012 Edukacja jako czynnik konkurencyjności

50,00 zł
10,00 zł
/ szt.
Oszczędzasz 80 % ( 40,00 zł).
Najniższa cena produktu z 30 dni przed obniżką: 10,00 zł
Autor: red. Marzenna A. Weresa
Kod produktu: 978-83-7378-717-9
Cena regularna:
50,00 zł
10,00 zł
/ szt.
Oszczędzasz 80 % ( 40,00 zł).
Najniższa cena produktu z 30 dni przed obniżką: 10,00 zł
Dodaj do ulubionych
Łatwy zwrot towaru w ciągu 14 dni od zakupu bez podania przyczyny
POLSKA RAPORT O KONKURENCYJNOŚCI 2012 Edukacja jako czynnik konkurencyjności
POLSKA RAPORT O KONKURENCYJNOŚCI 2012 Edukacja jako czynnik konkurencyjności

 

[[[separator]]]

Przekazujemy do rąk czytelników dwudziestą siódmą edycję raportu ekonomicznego Instytutu Gospodarki Światowej SGH oceniającego konkurencyjność Polski na tle innych krajów świata. Cele tegorocznego wydania to:

- wyznaczenie pozycji konkurencyjnej Polski w 2011 r. na tle pozostałych krajów członkowskich Unii Europejskiej i całej gospodarki światowej oraz ocena jej zmian w czasie globalnego kryzysu finansowo-ekonomicznego;

- wskazanie kluczowych czynników decydujących o zmianach pozycji konkurencyj­nej polskiej gospodarki w 2011 r.;

- ocena konkurencyjności polskiej edukacji z uwzględnieniem jej roli jako elementu kształtującego zdolność konkurencyjną w przyszłości;

- przedstawienie symulacyjnej prognozy tempa zamykania luki rozwojowej między Polską i pozostałymi krajami UE z Europy Środkowej i Wschodniej (UE10) a grupą państw UE15;

- sformułowanie wniosków dla polityki gospodarczej na temat działań niezbędnych dla poprawy pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki w ciągu najbliższych kilku lat.

Niniejszy Raport składa się z trzech części oraz syntetycznego podsumowania. Część pierwsza (rozdziały 1-2) i druga (rozdziały 3-4) to makroekonomiczna ocena konkurencyjności Polski i czynników ją determinujących. Część trzecia (rozdziały 5-6) ma do pewnego stopnia charakter autonomiczny. Podobnie jak w poprzednich wydaniach Raportu jest ona poświęcona ocenie jednego wybranego czynnika kształ­tującego konkurencyjność Polskiej gospodarki - w bieżącej edycji czynnikiem tym jest edukacja. Konkurencyjność polskiej edukacji jest zatem przedmiotem badania części trzeciej Raportu, przy czym należy również podkreślić, iż pewne aspekty tego zagad­nienia zostały włączone do analiz zawartych we wcześniejszych, makroekonomicznych częściach Raportu. Dokonując oceny pozycji konkurencyjnej Polski w 2011 r. zastosowano szeroką definicję konkurencyjności, przyjmując za główną jej miarę poziom dobrobytu społe­czeństwa. Wyznaczają go następujące elementy składowe:

- aktualna sytuacja makroekonomiczna, opisana za pomocą kluczowych wskaźni­ków rozwoju gospodarczego, takich jak tempo wzrostu PKB, stopa inflacji, bezro­bocie, saldo finansów publicznych oraz saldo obrotów bieżących w relacji do PKB;

- poziom życia ludności, którego odzwierciedleniem jest wielkość dochodu narodo­wego na mieszkańca oraz wskaźniki rozwoju społeczno?ekonomicznego, takie jak oczekiwana długość życia, śmiertelność niemowląt, wskaźnik skolaryzacji, skala nierówności dochodowych i rozmiary ubóstwa;

- pozycja Polski w międzynarodowym podziale pracy rozumiana jako umiejętność eksportu dóbr i usług na rynki międzynarodowe oraz zdolność do przyciągania zagranicznych inwestycji bezpośrednich i innych czynników produkcji oraz ich wy­korzystania dla rozwoju.

W pierwszych dwóch rozdziałach Raportu dokonuje się porównania wyników gospodarczych Polski z innymi krajami (w szczególności z państwami Unii Euro­pejskiej), wykorzystując przy tym cały zestaw różnych wskaźników ekonomicznych i społecznych. Trwały rozwój gospodarczy to podstawowy przejaw konkurencyjności i z tego względu w rozdziale 1 analizowane są bieżące tendencje rozwojowe, w tym tempo wzrostu gospodarczego, stopień konwergencji PKB per capita oraz nierówności dochodowe.

W rozdziale 2 natomiast, ocenie poddano udział Polski w międzynarodowym po­dziale pracy. Główne aspekty będące przedmiotem rozważań tego rozdziału to handlo­we oraz inwestycyjne powiązania Polski z zagranicą, a zwłaszcza z pozostałymi krajami Unii Europejskiej - głównymi partnerami gospodarczymi Polski.

Rozdziały 3 i 4 poświęcone są szczegółowej analizie ilościowej i jakościowej czynni­ków determinujących pozycję konkurencyjną polskiej gospodarki, które ujęte zostały w dwie następujące grupy: (1) zasoby i ich wydajność oraz (2) skuteczność polityki gospodarczej i jakość instytucji. W ramach pierwszej z wymienionych grup czynników przeprowadzono szczegółową analizę zasobów ludzkich, kapitału rzeczowego (w tym infrastruktury) oraz czynników technologicznych, które znajdują swój wyraz w dzia­łalności badawczo?rozwojowej, patentowej i wprowadzanych na rynek innowacjach. Podsumowaniem analizy tych zagadnień jest ocena wpływu pracy, kapitału i technolo­gii na pozycję konkurencyjną dokonana z wykorzystaniem rachunkowości wzrostu. Po­zwala to na wskazanie na ile wzrost gospodarczy i związane z nim przesunięcia pozycji konkurencyjnej Polski wynikają ze zmian nakładów mierzalnych czynników produkcji (kapitału i pracy), a na ile ze zmian poziomu technologii.

W rozdziale 4 omówione zostały najważniejsze aspekty drugiej grupy czynników determinujących zmiany konkurencyjności polskiej gospodarki, takie jak polityka go­spodarcza i instytucje. Punktem wyjścia analizy tych zagadnień jest przegląd głównych kierunków zmian w polskiej polityce gospodarczej w 2011 r. Następnie ocenie podda­no system finansowy, którego sprawność ma istotne znaczenie dla konkurencyjności gospodarki. Rozdział 4 zamyka syntetyczna ocena warunków prowadzenia biznesu w Polsce i jakości krajowych instytucji.

Z uwagi na to, że edukacja jest motywem przewodnim tegorocznej edycji Raportu, makroekonomiczną ocenę konkurencyjności polskiej gospodarki wzbogacono o pew­ne wątki związane z funkcjonowaniem systemu kształcenia. W kontekście poziomu wykształcenia zbadano nierówności dochodowe w Polsce i różnice w poziomach płac, ocenie poddano znaczenie edukacji jako determinanty atrakcyjności Polski dla zagra­nicznych czynników produkcji, określono także wpływ kapitału ludzkiego na wzrost gospodarczy w 2011 r.

Szerszą analizę edukacji i jej konkurencyjności zawiera natomiast ostatnia, trze­cia część niniejszego Raportu. Jest to niezwykle ważne zagadnienie, gdyż współcześnie system edukacji odgrywa główną rolę w procesach modernizacji społeczeństw oraz budowie nowoczesnych i konkurencyjnych gospodarek. Ponadto wybór tego obszaru jako przedmiotu analizy w tegorocznej edycji Raportu wiąże się z potrzebą dokonania niezależnej oceny konkurencyjności polskiej edukacji, w kontekście kontrowersji, jakie wywołały wyniki badań OECD dotyczące systemu kształcenia w Polsce na tle innych krajów1. Włączając się do dyskusji o konkurencyjności polskiej edukacji, w rozdziale 5 Raportu prezentujemy transformację polskiego sektora edukacji w latach 1995-2011 i jej skutki dla przebiegu procesu kształcenia na poziomie podstawowym, średnim i zawodowym. Ponadto, z uwagi na to, iż obecnie, w dobie szybkich przemian gospo­darczych i społecznych szczególne znaczenie przypisuje się ustawicznemu kształceniu i zdobywaniu nowych umiejętności ocenie poddano działalność szkoleniową prowa­dzoną w polskich firmach i jej wpływ na konkurencyjność.

W rozdziale 6 natomiast, przeprowadzona została szczegółowa analiza reformo­wanego obecnie systemu szkolnictwa wyższego w Polsce. Pierwszy wymiar reform to kierunki rozwoju szkolnictwa wyższego wyznaczone przez nową ustawę zmieniającą zasady funkcjonowania szkół wyższych i kryteria awansu naukowego. Drugi wątek podjęty w tym rozdziale powiązany z przekształceniami sektora szkolnictwa wyższe­go to profil absolwenta szkoły wyższej. Na podstawie wyników badań ankietowych ocenie poddano dopasowanie kierunków kształcenia na poziomie uniwersyteckim do potrzeb rynku pracy. Podsumowaniem tych rozważań jest próba zarysowania scenariu­szy rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce w kontekście wdrażanych obecnie nowych rozwiązań systemowych.

Niniejszy Raport zamyka zwięzłe podsumowanie badań oraz wnioski wynikające z ich wyników dla polityki gospodarczej.

[[[separator]]]

PRZEDMOWA

 

CZĘŚĆ I. PORÓWNANIE WYNIKÓW GOSPODARCZYCH I POZYCJA KONKURENCYJNA POLSKI W 2011 ROKU

Rozdział 1. Rozwój gospodarczy i realna konwergencja

1.1. Analiza porównawcza wyników gospodarczych w 2011 roku (Zbigniew Matkowski, Ryszard Rapacki, Mariusz Próchniak)

1.2. Konwergencja poziomów dochodu (Zbigniew Matkowski, Mariusz Próchniak)

1.3. Zróżnicowanie dochodów i ubóstwo w Polsce (Patrycja Graca-Gelert)

 

Rozdział 2. Pozycja konkurencyjna w zewnętrznych stosunkach gospodarczych

2.1. Wymiana towarowa Polski z zagranicą (Elżbieta Czarny, Katarzyna Śledziewska, Patryk Toporowski)

2.2. Atrakcyjność polskiej gospodarki dla inwestorów zagranicznych (Marzenna Anna Weresa, Tomasz Napiórkowski)

 

CZĘŚĆ II. CZYNNIKI KONKURENCYJNOŚCI POLSKIEJ GOSPODARKI W 2011 ROKU

Rozdział 3. Zasoby i ich produktywność

3.1. Zasoby ludzkie (Mateusz Mokrogulski)

3.2. Inwestycje i infrastruktura techniczna (Ireneusz Bil, Piotr Maszczyk)

3.3. Nauka, technika, innowacje - Polska na tle innych krajów (Ziemowit Czajkowski, Marcin Gomułka)

3.4. Łączna produktywność czynników wytwórczych (Mariusz Próchniak)

 

Rozdział 4. Polityka gospodarcza, instytucje i ich jakość

4.1. Reformy gospodarcze i polityka stabilizacji (Jan W. Bossak)

4.2. Rozwój system finansowego (Oskar Kowalewski)

4.3. Jakość otoczenia biznesu (Aleksander Sulejewicz)

 

CZĘŚĆ III.  EDUKACJA A KONKURENCYJNOŚĆ POLSKIEJ GOSPODARKI

Rozdział 5. Przemiany polskiego sektora edukacji w latach 1995-2011

5.1. Funkcjonowanie systemu edukacji w Polsce (Stanisław Macioł)

5.2. Kształcenie zawodowe w Polsce w warunkach konkurencji (Elżbieta Drogosz-Zabłocka, Barbara Minkiewicz)

5.3. Wpływ szkoleń pracowników na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw (Joanna Żukowska)

 

Rozdział 6. Zmiany w polskim szkolnictwie wyższym - problemy i wyzwania

6.1. Prawno-instytucjonalne ramy funkcjonowania szkolnictwa wyższego w Polsce - wybrane zagadnienia (Jerzy Menkes)

6.2. Kształcenie w największych ośrodkach akademickich w Polsce jako odpowiedź na potrzeby rynku pracy (Beata Michorowska)

6.3. Rozwój szkolnictwa wyższego w Polsce. Uwagi do analizy scenariuszowej (Tomasz Szapiro)

 

PODSUMOWANIE RAPORTU: POZYCJA POLSKI W GOSPODARCE ŚWIATOWEJ W 2011 ROKU (Marzenna Anna Weresa)

Opis

Wydanie: 1
Rok wydania: 2012
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza
Oprawa: miękka
Format: B5
Liczba stron: 382

 

Wstęp

Przekazujemy do rąk czytelników dwudziestą siódmą edycję raportu ekonomicznego Instytutu Gospodarki Światowej SGH oceniającego konkurencyjność Polski na tle innych krajów świata. Cele tegorocznego wydania to:

- wyznaczenie pozycji konkurencyjnej Polski w 2011 r. na tle pozostałych krajów członkowskich Unii Europejskiej i całej gospodarki światowej oraz ocena jej zmian w czasie globalnego kryzysu finansowo-ekonomicznego;

- wskazanie kluczowych czynników decydujących o zmianach pozycji konkurencyj­nej polskiej gospodarki w 2011 r.;

- ocena konkurencyjności polskiej edukacji z uwzględnieniem jej roli jako elementu kształtującego zdolność konkurencyjną w przyszłości;

- przedstawienie symulacyjnej prognozy tempa zamykania luki rozwojowej między Polską i pozostałymi krajami UE z Europy Środkowej i Wschodniej (UE10) a grupą państw UE15;

- sformułowanie wniosków dla polityki gospodarczej na temat działań niezbędnych dla poprawy pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki w ciągu najbliższych kilku lat.

Niniejszy Raport składa się z trzech części oraz syntetycznego podsumowania. Część pierwsza (rozdziały 1-2) i druga (rozdziały 3-4) to makroekonomiczna ocena konkurencyjności Polski i czynników ją determinujących. Część trzecia (rozdziały 5-6) ma do pewnego stopnia charakter autonomiczny. Podobnie jak w poprzednich wydaniach Raportu jest ona poświęcona ocenie jednego wybranego czynnika kształ­tującego konkurencyjność Polskiej gospodarki - w bieżącej edycji czynnikiem tym jest edukacja. Konkurencyjność polskiej edukacji jest zatem przedmiotem badania części trzeciej Raportu, przy czym należy również podkreślić, iż pewne aspekty tego zagad­nienia zostały włączone do analiz zawartych we wcześniejszych, makroekonomicznych częściach Raportu. Dokonując oceny pozycji konkurencyjnej Polski w 2011 r. zastosowano szeroką definicję konkurencyjności, przyjmując za główną jej miarę poziom dobrobytu społe­czeństwa. Wyznaczają go następujące elementy składowe:

- aktualna sytuacja makroekonomiczna, opisana za pomocą kluczowych wskaźni­ków rozwoju gospodarczego, takich jak tempo wzrostu PKB, stopa inflacji, bezro­bocie, saldo finansów publicznych oraz saldo obrotów bieżących w relacji do PKB;

- poziom życia ludności, którego odzwierciedleniem jest wielkość dochodu narodo­wego na mieszkańca oraz wskaźniki rozwoju społeczno?ekonomicznego, takie jak oczekiwana długość życia, śmiertelność niemowląt, wskaźnik skolaryzacji, skala nierówności dochodowych i rozmiary ubóstwa;

- pozycja Polski w międzynarodowym podziale pracy rozumiana jako umiejętność eksportu dóbr i usług na rynki międzynarodowe oraz zdolność do przyciągania zagranicznych inwestycji bezpośrednich i innych czynników produkcji oraz ich wy­korzystania dla rozwoju.

W pierwszych dwóch rozdziałach Raportu dokonuje się porównania wyników gospodarczych Polski z innymi krajami (w szczególności z państwami Unii Euro­pejskiej), wykorzystując przy tym cały zestaw różnych wskaźników ekonomicznych i społecznych. Trwały rozwój gospodarczy to podstawowy przejaw konkurencyjności i z tego względu w rozdziale 1 analizowane są bieżące tendencje rozwojowe, w tym tempo wzrostu gospodarczego, stopień konwergencji PKB per capita oraz nierówności dochodowe.

W rozdziale 2 natomiast, ocenie poddano udział Polski w międzynarodowym po­dziale pracy. Główne aspekty będące przedmiotem rozważań tego rozdziału to handlo­we oraz inwestycyjne powiązania Polski z zagranicą, a zwłaszcza z pozostałymi krajami Unii Europejskiej - głównymi partnerami gospodarczymi Polski.

Rozdziały 3 i 4 poświęcone są szczegółowej analizie ilościowej i jakościowej czynni­ków determinujących pozycję konkurencyjną polskiej gospodarki, które ujęte zostały w dwie następujące grupy: (1) zasoby i ich wydajność oraz (2) skuteczność polityki gospodarczej i jakość instytucji. W ramach pierwszej z wymienionych grup czynników przeprowadzono szczegółową analizę zasobów ludzkich, kapitału rzeczowego (w tym infrastruktury) oraz czynników technologicznych, które znajdują swój wyraz w dzia­łalności badawczo?rozwojowej, patentowej i wprowadzanych na rynek innowacjach. Podsumowaniem analizy tych zagadnień jest ocena wpływu pracy, kapitału i technolo­gii na pozycję konkurencyjną dokonana z wykorzystaniem rachunkowości wzrostu. Po­zwala to na wskazanie na ile wzrost gospodarczy i związane z nim przesunięcia pozycji konkurencyjnej Polski wynikają ze zmian nakładów mierzalnych czynników produkcji (kapitału i pracy), a na ile ze zmian poziomu technologii.

W rozdziale 4 omówione zostały najważniejsze aspekty drugiej grupy czynników determinujących zmiany konkurencyjności polskiej gospodarki, takie jak polityka go­spodarcza i instytucje. Punktem wyjścia analizy tych zagadnień jest przegląd głównych kierunków zmian w polskiej polityce gospodarczej w 2011 r. Następnie ocenie podda­no system finansowy, którego sprawność ma istotne znaczenie dla konkurencyjności gospodarki. Rozdział 4 zamyka syntetyczna ocena warunków prowadzenia biznesu w Polsce i jakości krajowych instytucji.

Z uwagi na to, że edukacja jest motywem przewodnim tegorocznej edycji Raportu, makroekonomiczną ocenę konkurencyjności polskiej gospodarki wzbogacono o pew­ne wątki związane z funkcjonowaniem systemu kształcenia. W kontekście poziomu wykształcenia zbadano nierówności dochodowe w Polsce i różnice w poziomach płac, ocenie poddano znaczenie edukacji jako determinanty atrakcyjności Polski dla zagra­nicznych czynników produkcji, określono także wpływ kapitału ludzkiego na wzrost gospodarczy w 2011 r.

Szerszą analizę edukacji i jej konkurencyjności zawiera natomiast ostatnia, trze­cia część niniejszego Raportu. Jest to niezwykle ważne zagadnienie, gdyż współcześnie system edukacji odgrywa główną rolę w procesach modernizacji społeczeństw oraz budowie nowoczesnych i konkurencyjnych gospodarek. Ponadto wybór tego obszaru jako przedmiotu analizy w tegorocznej edycji Raportu wiąże się z potrzebą dokonania niezależnej oceny konkurencyjności polskiej edukacji, w kontekście kontrowersji, jakie wywołały wyniki badań OECD dotyczące systemu kształcenia w Polsce na tle innych krajów1. Włączając się do dyskusji o konkurencyjności polskiej edukacji, w rozdziale 5 Raportu prezentujemy transformację polskiego sektora edukacji w latach 1995-2011 i jej skutki dla przebiegu procesu kształcenia na poziomie podstawowym, średnim i zawodowym. Ponadto, z uwagi na to, iż obecnie, w dobie szybkich przemian gospo­darczych i społecznych szczególne znaczenie przypisuje się ustawicznemu kształceniu i zdobywaniu nowych umiejętności ocenie poddano działalność szkoleniową prowa­dzoną w polskich firmach i jej wpływ na konkurencyjność.

W rozdziale 6 natomiast, przeprowadzona została szczegółowa analiza reformo­wanego obecnie systemu szkolnictwa wyższego w Polsce. Pierwszy wymiar reform to kierunki rozwoju szkolnictwa wyższego wyznaczone przez nową ustawę zmieniającą zasady funkcjonowania szkół wyższych i kryteria awansu naukowego. Drugi wątek podjęty w tym rozdziale powiązany z przekształceniami sektora szkolnictwa wyższe­go to profil absolwenta szkoły wyższej. Na podstawie wyników badań ankietowych ocenie poddano dopasowanie kierunków kształcenia na poziomie uniwersyteckim do potrzeb rynku pracy. Podsumowaniem tych rozważań jest próba zarysowania scenariu­szy rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce w kontekście wdrażanych obecnie nowych rozwiązań systemowych.

Niniejszy Raport zamyka zwięzłe podsumowanie badań oraz wnioski wynikające z ich wyników dla polityki gospodarczej.

Spis treści

PRZEDMOWA

 

CZĘŚĆ I. PORÓWNANIE WYNIKÓW GOSPODARCZYCH I POZYCJA KONKURENCYJNA POLSKI W 2011 ROKU

Rozdział 1. Rozwój gospodarczy i realna konwergencja

1.1. Analiza porównawcza wyników gospodarczych w 2011 roku (Zbigniew Matkowski, Ryszard Rapacki, Mariusz Próchniak)

1.2. Konwergencja poziomów dochodu (Zbigniew Matkowski, Mariusz Próchniak)

1.3. Zróżnicowanie dochodów i ubóstwo w Polsce (Patrycja Graca-Gelert)

 

Rozdział 2. Pozycja konkurencyjna w zewnętrznych stosunkach gospodarczych

2.1. Wymiana towarowa Polski z zagranicą (Elżbieta Czarny, Katarzyna Śledziewska, Patryk Toporowski)

2.2. Atrakcyjność polskiej gospodarki dla inwestorów zagranicznych (Marzenna Anna Weresa, Tomasz Napiórkowski)

 

CZĘŚĆ II. CZYNNIKI KONKURENCYJNOŚCI POLSKIEJ GOSPODARKI W 2011 ROKU

Rozdział 3. Zasoby i ich produktywność

3.1. Zasoby ludzkie (Mateusz Mokrogulski)

3.2. Inwestycje i infrastruktura techniczna (Ireneusz Bil, Piotr Maszczyk)

3.3. Nauka, technika, innowacje - Polska na tle innych krajów (Ziemowit Czajkowski, Marcin Gomułka)

3.4. Łączna produktywność czynników wytwórczych (Mariusz Próchniak)

 

Rozdział 4. Polityka gospodarcza, instytucje i ich jakość

4.1. Reformy gospodarcze i polityka stabilizacji (Jan W. Bossak)

4.2. Rozwój system finansowego (Oskar Kowalewski)

4.3. Jakość otoczenia biznesu (Aleksander Sulejewicz)

 

CZĘŚĆ III.  EDUKACJA A KONKURENCYJNOŚĆ POLSKIEJ GOSPODARKI

Rozdział 5. Przemiany polskiego sektora edukacji w latach 1995-2011

5.1. Funkcjonowanie systemu edukacji w Polsce (Stanisław Macioł)

5.2. Kształcenie zawodowe w Polsce w warunkach konkurencji (Elżbieta Drogosz-Zabłocka, Barbara Minkiewicz)

5.3. Wpływ szkoleń pracowników na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw (Joanna Żukowska)

 

Rozdział 6. Zmiany w polskim szkolnictwie wyższym - problemy i wyzwania

6.1. Prawno-instytucjonalne ramy funkcjonowania szkolnictwa wyższego w Polsce - wybrane zagadnienia (Jerzy Menkes)

6.2. Kształcenie w największych ośrodkach akademickich w Polsce jako odpowiedź na potrzeby rynku pracy (Beata Michorowska)

6.3. Rozwój szkolnictwa wyższego w Polsce. Uwagi do analizy scenariuszowej (Tomasz Szapiro)

 

PODSUMOWANIE RAPORTU: POZYCJA POLSKI W GOSPODARCE ŚWIATOWEJ W 2011 ROKU (Marzenna Anna Weresa)

Opinie

Twoja ocena:
Wydanie: 1
Rok wydania: 2012
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza
Oprawa: miękka
Format: B5
Liczba stron: 382

 

Przekazujemy do rąk czytelników dwudziestą siódmą edycję raportu ekonomicznego Instytutu Gospodarki Światowej SGH oceniającego konkurencyjność Polski na tle innych krajów świata. Cele tegorocznego wydania to:

- wyznaczenie pozycji konkurencyjnej Polski w 2011 r. na tle pozostałych krajów członkowskich Unii Europejskiej i całej gospodarki światowej oraz ocena jej zmian w czasie globalnego kryzysu finansowo-ekonomicznego;

- wskazanie kluczowych czynników decydujących o zmianach pozycji konkurencyj­nej polskiej gospodarki w 2011 r.;

- ocena konkurencyjności polskiej edukacji z uwzględnieniem jej roli jako elementu kształtującego zdolność konkurencyjną w przyszłości;

- przedstawienie symulacyjnej prognozy tempa zamykania luki rozwojowej między Polską i pozostałymi krajami UE z Europy Środkowej i Wschodniej (UE10) a grupą państw UE15;

- sformułowanie wniosków dla polityki gospodarczej na temat działań niezbędnych dla poprawy pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki w ciągu najbliższych kilku lat.

Niniejszy Raport składa się z trzech części oraz syntetycznego podsumowania. Część pierwsza (rozdziały 1-2) i druga (rozdziały 3-4) to makroekonomiczna ocena konkurencyjności Polski i czynników ją determinujących. Część trzecia (rozdziały 5-6) ma do pewnego stopnia charakter autonomiczny. Podobnie jak w poprzednich wydaniach Raportu jest ona poświęcona ocenie jednego wybranego czynnika kształ­tującego konkurencyjność Polskiej gospodarki - w bieżącej edycji czynnikiem tym jest edukacja. Konkurencyjność polskiej edukacji jest zatem przedmiotem badania części trzeciej Raportu, przy czym należy również podkreślić, iż pewne aspekty tego zagad­nienia zostały włączone do analiz zawartych we wcześniejszych, makroekonomicznych częściach Raportu. Dokonując oceny pozycji konkurencyjnej Polski w 2011 r. zastosowano szeroką definicję konkurencyjności, przyjmując za główną jej miarę poziom dobrobytu społe­czeństwa. Wyznaczają go następujące elementy składowe:

- aktualna sytuacja makroekonomiczna, opisana za pomocą kluczowych wskaźni­ków rozwoju gospodarczego, takich jak tempo wzrostu PKB, stopa inflacji, bezro­bocie, saldo finansów publicznych oraz saldo obrotów bieżących w relacji do PKB;

- poziom życia ludności, którego odzwierciedleniem jest wielkość dochodu narodo­wego na mieszkańca oraz wskaźniki rozwoju społeczno?ekonomicznego, takie jak oczekiwana długość życia, śmiertelność niemowląt, wskaźnik skolaryzacji, skala nierówności dochodowych i rozmiary ubóstwa;

- pozycja Polski w międzynarodowym podziale pracy rozumiana jako umiejętność eksportu dóbr i usług na rynki międzynarodowe oraz zdolność do przyciągania zagranicznych inwestycji bezpośrednich i innych czynników produkcji oraz ich wy­korzystania dla rozwoju.

W pierwszych dwóch rozdziałach Raportu dokonuje się porównania wyników gospodarczych Polski z innymi krajami (w szczególności z państwami Unii Euro­pejskiej), wykorzystując przy tym cały zestaw różnych wskaźników ekonomicznych i społecznych. Trwały rozwój gospodarczy to podstawowy przejaw konkurencyjności i z tego względu w rozdziale 1 analizowane są bieżące tendencje rozwojowe, w tym tempo wzrostu gospodarczego, stopień konwergencji PKB per capita oraz nierówności dochodowe.

W rozdziale 2 natomiast, ocenie poddano udział Polski w międzynarodowym po­dziale pracy. Główne aspekty będące przedmiotem rozważań tego rozdziału to handlo­we oraz inwestycyjne powiązania Polski z zagranicą, a zwłaszcza z pozostałymi krajami Unii Europejskiej - głównymi partnerami gospodarczymi Polski.

Rozdziały 3 i 4 poświęcone są szczegółowej analizie ilościowej i jakościowej czynni­ków determinujących pozycję konkurencyjną polskiej gospodarki, które ujęte zostały w dwie następujące grupy: (1) zasoby i ich wydajność oraz (2) skuteczność polityki gospodarczej i jakość instytucji. W ramach pierwszej z wymienionych grup czynników przeprowadzono szczegółową analizę zasobów ludzkich, kapitału rzeczowego (w tym infrastruktury) oraz czynników technologicznych, które znajdują swój wyraz w dzia­łalności badawczo?rozwojowej, patentowej i wprowadzanych na rynek innowacjach. Podsumowaniem analizy tych zagadnień jest ocena wpływu pracy, kapitału i technolo­gii na pozycję konkurencyjną dokonana z wykorzystaniem rachunkowości wzrostu. Po­zwala to na wskazanie na ile wzrost gospodarczy i związane z nim przesunięcia pozycji konkurencyjnej Polski wynikają ze zmian nakładów mierzalnych czynników produkcji (kapitału i pracy), a na ile ze zmian poziomu technologii.

W rozdziale 4 omówione zostały najważniejsze aspekty drugiej grupy czynników determinujących zmiany konkurencyjności polskiej gospodarki, takie jak polityka go­spodarcza i instytucje. Punktem wyjścia analizy tych zagadnień jest przegląd głównych kierunków zmian w polskiej polityce gospodarczej w 2011 r. Następnie ocenie podda­no system finansowy, którego sprawność ma istotne znaczenie dla konkurencyjności gospodarki. Rozdział 4 zamyka syntetyczna ocena warunków prowadzenia biznesu w Polsce i jakości krajowych instytucji.

Z uwagi na to, że edukacja jest motywem przewodnim tegorocznej edycji Raportu, makroekonomiczną ocenę konkurencyjności polskiej gospodarki wzbogacono o pew­ne wątki związane z funkcjonowaniem systemu kształcenia. W kontekście poziomu wykształcenia zbadano nierówności dochodowe w Polsce i różnice w poziomach płac, ocenie poddano znaczenie edukacji jako determinanty atrakcyjności Polski dla zagra­nicznych czynników produkcji, określono także wpływ kapitału ludzkiego na wzrost gospodarczy w 2011 r.

Szerszą analizę edukacji i jej konkurencyjności zawiera natomiast ostatnia, trze­cia część niniejszego Raportu. Jest to niezwykle ważne zagadnienie, gdyż współcześnie system edukacji odgrywa główną rolę w procesach modernizacji społeczeństw oraz budowie nowoczesnych i konkurencyjnych gospodarek. Ponadto wybór tego obszaru jako przedmiotu analizy w tegorocznej edycji Raportu wiąże się z potrzebą dokonania niezależnej oceny konkurencyjności polskiej edukacji, w kontekście kontrowersji, jakie wywołały wyniki badań OECD dotyczące systemu kształcenia w Polsce na tle innych krajów1. Włączając się do dyskusji o konkurencyjności polskiej edukacji, w rozdziale 5 Raportu prezentujemy transformację polskiego sektora edukacji w latach 1995-2011 i jej skutki dla przebiegu procesu kształcenia na poziomie podstawowym, średnim i zawodowym. Ponadto, z uwagi na to, iż obecnie, w dobie szybkich przemian gospo­darczych i społecznych szczególne znaczenie przypisuje się ustawicznemu kształceniu i zdobywaniu nowych umiejętności ocenie poddano działalność szkoleniową prowa­dzoną w polskich firmach i jej wpływ na konkurencyjność.

W rozdziale 6 natomiast, przeprowadzona została szczegółowa analiza reformo­wanego obecnie systemu szkolnictwa wyższego w Polsce. Pierwszy wymiar reform to kierunki rozwoju szkolnictwa wyższego wyznaczone przez nową ustawę zmieniającą zasady funkcjonowania szkół wyższych i kryteria awansu naukowego. Drugi wątek podjęty w tym rozdziale powiązany z przekształceniami sektora szkolnictwa wyższe­go to profil absolwenta szkoły wyższej. Na podstawie wyników badań ankietowych ocenie poddano dopasowanie kierunków kształcenia na poziomie uniwersyteckim do potrzeb rynku pracy. Podsumowaniem tych rozważań jest próba zarysowania scenariu­szy rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce w kontekście wdrażanych obecnie nowych rozwiązań systemowych.

Niniejszy Raport zamyka zwięzłe podsumowanie badań oraz wnioski wynikające z ich wyników dla polityki gospodarczej.

PRZEDMOWA

 

CZĘŚĆ I. PORÓWNANIE WYNIKÓW GOSPODARCZYCH I POZYCJA KONKURENCYJNA POLSKI W 2011 ROKU

Rozdział 1. Rozwój gospodarczy i realna konwergencja

1.1. Analiza porównawcza wyników gospodarczych w 2011 roku (Zbigniew Matkowski, Ryszard Rapacki, Mariusz Próchniak)

1.2. Konwergencja poziomów dochodu (Zbigniew Matkowski, Mariusz Próchniak)

1.3. Zróżnicowanie dochodów i ubóstwo w Polsce (Patrycja Graca-Gelert)

 

Rozdział 2. Pozycja konkurencyjna w zewnętrznych stosunkach gospodarczych

2.1. Wymiana towarowa Polski z zagranicą (Elżbieta Czarny, Katarzyna Śledziewska, Patryk Toporowski)

2.2. Atrakcyjność polskiej gospodarki dla inwestorów zagranicznych (Marzenna Anna Weresa, Tomasz Napiórkowski)

 

CZĘŚĆ II. CZYNNIKI KONKURENCYJNOŚCI POLSKIEJ GOSPODARKI W 2011 ROKU

Rozdział 3. Zasoby i ich produktywność

3.1. Zasoby ludzkie (Mateusz Mokrogulski)

3.2. Inwestycje i infrastruktura techniczna (Ireneusz Bil, Piotr Maszczyk)

3.3. Nauka, technika, innowacje - Polska na tle innych krajów (Ziemowit Czajkowski, Marcin Gomułka)

3.4. Łączna produktywność czynników wytwórczych (Mariusz Próchniak)

 

Rozdział 4. Polityka gospodarcza, instytucje i ich jakość

4.1. Reformy gospodarcze i polityka stabilizacji (Jan W. Bossak)

4.2. Rozwój system finansowego (Oskar Kowalewski)

4.3. Jakość otoczenia biznesu (Aleksander Sulejewicz)

 

CZĘŚĆ III.  EDUKACJA A KONKURENCYJNOŚĆ POLSKIEJ GOSPODARKI

Rozdział 5. Przemiany polskiego sektora edukacji w latach 1995-2011

5.1. Funkcjonowanie systemu edukacji w Polsce (Stanisław Macioł)

5.2. Kształcenie zawodowe w Polsce w warunkach konkurencji (Elżbieta Drogosz-Zabłocka, Barbara Minkiewicz)

5.3. Wpływ szkoleń pracowników na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw (Joanna Żukowska)

 

Rozdział 6. Zmiany w polskim szkolnictwie wyższym - problemy i wyzwania

6.1. Prawno-instytucjonalne ramy funkcjonowania szkolnictwa wyższego w Polsce - wybrane zagadnienia (Jerzy Menkes)

6.2. Kształcenie w największych ośrodkach akademickich w Polsce jako odpowiedź na potrzeby rynku pracy (Beata Michorowska)

6.3. Rozwój szkolnictwa wyższego w Polsce. Uwagi do analizy scenariuszowej (Tomasz Szapiro)

 

PODSUMOWANIE RAPORTU: POZYCJA POLSKI W GOSPODARCE ŚWIATOWEJ W 2011 ROKU (Marzenna Anna Weresa)

Napisz swoją opinię
Twoja ocena:
Szybka wysyłka zamówień
Kup online i odbierz na uczelni
Bezpieczne płatności
pixel