NOWE PROCESY W GOSPODARCE ŚWIATOWEJ Wnioski dla Polski

Ostatnie lata to okres istotnych przemian w gospodarce światowej. Składają się na nie przede wszystkim skutki kryzysu gospodarczego drugiej połowy poprzedniej dekady. Skutki, które z mniejszą lub większą intensywnością odczuła większość krajów świata. Z kolei kraje europejskie, a przede wszystkim te należące do strefy euro, musiały się w ostatnich latach zmierzyć z wyzwaniem, jakie stanowiło ogromne zadłużenie niektórych z państw tej grupy na międzynarodowym rynku finansowym, które w warunkach unii walutowej nie mogło być złagodzone bez ogromnej pomocy innych krajów strefy euro. To zaś zapoczątkowało z kolei dyskusję na temat ko­nieczności ponownego przemyślenia ambitnego projektu, jakim jest unia walutowa w Europie.

Powyższe wydarzenia nie odwróciły jednak długookresowej ogólnoświatowej tendencji do umiędzynarodowienia procesu gospodarowania. W szczególności nie spowodowały zamykania się gospodarek narodowych, co miało miejsce np. po kry­zysie lat 1929-1933. Przeciwnie, cały czas rodzą nowe inicjatywy, które przez do­stosowanie procesu gospodarowania do nowych warunków mają doprowadzić do dalszego zwiększania korzyści płynących z międzynarodowego podziału pracy. Tego rodzaju przedsięwzięcia podejmowano zarówno z myślą o gospodarce światowej, jak i mając na uwadze interes poszczególnych ugrupowań integracyjnych czy wreszcie dobro pojedynczych gospodarek narodowych.

Podobnie postępuje też Polska. Dla niej ostatnia dekada była przede wszystkim okresem pierwszego dziesięciolecia członkostwa w Unii Europejskiej. Członkostwa, które pozwoliło Polsce na osiągnięcie korzyści z pełnego uczestnictwa w procesie europejskiej integracji gospodarczej i otworzyło perspektywę przystąpienia do strefy euro. Członkostwa, które jednak także uzmysłowiło wszystkim, że Polska, należąc do UE, nie jest wolna od zagrożeń związanych z rosnącą współzależnością całej gospo­darki światowej Członkostwa, które pozwoliło zrozumieć, że przystępując do UE, Polska stała się też współodpowiedzialna za przyszłość tego ugrupowania.

Powyższe wyzwania są przedmiotem stałej uwagi nie tylko opinii publicznej, lecz także środowiska naukowego zajmującego się problematyką ekonomii międzynarodo­wej. Dowodem tego jest szeroki wachlarz opracowań odnoszących się do zarysowanej wyżej tematyki, przygotowanych przez przedstawicieli większości ośrodków akade­mickich w Polsce, które zgodnie z rysującą się w ciągu ostatnich lat, a przedstawioną wyżej logiką działania społeczności międzynarodowej uporządkowano w kolejności: wyzwania - odpowiedź globalna - odpowiedź regionalna i narodowa. Tego rodzaju sekwencja przedstawiania tekstów przygotowanych przez różnych autorów nie jest oczywiście idealna. Jednak, decydując się na nią, uznaliśmy, że wszyscy Oni zgodziliby się z tym, że przygotowane przez nich opracowania mieszczą się w przedstawionym wyżej przesłaniu.

Adam Budnikowski, Andżelika Kuźnar

Adam Budnikowski, Andżelika Kuźnar

Wprowadzenie

CZĘŚĆ I. NOWE WYZWANIA PRZED UNIĄ EUROPEJSKĄ I ŚWIATEM

Henryk Bąk

Ewolucja zadłużenia publicznego wybranych państw unijnych. Analiza empiryczna i aspekty teoretyczne

Elżbieta Czarny, Katarzyna Śledziewska

Co wynika z analizy bilansów obrotów bieżących państw Unii Europejskiej?

Piotr Misztal

Zjawisko globalnych nierównowag w gospodarce światowej - przyczyny i sposoby wyeliminowania

Paweł Kulpaka

Brak zachowania względnego parytetu siły nabywczej w strefie euro - wnioski dla Polski

Maria Majewska

Zdolności technologiczne podstawą rozwoju endogenicznych przewag gospodarek opartych na wiedzy

Sylwia Talar

Umiędzynarodowienie procesu tworzenia innowacji i wiedzy w warunkach gospodarki internetowej

Tadeusz Sporek

Znaczenie korporacji transnarodowych w gospodarce światowej

Włodzimierz Januszkiewicz

Międzynarodowe obroty usługowe w dobie światowego kryzysu gospodarczego

Andżelika Kuźnar

Wartość dodana w międzynarodowym handlu usługami

Anna Wróbel

Ewolucja i rozwój globalnych sieci usługowych. Wnioski dla Polski

Honorata Nyga-Łukaszewska

Nowe zjawiska w międzynarodowym handlu gazem ziemnym i ich skutki dla Polski

Renata Knap

Środowiskowe uwarunkowania w międzynarodowym handlu rybami i produktami rybnymi

CZĘŚĆ II. PRÓBY NOWYCH ROZWIĄZAŃ GLOBALNYCH

Elżbieta Czarny, Jerzy Menkes

Regionalne modele integracji w globalnej współpracy gospodarczej

Bartosz Michalski

Impas negocjacyjny rundy katarskiej WTO a proliferacja międzyregionalnych umów handlowych

Marek Wróblewski

MFW wobec globalnego kryzysu finansowego - nowe wymiary pomocy pożyczkowej i programowej

Nelly Daszkiewicz

Przedsiębiorczość międzynarodowa jako nowy obszar badań w teorii internacjonalizacji

Agnieszka Łukasiewicz-Kamińska

Nowa ekonomia a umiędzynarodowienie działalności gospodarczej

Beata Stępień

Hybrydowe strategie zarządzania wartością dla klienta w skali międzynarodowej - przyczyny, przejawy, konsekwencje

Marcin Gryczka

Rozwój społeczny i technologiczny a przepływy bezpośrednich inwestycji zagranicznych w świetle nowego paradygmatu rozwoju J.H. Dunninga

Andrzej Geise

Modelowanie zmienności cen ropy na rynku ropy naftowej oraz kursów walutowych, stop procentowych i indeksów giełdowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej oraz w strefie euro

CZĘŚĆ III. PRÓBY ROZWIĄZAŃ REGIONALNYCH I NARODOWYCH

Edward Molendowski, Małgorzata Żmuda

Rola powiązań międzynarodowych w kształtowaniu przewagi konkurencyjnej - Polska na tle krajów Grupy Wyszehradzkiej w latach 2004-2011

Patryk Toporowski

Ewolucja miejsca państw Grupy Wyszehradzkiej w handlu europejskim

Łukasz Ambroziak

Zmiany w handlu wewnątrzgałęziowym wyrobami przemysłu motoryzacyjnego w Unii Europejskiej

Alina Szypulewska-Porczyńska

Nowy system podatku VAT w handlu usługami cyfrowymi na rynku wewnętrznym UE

Bożena Pera

Preferencyjne porozumienia handlowe Unii Europejskiej i ich skutki dla wymiany handlowej Polski

Jerzy Grabowiecki

Abenomika jako nowa polityka gospodarcza przezwyciężenia stagnacji w Japonii

Mieczysław Szostak

Postsowieckie kraje Azji Środkowej jako nowe państwa przyjmujące bezpośrednie inwestycje zagraniczne

Arkadiusz Michał Kowalski

Handel międzynarodowy i bezpośrednie inwestycje zagraniczne jako zewnętrzne czynniki innowacyjności gospodarki Irlandii

Eliza Chilimoniuk-Przeździecka

Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na eksport usług biznesowych z Polski

Aleksandra Nacewska-Twardowska

Rozwój stosunków bilateralnych w handlu międzynarodowym - skutki dla Polski

Anna Odrobina

Znaczenie globalnych sieci innowacji dla polskiej gospodarki

Ewa Jastrzębska, Paulina Legutko-Kobus

Polityka klimatyczna Unii Europejskiej a dobre praktyki biznesu w Polsce

Katarzyna Czech

Znaczenie zielonej gospodarki dla realizacji celów zrównoważonego rozwoju - wnioski dla Polski