[[[separator]]]
Celem niniejszej monografii jest analiza regulacji wprowadzających nową koncepcję upadłości banków w Unii Europejskiej (a tym samym w Polsce), USA i Hongkongu oraz identyfikacja podobieństw i różnic między nimi. Wybór USA wynika z faktu, że kraj ten odegrał główną rolę w globalnym kryzysie finansowym i stosunkowo wcześnie zaczął podejmować próby nowego uregulowania kwestii restrukturyzacji i likwidacji banków. Ze względu na rosnące znaczenie gospodarek Dalekiego Wschodu autorzy postanowili dokonać również porównania z Hongkongiem. Jest to jedno z największych centrów finansowych świata, a uwzględnienie go w analizie pozwala wzbogacić transatlantyckie zestawienie UE i USA o perspektywę azjatycką. Dodatkowy cel książki stanowią analiza efektów wdrożenia regulacji dotyczących resolution i próba odpowiedzi na pytanie, czy oraz jak były one stosowane do tej pory, czy osiągnęły swój cel i czy mogłyby uchronić sektor bankowy przed kolejnym kryzysem. Naturalnym tłem do wyżej wymienionych porównań stały się doświadczenia polskie w procesach upadłościowych, likwidacyjnych i restrukturyzacyjnych.
Przyjętym celom książki została podporządkowana jej struktura. Rozdział 1 traktuje o cechach kryzysu bankowego, które powodują, że upadłość banków może się okazać groźna dla całości gospodarki. Na przykładach przedstawiono, jakie podejście stosowano do upadających banków przed wprowadzeniem resolution i dlaczego zmiana tego paradygmatu okazała się konieczna. Ponadto, opisano globalny standard mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, opracowany przez FSB jako odpowiedź na globalny kryzys finansowy.
Przedmiotem rozdziału 2 jest porównanie ram prawnych nowych mechanizmów resolution wdrożonych przez UE, USA oraz Hongkong. Pozwala ono odpowiedzieć na pytanie, czy między tymi jurysdykcjami występują istotne różnice pod względem takich cech mechanizmów resolution, jak: zakres podmiotowy, przesłanki uruchomienia procesu, stosowane narzędzia, dopuszczalność pomocy publicznej, postanowienia dotyczące zdolności do absorpcji strat. Analiza ta pokazuje również, czy i w jakim stopniu UE, USA i Hongkong wdrożyły światowy standard FSB.
Rozdział 3 poświęcono krytycznej analizie wykorzystania nowych mechanizmów resolution w praktyce, tzn. próbie odpowiedzi na pytanie, czy nowe regulacje realizują swój cel. Omówione zostały dotychczasowe przypadki (nie)wykorzystania ich w praktyce, a także potencjalne trudności, z którymi to zastosowanie może się wiązać. Ponadto, rozważono kwestię, czy w najbliższym czasie może dojść do reformy resolution, a jeśli tak, to jaki będzie miała kierunek.
Ostatni rozdział został poświęcony polskim doświadczeniom związanym z upadłościami i likwidacjami restrukturyzacyjnymi banków w okresie zarówno przed wprowadzeniem BRRD (samego procesu jej wdrażania do polskiej legislacji), jak i praktycznego zastosowania nowych przepisów. Na szczególną uwagę zasługują dwa wcześniej wymienione procesy przymusowej restrukturyzacji (Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku i Idea Banku SA), zwłaszcza ze względu na ich medialny wydźwięk. Aby nie pominąć żadnego przypadku zastosowania nowej procedury resolution w Polsce, przedstawiono także opis przejęcia Banku Spółdzielczego w Przemkowie.
Problematyka nowego podejścia do restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków nie jest nowa - wszak odpowiednie rozwiązania regulacyjne weszły w życie już kilka lat temu (czy to w UE, USA, czy Hongkongu). Procedura resolution doczekała się w polskiej literaturze naukowej już kilku opracowań książkowych. Jednakże nowe doświadczenia praktyczne i narastająca groźba konieczności dodatkowego wsparcia ze środków publicznych lub uporządkowanej likwidacji banków w wyniku kryzysu wywołanego pandemią oraz innymi uwarunkowaniami społeczno-gospodarczymi inspirują, a nawet prowokują do podjęcia tego tematu.
(fragment wstępu)
[[[separator]]]
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział 1
Upadłość banków a stabilność finansowa
1.1. Prawidłowe funkcjonowanie systemu bankowego a stabilność finansowa
1.2. Ryzyko wystąpienia efektu zarażania
1.3. Problem banków „zbyt dużych, by upaść"
1.4. Udzielanie pomocy publicznej bankom
1.5. Podejście do upadłości banków przed wprowadzeniem mechanizmu bail-in
1.6. Światowy standard podejścia do banków zagrożonych upadłością
1.7. Nowe podejście do resolution a tradycyjne postępowanie upadłościowe
Rozdział 2
Porównanie nowych mechanizmów resolution w Unii Europejskiej, USA i Hongkongu - ramy regulacyjne
2.1. Tło historyczne i podstawy prawne
2.2. Organ resolution
2.3. Zakres podmiotowy
2.4. Przesłanki procesu resolution
2.5. Narzędzia ex ante procesu resolution (plany resolution)
2.6. Narzędzia ex post procesu resolution
2.7. Zdolność do absorpcji strat (koncepcje TLAC i MREL)
2.8. Dopuszczalność pomocy publicznej
Rozdział 3
Krytyczna analiza nowego mechanizmu resolution i kierunki potencjalnej reformy
3.1. Krytyka mechanizmu OLA w USA i możliwe rozwiązanie
3.2. Funkcjonowanie mechanizmu resolution w Hongkongu
3.3. Przypadki (nie)wykorzystania nowych mechanizmów resolution w praktyce w Unii Europejskiej
3.4. Wnioski z dotychczasowego funkcjonowania mechanizmu resolution w Unii Europejskiej
3.5. Financial Stability Board - ocena reform too big to fail
Rozdział 4
Polskie doświadczenia w stosowaniu mechanizmu resolution
4.1. Ratowanie banków w Polsce po 1989 r.
4.2. Upadłości banków
4.3. Wdrożenie Bank Recovery and Resolution Directive - działalność Bankowego Funduszu Gwarancyjnego po 2016 r.
4.4. Przypadek Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku
4.5. Przypadek Banku Spółdzielczego w Przemkowie
4.6. Przypadek Idea Banku SA
Zakończenie
Bibliografia
Spis rysunków
Opis
Wstęp
Celem niniejszej monografii jest analiza regulacji wprowadzających nową koncepcję upadłości banków w Unii Europejskiej (a tym samym w Polsce), USA i Hongkongu oraz identyfikacja podobieństw i różnic między nimi. Wybór USA wynika z faktu, że kraj ten odegrał główną rolę w globalnym kryzysie finansowym i stosunkowo wcześnie zaczął podejmować próby nowego uregulowania kwestii restrukturyzacji i likwidacji banków. Ze względu na rosnące znaczenie gospodarek Dalekiego Wschodu autorzy postanowili dokonać również porównania z Hongkongiem. Jest to jedno z największych centrów finansowych świata, a uwzględnienie go w analizie pozwala wzbogacić transatlantyckie zestawienie UE i USA o perspektywę azjatycką. Dodatkowy cel książki stanowią analiza efektów wdrożenia regulacji dotyczących resolution i próba odpowiedzi na pytanie, czy oraz jak były one stosowane do tej pory, czy osiągnęły swój cel i czy mogłyby uchronić sektor bankowy przed kolejnym kryzysem. Naturalnym tłem do wyżej wymienionych porównań stały się doświadczenia polskie w procesach upadłościowych, likwidacyjnych i restrukturyzacyjnych.
Przyjętym celom książki została podporządkowana jej struktura. Rozdział 1 traktuje o cechach kryzysu bankowego, które powodują, że upadłość banków może się okazać groźna dla całości gospodarki. Na przykładach przedstawiono, jakie podejście stosowano do upadających banków przed wprowadzeniem resolution i dlaczego zmiana tego paradygmatu okazała się konieczna. Ponadto, opisano globalny standard mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, opracowany przez FSB jako odpowiedź na globalny kryzys finansowy.
Przedmiotem rozdziału 2 jest porównanie ram prawnych nowych mechanizmów resolution wdrożonych przez UE, USA oraz Hongkong. Pozwala ono odpowiedzieć na pytanie, czy między tymi jurysdykcjami występują istotne różnice pod względem takich cech mechanizmów resolution, jak: zakres podmiotowy, przesłanki uruchomienia procesu, stosowane narzędzia, dopuszczalność pomocy publicznej, postanowienia dotyczące zdolności do absorpcji strat. Analiza ta pokazuje również, czy i w jakim stopniu UE, USA i Hongkong wdrożyły światowy standard FSB.
Rozdział 3 poświęcono krytycznej analizie wykorzystania nowych mechanizmów resolution w praktyce, tzn. próbie odpowiedzi na pytanie, czy nowe regulacje realizują swój cel. Omówione zostały dotychczasowe przypadki (nie)wykorzystania ich w praktyce, a także potencjalne trudności, z którymi to zastosowanie może się wiązać. Ponadto, rozważono kwestię, czy w najbliższym czasie może dojść do reformy resolution, a jeśli tak, to jaki będzie miała kierunek.
Ostatni rozdział został poświęcony polskim doświadczeniom związanym z upadłościami i likwidacjami restrukturyzacyjnymi banków w okresie zarówno przed wprowadzeniem BRRD (samego procesu jej wdrażania do polskiej legislacji), jak i praktycznego zastosowania nowych przepisów. Na szczególną uwagę zasługują dwa wcześniej wymienione procesy przymusowej restrukturyzacji (Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku i Idea Banku SA), zwłaszcza ze względu na ich medialny wydźwięk. Aby nie pominąć żadnego przypadku zastosowania nowej procedury resolution w Polsce, przedstawiono także opis przejęcia Banku Spółdzielczego w Przemkowie.
Problematyka nowego podejścia do restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków nie jest nowa - wszak odpowiednie rozwiązania regulacyjne weszły w życie już kilka lat temu (czy to w UE, USA, czy Hongkongu). Procedura resolution doczekała się w polskiej literaturze naukowej już kilku opracowań książkowych. Jednakże nowe doświadczenia praktyczne i narastająca groźba konieczności dodatkowego wsparcia ze środków publicznych lub uporządkowanej likwidacji banków w wyniku kryzysu wywołanego pandemią oraz innymi uwarunkowaniami społeczno-gospodarczymi inspirują, a nawet prowokują do podjęcia tego tematu.
(fragment wstępu)
Spis treści
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział 1
Upadłość banków a stabilność finansowa
1.1. Prawidłowe funkcjonowanie systemu bankowego a stabilność finansowa
1.2. Ryzyko wystąpienia efektu zarażania
1.3. Problem banków „zbyt dużych, by upaść"
1.4. Udzielanie pomocy publicznej bankom
1.5. Podejście do upadłości banków przed wprowadzeniem mechanizmu bail-in
1.6. Światowy standard podejścia do banków zagrożonych upadłością
1.7. Nowe podejście do resolution a tradycyjne postępowanie upadłościowe
Rozdział 2
Porównanie nowych mechanizmów resolution w Unii Europejskiej, USA i Hongkongu - ramy regulacyjne
2.1. Tło historyczne i podstawy prawne
2.2. Organ resolution
2.3. Zakres podmiotowy
2.4. Przesłanki procesu resolution
2.5. Narzędzia ex ante procesu resolution (plany resolution)
2.6. Narzędzia ex post procesu resolution
2.7. Zdolność do absorpcji strat (koncepcje TLAC i MREL)
2.8. Dopuszczalność pomocy publicznej
Rozdział 3
Krytyczna analiza nowego mechanizmu resolution i kierunki potencjalnej reformy
3.1. Krytyka mechanizmu OLA w USA i możliwe rozwiązanie
3.2. Funkcjonowanie mechanizmu resolution w Hongkongu
3.3. Przypadki (nie)wykorzystania nowych mechanizmów resolution w praktyce w Unii Europejskiej
3.4. Wnioski z dotychczasowego funkcjonowania mechanizmu resolution w Unii Europejskiej
3.5. Financial Stability Board - ocena reform too big to fail
Rozdział 4
Polskie doświadczenia w stosowaniu mechanizmu resolution
4.1. Ratowanie banków w Polsce po 1989 r.
4.2. Upadłości banków
4.3. Wdrożenie Bank Recovery and Resolution Directive - działalność Bankowego Funduszu Gwarancyjnego po 2016 r.
4.4. Przypadek Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku
4.5. Przypadek Banku Spółdzielczego w Przemkowie
4.6. Przypadek Idea Banku SA
Zakończenie
Bibliografia
Spis rysunków
Opinie
Celem niniejszej monografii jest analiza regulacji wprowadzających nową koncepcję upadłości banków w Unii Europejskiej (a tym samym w Polsce), USA i Hongkongu oraz identyfikacja podobieństw i różnic między nimi. Wybór USA wynika z faktu, że kraj ten odegrał główną rolę w globalnym kryzysie finansowym i stosunkowo wcześnie zaczął podejmować próby nowego uregulowania kwestii restrukturyzacji i likwidacji banków. Ze względu na rosnące znaczenie gospodarek Dalekiego Wschodu autorzy postanowili dokonać również porównania z Hongkongiem. Jest to jedno z największych centrów finansowych świata, a uwzględnienie go w analizie pozwala wzbogacić transatlantyckie zestawienie UE i USA o perspektywę azjatycką. Dodatkowy cel książki stanowią analiza efektów wdrożenia regulacji dotyczących resolution i próba odpowiedzi na pytanie, czy oraz jak były one stosowane do tej pory, czy osiągnęły swój cel i czy mogłyby uchronić sektor bankowy przed kolejnym kryzysem. Naturalnym tłem do wyżej wymienionych porównań stały się doświadczenia polskie w procesach upadłościowych, likwidacyjnych i restrukturyzacyjnych.
Przyjętym celom książki została podporządkowana jej struktura. Rozdział 1 traktuje o cechach kryzysu bankowego, które powodują, że upadłość banków może się okazać groźna dla całości gospodarki. Na przykładach przedstawiono, jakie podejście stosowano do upadających banków przed wprowadzeniem resolution i dlaczego zmiana tego paradygmatu okazała się konieczna. Ponadto, opisano globalny standard mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, opracowany przez FSB jako odpowiedź na globalny kryzys finansowy.
Przedmiotem rozdziału 2 jest porównanie ram prawnych nowych mechanizmów resolution wdrożonych przez UE, USA oraz Hongkong. Pozwala ono odpowiedzieć na pytanie, czy między tymi jurysdykcjami występują istotne różnice pod względem takich cech mechanizmów resolution, jak: zakres podmiotowy, przesłanki uruchomienia procesu, stosowane narzędzia, dopuszczalność pomocy publicznej, postanowienia dotyczące zdolności do absorpcji strat. Analiza ta pokazuje również, czy i w jakim stopniu UE, USA i Hongkong wdrożyły światowy standard FSB.
Rozdział 3 poświęcono krytycznej analizie wykorzystania nowych mechanizmów resolution w praktyce, tzn. próbie odpowiedzi na pytanie, czy nowe regulacje realizują swój cel. Omówione zostały dotychczasowe przypadki (nie)wykorzystania ich w praktyce, a także potencjalne trudności, z którymi to zastosowanie może się wiązać. Ponadto, rozważono kwestię, czy w najbliższym czasie może dojść do reformy resolution, a jeśli tak, to jaki będzie miała kierunek.
Ostatni rozdział został poświęcony polskim doświadczeniom związanym z upadłościami i likwidacjami restrukturyzacyjnymi banków w okresie zarówno przed wprowadzeniem BRRD (samego procesu jej wdrażania do polskiej legislacji), jak i praktycznego zastosowania nowych przepisów. Na szczególną uwagę zasługują dwa wcześniej wymienione procesy przymusowej restrukturyzacji (Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku i Idea Banku SA), zwłaszcza ze względu na ich medialny wydźwięk. Aby nie pominąć żadnego przypadku zastosowania nowej procedury resolution w Polsce, przedstawiono także opis przejęcia Banku Spółdzielczego w Przemkowie.
Problematyka nowego podejścia do restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków nie jest nowa - wszak odpowiednie rozwiązania regulacyjne weszły w życie już kilka lat temu (czy to w UE, USA, czy Hongkongu). Procedura resolution doczekała się w polskiej literaturze naukowej już kilku opracowań książkowych. Jednakże nowe doświadczenia praktyczne i narastająca groźba konieczności dodatkowego wsparcia ze środków publicznych lub uporządkowanej likwidacji banków w wyniku kryzysu wywołanego pandemią oraz innymi uwarunkowaniami społeczno-gospodarczymi inspirują, a nawet prowokują do podjęcia tego tematu.
(fragment wstępu)
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział 1
Upadłość banków a stabilność finansowa
1.1. Prawidłowe funkcjonowanie systemu bankowego a stabilność finansowa
1.2. Ryzyko wystąpienia efektu zarażania
1.3. Problem banków „zbyt dużych, by upaść"
1.4. Udzielanie pomocy publicznej bankom
1.5. Podejście do upadłości banków przed wprowadzeniem mechanizmu bail-in
1.6. Światowy standard podejścia do banków zagrożonych upadłością
1.7. Nowe podejście do resolution a tradycyjne postępowanie upadłościowe
Rozdział 2
Porównanie nowych mechanizmów resolution w Unii Europejskiej, USA i Hongkongu - ramy regulacyjne
2.1. Tło historyczne i podstawy prawne
2.2. Organ resolution
2.3. Zakres podmiotowy
2.4. Przesłanki procesu resolution
2.5. Narzędzia ex ante procesu resolution (plany resolution)
2.6. Narzędzia ex post procesu resolution
2.7. Zdolność do absorpcji strat (koncepcje TLAC i MREL)
2.8. Dopuszczalność pomocy publicznej
Rozdział 3
Krytyczna analiza nowego mechanizmu resolution i kierunki potencjalnej reformy
3.1. Krytyka mechanizmu OLA w USA i możliwe rozwiązanie
3.2. Funkcjonowanie mechanizmu resolution w Hongkongu
3.3. Przypadki (nie)wykorzystania nowych mechanizmów resolution w praktyce w Unii Europejskiej
3.4. Wnioski z dotychczasowego funkcjonowania mechanizmu resolution w Unii Europejskiej
3.5. Financial Stability Board - ocena reform too big to fail
Rozdział 4
Polskie doświadczenia w stosowaniu mechanizmu resolution
4.1. Ratowanie banków w Polsce po 1989 r.
4.2. Upadłości banków
4.3. Wdrożenie Bank Recovery and Resolution Directive - działalność Bankowego Funduszu Gwarancyjnego po 2016 r.
4.4. Przypadek Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku
4.5. Przypadek Banku Spółdzielczego w Przemkowie
4.6. Przypadek Idea Banku SA
Zakończenie
Bibliografia
Spis rysunków