INSTYTUCJE RYNKU PRACY W KRAJACH TRANSFORMACYJNYCH Dynamika, interakcje, prawidłowości empiryczne

Monografia składa się z sześciu rozdziałów. W pierwszym nakreślam ramy teoretyczne rozważań prowadzonych w kolejnych rozdziałach. Podaję definicje instytucji i systemu instytucjonalnego oraz instytucji i systemu instytucjonalnego rynku pracy. Przedstawiam wpływ instytucji na zachowania ludzkie (w tym bodźce do pracy) oraz dynamikę zmian w systemach instytucjonalnych. Wskazuję prawidłowości teoretyczne wynikające z wprowadzenia danej instytucji dla równowagi doskonale i niedoskonale konkurencyjnego rynku pracy.

Drugi rozdział monografii ma na celu zebranie dorobku z zakresu współzależności pomiędzy instytucjami rynku pracy i jego ocenę. Na wstępie omawiam studia empiryczne przyjmujące za przedmiot wpływ każdej z analizowanych instytucji rynku pracy z osobna w krajach rozwiniętych (OECD), krajach transformacyjnych (CEE/SEE) oraz w łączonej próbie krajów uwzględniającej oba powyższe zbiory.

W kolejnym podrozdziale przywołuję studia empiryczne, w których badane są interakcje pomiędzy instytucjami rynku pracy (z osobna w krajach rozwiniętych i transformacyjnych). Wnioski z analizy literatury teoretycznej i empirycznej zamieściłem w podsumowaniu tego rozdziału.

Z kolei w rozdziale trzecim, będącym jednym z dwóch rozdziałów empirycznych pracy, formułuję prawidłowości empiryczne dotyczące demografii i instytucji rynku pracy w krajach transformacyjnych. Analizie zmienności wielkości statystycznych towarzyszy poszukiwanie trajektorii rozwoju systemu instytucjonalnego rynku pracy poszczególnych krajów. Przyczyn ich zróżnicowania upatruję w różnicach pomiędzy systemami instytucjonalnymi.

W rozdziale czwartym przeprowadzam analizę dynamiki instytucji rynku pracy: określam warunki początkowe oraz zróżnicowanie intensywności procesów transformacji w poszczególnych krajach. Następnie wskazuję na paradygmat w prowadzonej polityce gospodarczej, który określam mianem "budowy państwa dobrobytu". Proces ten został zahamowany (odwrócony) u schyłku lat 90., kiedy to większość krajów zdecydowała się zreformować swoje systemy zabezpieczenia społecznego. Uzyskanie względnej stabilizacji gospodarczej w pierwszej dekadzie XXI w. oznaczało powrót do idei budowy "państwa dobrobytu". Niektóre kraje zdecydowały się jednak na kontynuację procesu reform. W rozdziale tym w miarę możliwości szczegółowo omawiam najważniejsze zmiany w systemie instytucjonalnym rynku pracy.

W rozdziale piątym przeprowadzam ekonometryczną weryfikację tezy i dwóch hipotez badawczych. Ze względu na wstępne stadium badań nad interakcjami w krajach postsocjalistycznych z zadowoleniem należałoby przyjąć każdy z rezultatów tj. potwierdzenie lub odrzucenie tezy i hipotez badawczych. Oczekuję jednak, że zostaną one zweryfikowane pozytywnie, dzięki czemu będzie możliwa identyfikacja zachodzących interakcji.

W ostatnim rozdziale zawarłem rekomendacje dla polityki rynku pracy w wymiarze krajowym. Rekomendacjom ogólnym wyprowadzonym na podstawie badania ilościowego towarzyszą rekomendacje szczegółowe sformułowane dla każdego kraju z osobna.

Wprowadzenie

Rozdział I. System instytucjonalny rynku pracy

1.1. Instytucje a ludzkie działanie

1.1.1. Instytucje, instytucje rynku pracy, krajowy system instytucjonalny

1.1.2. Instytucje a ludzkie działanie

1.2. Typologia instytucji rynku pracy - prawidłowości teoretyczne

1.3. Typologia systemów instytucjonalnych rynku pracy

Rozdział II. Instytucje rynku pracy oraz interakcje pomiędzy nimi - przegląd literatury teoretycznej i empirycznej

2.1. Instytucje rynku pracy a jego miary - studia empiryczne

2.1.1. Kraje rozwinięte

2.1.2. Kraje transformacyjne

2.1.3. Studia łączone

2.2. Interakcje pomiędzy instytucjami rynku pracy

2.2.1. Kraje rozwinięte

2.2.2. Kraje transformacyjne

2.3. Podsumowanie

Rozdział III. Charakterystyka rynków pracy krajów Europy Środkowo-Wschodniej

Rozdział IV. Dynamika instytucji rynków pracy w krajach Europy Środkowo-Wschodniej

4.1. Warunki początkowe

4.2. Szok transformacyjny (1990-1993)

4.3. Budowanie państwa dobrobytu (1994-1998)

4.4. W kierunku dalszej modernizacji gospodarek (1999-2003)

4.5. Różne kierunki (2004-2011)

4.6. Podsumowanie

Rozdział V. Interakcje pomiędzy instytucjami rynku pracy - badanie ilościowe

5.1. Teza główna i hipotezy badawcze

5.2. Metoda badawcza

5.3. Charakterystyka zbioru danych

5.4. Specyfikacja modeli

5.5. Wyniki badania

5.5.1. Model panelowy bez opóźnień

5.5.2. Model panelowy z opóźnieniami

5.6. Podsumowanie

Rozdział VI. Rekomendacje dla polityki rynku pracy i polityki społecznej

Zakończenie

Bibliografia

Spis tabel, wykresów, ramek i schematów

Aneks - Wyniki estymacji ekonometrycznych