INSTRUMENTY FINANSOWE UNII EUROPEJSKIEJ I EUROPEJSKIEJ AGENCJI KOSMICZNEJ A ZDOLNOŚĆ INNOWACYJNA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW BRANŻY KOSMICZNEJ W POLSCE

[[[separator]]]

Niniejsza książka obejmuje część teoretyczną oraz część empiryczną. W pierwszym rozdziale pracy dokonano przeglądu najważniejszych pojęć związanych ze zdolnością innowacyjną. Punkt wyjścia stanowią rozważania dotyczące pojęć, takich jak „innowacje” czy „proces innowacyjny”. Przedstawiono także ewolucję modelu procesu innowacyjnego, akcentując tym samym rosnące znaczenie systemu innowacji, jak również relacji między podmiotami w tym systemie. Scharakteryzowano najważniejsze teorie ekonomiczne, z których wywodzi się koncepcja zdolności innowacyjnej, dokonano ponadto przeglądu ujęć teoretycznych zdolności innowacyjnej, koncentrując się na tych dotyczących przedsiębiorstw.

Drugi rozdział poświęcono czynnikom oraz metodom oceny zdolności innowacyjnej. Wprowadzono rozróżnienie między obszarami, czynnikami a miarami oceny zdolności innowacyjnej. Analiza podejść do czynników zdolności innowacyjnej, a następnie związanych z nimi metod pomiaru i oceny tej zdolności pozwoliły na sformułowanie wniosków na temat najważniejszych obszarów działalności przedsiębiorstw, w tym w szczególności wysokich technologii, kształtujących ich zdolność innowacyjną. Zaproponowano model oceny zdolności innowacyjnej branży kosmicznej w Polsce. Jako odrębny czynnik, ze względu na swoje znaczenie, został scharakteryzowany także system innowacji, a w szczególności jego wymiar branżowy.

W trzecim rozdziale przedstawiono charakterystykę szeroko pojętej gospodarki kosmicznej na świecie. Zwrócono uwagę na szczególny wymiar procesów innowacyjnych gospodarki kosmicznej, a także ich szerokie oddziaływanie w postaci licznych efektów przenoszenia (ang. spillover). Dokonano przeglądu i rozróżnienia najważniejszych pojęć, takich jak: „gospodarka kosmiczna”, „przemysł kosmiczny”, „branża kosmiczna” czy New Space, a następnie opisano łańcuch wartości występujący w branży kosmicznej, akcentując znaczenie udziału przedsiębiorstw w tym łańcuchu.

Czwarty rozdział pracy poświęcono polskiej branży kosmicznej, uwypuklając rolę małych i średnich przedsiębiorstw. Branża kosmiczna w Polsce została omówiona przez pryzmat historii, ewolucji, struktury, znaczenia gospodarczego oraz potencjału w zakresie rozwoju innowacyjności. W rozdziale tym dokonano także delimitacji branży kosmicznej w Polsce. Zostały w nim ponadto przedstawione jej uwarunkowania instytucjonalne, a także gospodarczo-społeczne.

W kolejnym, piątym rozdziale, omówiono zagadnienia związane z europejską polityką kosmiczną, rolą i znaczeniem Unii Europejskiej oraz Europejskiej Agencji Kosmicznej w kształtowaniu tej polityki. Przedstawiono zarówno genezę europejskiej polityki kosmicznej, jak i jej współczesne, złożone uwarunkowania. Scharakteryzowano również najważniejszych aktorów europejskiej polityki kosmicznej, zwracając uwagę na znaczenie nowych państw członkowskich ESA, w tym Polski. W tej części rozprawy przedstawiono również UE oraz ESA jako organizacje międzynarodowe, a także omówiono najważniejsze zasady funkcjonowania oraz zadania polityki kosmicznej UE i ESA.

Szósty rozdział pracy poświęcono finansowym instrumentom wsparcia branży kosmicznej oferowanym przez UE oraz ESA, ze szczególnym uwzględnieniem instrumentów dla małych i średnich przedsiębiorstw branży kosmicznej. Podkreślono odmienny charakter systemów wsparcia UE oraz ESA. Omówiono istotę oraz najważniejsze zasady obu systemów wsparcia, nie zapominając o różnicach mogących determinować ich oddziaływanie w zakresie kształtowania zdolności innowacyjnej beneficjentów instrumentów. Następnie przedstawiono katalog instrumentów finansowych oferowanych przez UE oraz ESA, wraz z danymi dotyczącymi ich wykorzystania przede wszystkim przez polskie MŚP.

W siódmym, ostatnim, rozdziale przedstawiono przeprowadzone przez Autorkę badanie empiryczne, przygotowane i zrealizowane w oparciu o model zdolności innowacyjnej MŚP branży kosmicznej w Polsce. Omówiono metodę badawczą, etapy przeprowadzonego badania i zawarto charakterystykę przypadków wybranych do studium. Ważną część rozdziału stanowią wnioski z przeprowadzonego badania.

(fragment Wstępu)

 [[[separator]]]

WSTĘP 

Rozdział I

ZDOLNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW –ISTOTA, DEFINICJA, CZYNNIKI 

I.1  Innowacje, procesy innowacyjne i ich modele – ewolucja pojęć

I.2 Istota i rodzaje zdolności innowacyjnej

I.3 Zdolność innowacyjna przedsiębiorstw

Rozdział II

CZYNNIKI, METODY I MODEL OCENY ZDOLNOŚCIINNOWACYJNEJ PRZEDSIĘBIORSTW ZE SZCZEGÓLNYMUWZGLĘDNIENIEM BRANŻY KOSMICZNEJ 

II.1  Czynniki zdolności innowacyjnej przedsiębiorstw

II.2  System innowacji jako czynnik zdolności innowacyjnej przedsiębiorstw

II.3 Metody oceny zdolności innowacyjnej przedsiębiorstw

II.4  Model oceny zdolności innowacyjnej MŚP branży kosmicznej w Polsce

Rozdział III

CHARAKTERYSTYKA I ZNACZENIE BRANŻY KOSMICZNEJ 

III.1  Ewolucja gospodarki kosmicznej

III.2 Znaczenie gospodarki kosmicznej we współczesnym świecie

III.3 Pojęcia i definicje związane z gospodarką kosmiczną

III.4 Łańcuch wartości gospodarki kosmicznej

Rozdział IV

BRANŻA KOSMICZNA W POLSCE 

IV.1  Działalność kosmiczna w Polsce

IV.2 Charakterystyka branży kosmicznej w Polsce

IV.3 Uwarunkowania instytucjonalne branży kosmicznej w Polsce

IV.4  Uwarunkowania gospodarczo-społeczne branży kosmicznej w Polsce

IV.5  Rola małych i średnich przedsiębiorstw w branży kosmicznej w Polsce

Rozdział V

EUROPEJSKA POLITYKA KOSMICZNA 

V.1  Geneza europejskiej polityki kosmicznej

V.2 Współczesna europejska polityka kosmiczna

V.3 Główni aktorzy europejskiej polityki kosmicznej

Rozdział VI

INSTRUMENTY WSPARCIA PRZEDSIĘWZIĘĆ KOSMICZNYCHFINANSOWANE PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ORAZ EUROPEJSKĄ AGENCJĘ KOSMICZNĄ 

VI.1  Instrumenty wsparcia finansowane z budżetu Unii Europejskiej

VI.1.1  Charakterystyka systemu wsparcia finansowanego z budżetu Unii Europejskiej

VI.2  Instrumenty wsparcia finansowane przez Europejską Agencję Kosmiczną

VI.2.1  Charakterystyka instrumentów wsparcia finansowanych przez Europejską Agencję Kosmiczną

VI.3 Instrumenty wsparcia UE oraz ESA – perspektywy rozwoju

Rozdział VII

BADANIE ODDZIAŁYWANIA INSTRUMENTÓW FINANSOWYCHUE I ESA NA ZDOLNOŚĆ INNOWACYJNĄ MAŁYCH I ŚREDNICHPRZEDSIĘBIORSTW BRANŻY KOSMICZNEJ W POLSCENA PRZYKŁADACH WYBRANYCH FIRM 

VII.1  Charakterystyka przeprowadzonego badania

VII.2  Wyniki badania zdolności innowacyjnej przedsiębiorstw na przykładach wybranych firm

VII.2.1 Obszar zasobów przedsiębiorstwa

VII.2.2 Obszar procesów innowacyjnych

VII.2.3 Obszar zdolności dynamicznych

VII.3 Podsumowanie wyników przeprowadzonego badania

WNIOSKI 

Aneks I

Kwestionariusz ankiety „Oddziaływanie instrumentów finansowych UE i ESA na zdolność innowacyjną MŚP branży kosmicznej w Polsce” 

BIBLIOGRAFIA 

SPIS RYSUNKÓW I TABEL