
[[[separator]]]
Praca składa się z sześciu rozdziałów, zakończenia i załączników. W rozdziale pierwszym nakreślono uwarunkowania demograficzne i instytucjonalne oszczędzania na starość. Przedstawiono w nim typologie i koncepcje budowy systemów emerytalnych, a także skutki demograficznego starzenia się ludności z punktu widzenia systemu emerytalnego. Zarysowano najważniejsze zmiany wynikające z reform systemów emerytalnych i ich potencjalny wpływ na przyszłe uprawnienia emerytalne.
Rozdział drugi przybliża teorie konsumpcji z uwzględnieniem podejścia klasycznego i behawioralnego, zawiera też dyskusję nad racjonalnością jednostek oraz wpływem czynników pozaekonomicznych na decyzje podejmowane przez jednostki. Podstawą prowadzonych rozważań były teorie takie jak teoria Keynesa, hipoteza cyklu życia i teoria permanentnego dochodu, a także teoria dochodu względnego. Ponadto w rozważaniach ujęto teorie użyteczności, koncepcję racjonalności Simona, teorię perspektywy, jak również behawioralną hipotezę cyklu życia oraz teorię motywacji i potrzeb.
Rozdział trzeci zawiera przegląd badań dotyczących hipotezy Feldsteina o wypieraniu oszczędności prywatnych przez system emerytalny, a także wpływu orientacji na starość i kompetencji finansowych na tworzenie zabezpieczenia materialnego na starość.
W rozdziale czwartym przedstawiono autorską propozycję modelu konceptualnego dotyczącego powiązań między skłonnością do tworzenia zabezpieczenia emerytalnego, hojnością systemu emerytalnego, kompetencjami finansowymi i orientacją na starość.
Rozdział piąty poświęcony jest weryfikacji zaproponowanego modelu. Dokonano oceny związku hojności systemu emerytalnego z oszczędzaniem na starość wykorzystując w tym celu własną propozycję pomiaru hojności systemu emerytalnego.
Z kolei w szóstym rozdziale zbadano wpływ orientacji na starość oraz kompetencji finansowych na skłonność do tworzenia zabezpieczenia materialnego na starość. Ujęcie wyników w dwóch rozdziałach wynika z poziomu i zakresu prowadzenia analizy. W rozdziale piątym została ona przeprowadzona na poziomie kraju z uwagi na pomiar hojności systemu emerytalnego i odnosi się do wybranych krajów, zaś analizy na poziomie indywidualnym są jej uzupełnieniem. Z kolei analizy przeprowadzone
w rozdziale szóstym dotyczą jedynie Polski i są przeprowadzone na poziomie indywidualnym, tj. gospodarstwa domowego. W zakończeniu przedstawiono wnioski i możliwe kierunki dalszych badań.
W załącznikach, aby zachować przejrzystość prowadzonych wywodów, zamieszczono dodatkowe informacje i rozważania, które dotyczą kwestii technicznych i pobocznych z perspektywy celu pracy.
(fragment wstępu)
[[[separator]]]
Wprowadzenie
ROZDZIAŁ 1
Tło demograficzne i instytucjonalne uwarunkowania oszczędzania na starość
1.1. Proces starzenia się jednostek i zbiorowości
1.2. Zabezpieczenie społeczne, emerytalne i materialne
1.2.1. Ryzyko starości i ryzyko w systemie emerytalnym
1.2.2. Typologia modeli polityki społecznej oraz klasyfikacje systemów emerytalnych
1.2.3. Koncepcje budowy i prezentacji systemów emerytalnych
1.3. Skutki demograficznego starzenia się ludności z punktu widzenia systemów emerytalnych
1.4. Dostosowania systemów emerytalnych w odpowiedzi na zmiany demograficzne
ROZDZIAŁ 2
Czynniki i mechanizmy oszczędzania w świetle współczesnych teorii konsumpcji
2.1. Rola oszczędności i ich definicja
2.2. Ekonomiczne teorie oszczędzania - ujęcie klasyczne
2.3. Erozja klasycznych założeń
2.4. Behawioralna hipoteza cyklu życia
2.5. Oszczędzanie na starość w teorii potrzeb
ROZDZIAŁ 3
Efekt wypierania oraz rola kompetencji finansowych i orientacji na starość w oszczędzaniu na starość - przegląd badań
3.1. Skłonność do oszczędzania w Polsce na tle innych krajów
3.1.1. Zróżnicowanie skłonności do oszczędzania względem cech ekonomiczno-demograficznych w Polsce
3.2. Efekt wypierania oszczędności prywatnych przez system emerytalny
3.3. Kompetencje finansowe a oszczędzanie na starość
3.3.1. Poziom kompetencji finansowych w Polsce na tle wybranych krajów
3.4. Orientacja na starość a oszczędzanie na starość
3.4.1. Postawa i jej związek z zachowaniem
ROZDZIAŁ 4
Proces decyzyjny prowadzący do oszczędzania na starość - model konceptualny
4.1. Konceptualny model oszczędzania na starość
4.2. Operacjonalizacja konstruktów występujących w modelu
4.2.1. Skłonność do oszczędzania na starość
4.2.2. Hojność systemu emerytalnego
4.2.3. Orientacja na starość
4.2.4. Kompetencje finansowe
ROZDZIAŁ 5
Związek między hojnością systemu emerytalnego a skłonnością do oszczędzania na starość - wyniki analizy empirycznej
5.1. Metodyka badania
5.2. Hojność systemu emerytalnego - analiza porównawcza
5.3. Związek skłonności do oszczędzania na starość z hojnością systemu emerytalnego
5.3.1. Dyskusja
5.4. Związek przekonań dotyczących zabezpieczenia starości ze skłonnością do jego tworzenia i z hojnością systemu emerytalnego
5.4.1. Weryfikacja na poziomie indywidualnym związku skłonności do oszczędzania z przekonaniami dotyczącymi zabezpieczenia starości
5.5. Wnioski z analiz
ROZDZIAŁ 6
Orientacja na starość i kompetencje finansowe oraz ich związek z tworzeniem materialnego zabezpieczenia starości
6.1. Metodyka badania
6.2. Partycypacja w tworzeniu zabezpieczenia materialnego na starość w Polsce
6.3. Kompetencje finansowe - pomiar i ocena poziomu
6.3.1. Pomiar kompetencji finansowych
6.3.2. Kompetencje finansowe według grup ekonomiczno-demograficznych
6.3.3. Poziom kompetencji finansowych a posiadanie zabezpieczenia materialnego na starość
6.3.4. Subiektywna ocena wiedzy finansowej i efekt Krugera-Dunninga
6.4. Orientacja na starość - pomiar i ocena poziomu
6.4.1. Orientacja na starość jako postawa ogólna
6.4.2. Orientacja na starość jako postawa konkretna
6.4.3. Poziom ogólności postawy a jej związek z tworzeniem zabezpieczenia materialnego na starość
6.5. Klasyfikacja gospodarstw domowych ze względu na poziom kompetencji finansowych i na orientację na starość
6.6. Model regresji logistycznej skłonności do oszczędzania na starość
6.6.1. Efekt interakcji
6.7. Wnioski z analiz
Zakończenie
Literatura
Spis tabel
Spis rysunków
Załączniki
Załącznik 1. Wykaz skrótów
Załącznik 2. Demograficzne starzenie się ludności - rysunki uzupełniające
Załącznik 3. Trwałość tendencji w wielkości PKB
Załącznik 4. Rozważania dotyczące traktowania porządkowej skali pomiaru jako ciągłej w przypadku budowy skali orientacji na starość
Załącznik 5. Układy preferencji potrzeb w poszczególnych segmentach
Załącznik 6. Wyniki estymacji modeli regresji logistycznej skłonności do oszczędzania
na starość
Załącznik 7. Dochód ekwiwalentny
Opis
Wstęp
Praca składa się z sześciu rozdziałów, zakończenia i załączników. W rozdziale pierwszym nakreślono uwarunkowania demograficzne i instytucjonalne oszczędzania na starość. Przedstawiono w nim typologie i koncepcje budowy systemów emerytalnych, a także skutki demograficznego starzenia się ludności z punktu widzenia systemu emerytalnego. Zarysowano najważniejsze zmiany wynikające z reform systemów emerytalnych i ich potencjalny wpływ na przyszłe uprawnienia emerytalne.
Rozdział drugi przybliża teorie konsumpcji z uwzględnieniem podejścia klasycznego i behawioralnego, zawiera też dyskusję nad racjonalnością jednostek oraz wpływem czynników pozaekonomicznych na decyzje podejmowane przez jednostki. Podstawą prowadzonych rozważań były teorie takie jak teoria Keynesa, hipoteza cyklu życia i teoria permanentnego dochodu, a także teoria dochodu względnego. Ponadto w rozważaniach ujęto teorie użyteczności, koncepcję racjonalności Simona, teorię perspektywy, jak również behawioralną hipotezę cyklu życia oraz teorię motywacji i potrzeb.
Rozdział trzeci zawiera przegląd badań dotyczących hipotezy Feldsteina o wypieraniu oszczędności prywatnych przez system emerytalny, a także wpływu orientacji na starość i kompetencji finansowych na tworzenie zabezpieczenia materialnego na starość.
W rozdziale czwartym przedstawiono autorską propozycję modelu konceptualnego dotyczącego powiązań między skłonnością do tworzenia zabezpieczenia emerytalnego, hojnością systemu emerytalnego, kompetencjami finansowymi i orientacją na starość.
Rozdział piąty poświęcony jest weryfikacji zaproponowanego modelu. Dokonano oceny związku hojności systemu emerytalnego z oszczędzaniem na starość wykorzystując w tym celu własną propozycję pomiaru hojności systemu emerytalnego.
Z kolei w szóstym rozdziale zbadano wpływ orientacji na starość oraz kompetencji finansowych na skłonność do tworzenia zabezpieczenia materialnego na starość. Ujęcie wyników w dwóch rozdziałach wynika z poziomu i zakresu prowadzenia analizy. W rozdziale piątym została ona przeprowadzona na poziomie kraju z uwagi na pomiar hojności systemu emerytalnego i odnosi się do wybranych krajów, zaś analizy na poziomie indywidualnym są jej uzupełnieniem. Z kolei analizy przeprowadzone
w rozdziale szóstym dotyczą jedynie Polski i są przeprowadzone na poziomie indywidualnym, tj. gospodarstwa domowego. W zakończeniu przedstawiono wnioski i możliwe kierunki dalszych badań.
W załącznikach, aby zachować przejrzystość prowadzonych wywodów, zamieszczono dodatkowe informacje i rozważania, które dotyczą kwestii technicznych i pobocznych z perspektywy celu pracy.
(fragment wstępu)
Spis treści
Wprowadzenie
ROZDZIAŁ 1
Tło demograficzne i instytucjonalne uwarunkowania oszczędzania na starość
1.1. Proces starzenia się jednostek i zbiorowości
1.2. Zabezpieczenie społeczne, emerytalne i materialne
1.2.1. Ryzyko starości i ryzyko w systemie emerytalnym
1.2.2. Typologia modeli polityki społecznej oraz klasyfikacje systemów emerytalnych
1.2.3. Koncepcje budowy i prezentacji systemów emerytalnych
1.3. Skutki demograficznego starzenia się ludności z punktu widzenia systemów emerytalnych
1.4. Dostosowania systemów emerytalnych w odpowiedzi na zmiany demograficzne
ROZDZIAŁ 2
Czynniki i mechanizmy oszczędzania w świetle współczesnych teorii konsumpcji
2.1. Rola oszczędności i ich definicja
2.2. Ekonomiczne teorie oszczędzania - ujęcie klasyczne
2.3. Erozja klasycznych założeń
2.4. Behawioralna hipoteza cyklu życia
2.5. Oszczędzanie na starość w teorii potrzeb
ROZDZIAŁ 3
Efekt wypierania oraz rola kompetencji finansowych i orientacji na starość w oszczędzaniu na starość - przegląd badań
3.1. Skłonność do oszczędzania w Polsce na tle innych krajów
3.1.1. Zróżnicowanie skłonności do oszczędzania względem cech ekonomiczno-demograficznych w Polsce
3.2. Efekt wypierania oszczędności prywatnych przez system emerytalny
3.3. Kompetencje finansowe a oszczędzanie na starość
3.3.1. Poziom kompetencji finansowych w Polsce na tle wybranych krajów
3.4. Orientacja na starość a oszczędzanie na starość
3.4.1. Postawa i jej związek z zachowaniem
ROZDZIAŁ 4
Proces decyzyjny prowadzący do oszczędzania na starość - model konceptualny
4.1. Konceptualny model oszczędzania na starość
4.2. Operacjonalizacja konstruktów występujących w modelu
4.2.1. Skłonność do oszczędzania na starość
4.2.2. Hojność systemu emerytalnego
4.2.3. Orientacja na starość
4.2.4. Kompetencje finansowe
ROZDZIAŁ 5
Związek między hojnością systemu emerytalnego a skłonnością do oszczędzania na starość - wyniki analizy empirycznej
5.1. Metodyka badania
5.2. Hojność systemu emerytalnego - analiza porównawcza
5.3. Związek skłonności do oszczędzania na starość z hojnością systemu emerytalnego
5.3.1. Dyskusja
5.4. Związek przekonań dotyczących zabezpieczenia starości ze skłonnością do jego tworzenia i z hojnością systemu emerytalnego
5.4.1. Weryfikacja na poziomie indywidualnym związku skłonności do oszczędzania z przekonaniami dotyczącymi zabezpieczenia starości
5.5. Wnioski z analiz
ROZDZIAŁ 6
Orientacja na starość i kompetencje finansowe oraz ich związek z tworzeniem materialnego zabezpieczenia starości
6.1. Metodyka badania
6.2. Partycypacja w tworzeniu zabezpieczenia materialnego na starość w Polsce
6.3. Kompetencje finansowe - pomiar i ocena poziomu
6.3.1. Pomiar kompetencji finansowych
6.3.2. Kompetencje finansowe według grup ekonomiczno-demograficznych
6.3.3. Poziom kompetencji finansowych a posiadanie zabezpieczenia materialnego na starość
6.3.4. Subiektywna ocena wiedzy finansowej i efekt Krugera-Dunninga
6.4. Orientacja na starość - pomiar i ocena poziomu
6.4.1. Orientacja na starość jako postawa ogólna
6.4.2. Orientacja na starość jako postawa konkretna
6.4.3. Poziom ogólności postawy a jej związek z tworzeniem zabezpieczenia materialnego na starość
6.5. Klasyfikacja gospodarstw domowych ze względu na poziom kompetencji finansowych i na orientację na starość
6.6. Model regresji logistycznej skłonności do oszczędzania na starość
6.6.1. Efekt interakcji
6.7. Wnioski z analiz
Zakończenie
Literatura
Spis tabel
Spis rysunków
Załączniki
Załącznik 1. Wykaz skrótów
Załącznik 2. Demograficzne starzenie się ludności - rysunki uzupełniające
Załącznik 3. Trwałość tendencji w wielkości PKB
Załącznik 4. Rozważania dotyczące traktowania porządkowej skali pomiaru jako ciągłej w przypadku budowy skali orientacji na starość
Załącznik 5. Układy preferencji potrzeb w poszczególnych segmentach
Załącznik 6. Wyniki estymacji modeli regresji logistycznej skłonności do oszczędzania
na starość
Załącznik 7. Dochód ekwiwalentny
Opinie
Praca składa się z sześciu rozdziałów, zakończenia i załączników. W rozdziale pierwszym nakreślono uwarunkowania demograficzne i instytucjonalne oszczędzania na starość. Przedstawiono w nim typologie i koncepcje budowy systemów emerytalnych, a także skutki demograficznego starzenia się ludności z punktu widzenia systemu emerytalnego. Zarysowano najważniejsze zmiany wynikające z reform systemów emerytalnych i ich potencjalny wpływ na przyszłe uprawnienia emerytalne.
Rozdział drugi przybliża teorie konsumpcji z uwzględnieniem podejścia klasycznego i behawioralnego, zawiera też dyskusję nad racjonalnością jednostek oraz wpływem czynników pozaekonomicznych na decyzje podejmowane przez jednostki. Podstawą prowadzonych rozważań były teorie takie jak teoria Keynesa, hipoteza cyklu życia i teoria permanentnego dochodu, a także teoria dochodu względnego. Ponadto w rozważaniach ujęto teorie użyteczności, koncepcję racjonalności Simona, teorię perspektywy, jak również behawioralną hipotezę cyklu życia oraz teorię motywacji i potrzeb.
Rozdział trzeci zawiera przegląd badań dotyczących hipotezy Feldsteina o wypieraniu oszczędności prywatnych przez system emerytalny, a także wpływu orientacji na starość i kompetencji finansowych na tworzenie zabezpieczenia materialnego na starość.
W rozdziale czwartym przedstawiono autorską propozycję modelu konceptualnego dotyczącego powiązań między skłonnością do tworzenia zabezpieczenia emerytalnego, hojnością systemu emerytalnego, kompetencjami finansowymi i orientacją na starość.
Rozdział piąty poświęcony jest weryfikacji zaproponowanego modelu. Dokonano oceny związku hojności systemu emerytalnego z oszczędzaniem na starość wykorzystując w tym celu własną propozycję pomiaru hojności systemu emerytalnego.
Z kolei w szóstym rozdziale zbadano wpływ orientacji na starość oraz kompetencji finansowych na skłonność do tworzenia zabezpieczenia materialnego na starość. Ujęcie wyników w dwóch rozdziałach wynika z poziomu i zakresu prowadzenia analizy. W rozdziale piątym została ona przeprowadzona na poziomie kraju z uwagi na pomiar hojności systemu emerytalnego i odnosi się do wybranych krajów, zaś analizy na poziomie indywidualnym są jej uzupełnieniem. Z kolei analizy przeprowadzone
w rozdziale szóstym dotyczą jedynie Polski i są przeprowadzone na poziomie indywidualnym, tj. gospodarstwa domowego. W zakończeniu przedstawiono wnioski i możliwe kierunki dalszych badań.
W załącznikach, aby zachować przejrzystość prowadzonych wywodów, zamieszczono dodatkowe informacje i rozważania, które dotyczą kwestii technicznych i pobocznych z perspektywy celu pracy.
(fragment wstępu)
Wprowadzenie
ROZDZIAŁ 1
Tło demograficzne i instytucjonalne uwarunkowania oszczędzania na starość
1.1. Proces starzenia się jednostek i zbiorowości
1.2. Zabezpieczenie społeczne, emerytalne i materialne
1.2.1. Ryzyko starości i ryzyko w systemie emerytalnym
1.2.2. Typologia modeli polityki społecznej oraz klasyfikacje systemów emerytalnych
1.2.3. Koncepcje budowy i prezentacji systemów emerytalnych
1.3. Skutki demograficznego starzenia się ludności z punktu widzenia systemów emerytalnych
1.4. Dostosowania systemów emerytalnych w odpowiedzi na zmiany demograficzne
ROZDZIAŁ 2
Czynniki i mechanizmy oszczędzania w świetle współczesnych teorii konsumpcji
2.1. Rola oszczędności i ich definicja
2.2. Ekonomiczne teorie oszczędzania - ujęcie klasyczne
2.3. Erozja klasycznych założeń
2.4. Behawioralna hipoteza cyklu życia
2.5. Oszczędzanie na starość w teorii potrzeb
ROZDZIAŁ 3
Efekt wypierania oraz rola kompetencji finansowych i orientacji na starość w oszczędzaniu na starość - przegląd badań
3.1. Skłonność do oszczędzania w Polsce na tle innych krajów
3.1.1. Zróżnicowanie skłonności do oszczędzania względem cech ekonomiczno-demograficznych w Polsce
3.2. Efekt wypierania oszczędności prywatnych przez system emerytalny
3.3. Kompetencje finansowe a oszczędzanie na starość
3.3.1. Poziom kompetencji finansowych w Polsce na tle wybranych krajów
3.4. Orientacja na starość a oszczędzanie na starość
3.4.1. Postawa i jej związek z zachowaniem
ROZDZIAŁ 4
Proces decyzyjny prowadzący do oszczędzania na starość - model konceptualny
4.1. Konceptualny model oszczędzania na starość
4.2. Operacjonalizacja konstruktów występujących w modelu
4.2.1. Skłonność do oszczędzania na starość
4.2.2. Hojność systemu emerytalnego
4.2.3. Orientacja na starość
4.2.4. Kompetencje finansowe
ROZDZIAŁ 5
Związek między hojnością systemu emerytalnego a skłonnością do oszczędzania na starość - wyniki analizy empirycznej
5.1. Metodyka badania
5.2. Hojność systemu emerytalnego - analiza porównawcza
5.3. Związek skłonności do oszczędzania na starość z hojnością systemu emerytalnego
5.3.1. Dyskusja
5.4. Związek przekonań dotyczących zabezpieczenia starości ze skłonnością do jego tworzenia i z hojnością systemu emerytalnego
5.4.1. Weryfikacja na poziomie indywidualnym związku skłonności do oszczędzania z przekonaniami dotyczącymi zabezpieczenia starości
5.5. Wnioski z analiz
ROZDZIAŁ 6
Orientacja na starość i kompetencje finansowe oraz ich związek z tworzeniem materialnego zabezpieczenia starości
6.1. Metodyka badania
6.2. Partycypacja w tworzeniu zabezpieczenia materialnego na starość w Polsce
6.3. Kompetencje finansowe - pomiar i ocena poziomu
6.3.1. Pomiar kompetencji finansowych
6.3.2. Kompetencje finansowe według grup ekonomiczno-demograficznych
6.3.3. Poziom kompetencji finansowych a posiadanie zabezpieczenia materialnego na starość
6.3.4. Subiektywna ocena wiedzy finansowej i efekt Krugera-Dunninga
6.4. Orientacja na starość - pomiar i ocena poziomu
6.4.1. Orientacja na starość jako postawa ogólna
6.4.2. Orientacja na starość jako postawa konkretna
6.4.3. Poziom ogólności postawy a jej związek z tworzeniem zabezpieczenia materialnego na starość
6.5. Klasyfikacja gospodarstw domowych ze względu na poziom kompetencji finansowych i na orientację na starość
6.6. Model regresji logistycznej skłonności do oszczędzania na starość
6.6.1. Efekt interakcji
6.7. Wnioski z analiz
Zakończenie
Literatura
Spis tabel
Spis rysunków
Załączniki
Załącznik 1. Wykaz skrótów
Załącznik 2. Demograficzne starzenie się ludności - rysunki uzupełniające
Załącznik 3. Trwałość tendencji w wielkości PKB
Załącznik 4. Rozważania dotyczące traktowania porządkowej skali pomiaru jako ciągłej w przypadku budowy skali orientacji na starość
Załącznik 5. Układy preferencji potrzeb w poszczególnych segmentach
Załącznik 6. Wyniki estymacji modeli regresji logistycznej skłonności do oszczędzania
na starość
Załącznik 7. Dochód ekwiwalentny