Ulubione
  1. Strona główna
  2. EKOLOGICZNE PODEJŚCIE DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI – STAN I UWARUNKOWANIA

EKOLOGICZNE PODEJŚCIE DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI – STAN I UWARUNKOWANIA

55,00 zł
49,50 zł
/ szt.
Oszczędzasz 10 % ( 5,50 zł).
Najniższa cena produktu z 30 dni przed obniżką: 49,50 zł
Autor: Łukasz Marzantowicz Barbara Ocicka Aneta Pluta-Zaremba
Kod produktu: 978-83-8030-436-9
Cena regularna:
55,00 zł
49,50 zł
/ szt.
Oszczędzasz 10 % ( 5,50 zł).
Najniższa cena produktu z 30 dni przed obniżką: 49,50 zł
Dodaj do ulubionych
Łatwy zwrot towaru w ciągu 14 dni od zakupu bez podania przyczyny
EKOLOGICZNE PODEJŚCIE DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI – STAN I UWARUNKOWANIA
EKOLOGICZNE PODEJŚCIE DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI – STAN I UWARUNKOWANIA
[[[separator]]]

 

Budowanie przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw i łańcuchów dostaw w obecnym turbulentnym i niezwykle dynamicznym otoczeniu polega na ciągłym rozwoju przedsiębiorstwa w szczególności w obszarze ochrony środowiska lub, szerzej, zrównoważonego rozwoju. Kilka dekad potrzebnych zmian związanych z realizacją koncepcji zrównoważonego rozwoju zaprowadziło przedsiębiorstwa do momentu, w którym należy zacząć dokonywać oceny skutków implementowania postulatów dotyczących realizacji celów ekonomicznych, ekologicznych i społecznych. Z tej perspektywy koncepcja zrównoważonego rozwoju wprowadza przedsiębiorstwa na drogę ekologicznego rozwoju - wzrostu świadomości ekologicznej, wdrażania i rozwoju ekoinnowacji oraz praktyk prośrodowiskowych z nastawieniem na budowanie również ekologicznej świadomości społecznej. W tym bowiem tkwi źródło osiągania przewagi konkurencyjnej.

Odpowiedzialność ekologiczna przedsiębiorstw (ECSR) to inherentny element strategii zarządzania - stosowanie wyłącznie ekoinnowacji na kanwie ekonomiki przedsiębiorstwa to o wiele za mało wobec zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań rozwoju, presji społecznej i kształtowania tzw. zielonego ładu. Delimitacja zakresu tej odpowiedzialności kończy się tam, gdzie klient i konsument świadomie wybierają ekologiczny produkt lub ekologiczną usługę. Można przyjąć założenie, że wraz ze wzrostem społecznej świadomości w zakresie ekologii (ochrony środowiska) owa granica będzie przesuwana, co poszerzy realny zakres znaczeniowy ekologicznego produktu, ekologicznej usługi i wreszcie ekologicznego przedsiębiorstwa i jego ekologicznej odpowiedzialności.

Strumień działań proekologicznych znajduje odzwierciedlenie w wartości - w obszarze działalności zarówno podstawowej, jak i wspomagającej. Łańcuch wartości powinien zatem uwzględniać aspekty ekologiczne wytworzenia (ekologiczny produkt i usługa), wartość dodaną na kanwie ochrony środowiska (ekologizacja przedsiębiorstwa) i wreszcie tworzyć najlepsze ekologiczne praktyki (świadomość i odpowiedzialność ekologiczna).

Jaki jest więc obecny stan ekologizacji łańcucha wartości z perspektywy aktywności prośrodowiskowej polskich przedsiębiorstw? Udzielenie odpowiedzi na to pytanie stanowi cel monografii, który autorzy realizowali, wykorzystując zarówno rozważania teoretyczne, jak i analizy danych empirycznych - wyników przeprowadzonego badania. Osadzenie podjętego problemu badawczego w ramach klasycznego ujęcia łańcucha wartości stanowi wyzwanie wypełnienia luki poznawczej w relacji między łańcuchem wartości a strategią zarządzania. Ta preferencja ulokowania ekologicznego podejścia przedsiębiorstw na kanwie łańcucha wartości prowadzi do wieloaspektowego przyjrzenia się kwestiom identyfikowania obszarów działalności przedsiębiorstwa i budowania długoterminowych strategii zarządzania pod względem uwzględnienia aspektów ekologicznych w działalności. Owo podejście znów uzasadnia dogmat ekologii w tworzeniu wartości i jednocześnie stawia przed autorami zasadnicze pytania: o to, czy poziom wdrożenia praktyk ekologicznych ma wpływ na ekologizację łańcucha wartości; jakie uwarunkowania decydują o wdrożeniu praktyk ekologicznych przez polskie przedsiębiorstwa; o identyfikację efektów wdrożenia ekopraktyk i możliwość ich oceny.

W pierwszej części monografii autorzy przeprowadzili teoretyczny dyskurs dotyczący łańcucha wartości wobec wyzwań ekologicznych. Szereg wartościowych tez i poglądów badaczy przedstawiono w czterech rozdziałach. W rozdziale pierwszym ujęto zagadnienia związane ogólnie ze środowiskowymi uwarunkowaniami zrównoważonego rozwoju, kształtując pogląd na temat ekologizacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem i prowadząc do rozpoznania kwestii świadomości ekologicznej i ekologicznej odpowiedzialności biznesu. Rozdział drugi tej części pracy dotyczy koncepcji łańcucha wartości i potrzeb jego rekonfiguracji wobec wyzwań ekologicznych. Z kolei rozdziały trzeci i czwarty to rozważania dotyczące odpowiednio zewnętrznych i wewnętrznych determinant ekologicznego podejścia do budowania łańcucha wartości.

Druga część monografii oparta została na analizie wyników przeprowadzonego badania. W okresie od listopada 2019 do lutego 2020 roku prowadzono badanie metodą wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI - ang. computer-assisted telephone interviewing) z wykorzystaniem kwestionariusza badawczego na próbie badawczej 200 przedsiębiorstw z branży przemysłu i tych określających się jako przedsiębiorstwa logistyczne. Pełną metodykę badania, którego celem było określenie stopnia wdrożenia praktyk prośrodowiskowych przez polskie przedsiębiorstwa oraz wskazanie uwarunkowań ekologicznego podejścia do tworzenia łańcucha wartości, zaprezentowano w rozdziale piątym. Na podstawie wyników badania w rozdziale szóstym przedstawiono i zanalizowano szereg determinant zewnętrznych ekologicznego podejścia do tworzenia łańcucha wartości, nakreślając znaczenie i szeroką dywersyfikację poszczególnych czynników. W rozdziale siódmym dokonano analizy uwarunkowań wewnętrznych w odniesieniu do strategii i systemu zarządzania. Katalog praktyk ekologicznych wdrażanych i realizowanych przez wspomniane przedsiębiorstwa jako wynik badania, uwzględniający stopień ich wdrożenia, omówiono szczegółowo w rozdziale ósmym. Ostatni, dziewiąty, rozdział ma charakter ewaluacji wyników badania. Główny nacisk został tu położony na kwestie wpływu praktyk ekologicznych na efekty środowiskowe i ekonomiczne. Dokonano także oceny ekopraktyk w kontekście łańcucha wartości, by w konsekwencji wskazać rekomendacje wspierające rozwój ekologicznego podejścia do tworzenia współczesnego łańcucha wartości.

Monografię wieńczy zakończenie, w którym autorzy przedstawili szereg wniosków płynących z prowadzonych rozważań, a także z analizy wyników badań empirycznych. W szczególności uzasadniono realność potrzeb zmian w procesie ekologizacji, uwarunkowanych czynnikami zewnętrznymi, oraz wskazano na aspekt uzależnienia ekologizacji łańcucha wartości od rekonfiguracji ukierunkowanej w stronę ekologicznego rozwoju. Nakreślono ponadto konkluzje płynące z dokonanej przez polskie przedsiębiorstwa ewaluacji poziomu wdrożenia i rozwoju praktyk prośrodowiskowych. Uniwersalność wniosków, których zdecydowana większość potwierdza praktyczne możliwości kształtowania ekologicznego łańcucha dostaw, rodzi implikacje dotyczące rozszerzenia badań w zakresie wyznaczenia kierunków dalszego rozwoju łańcuchów wartości (zwłaszcza w dobie globalnej ekologizacji wynikającej również z globalnej dewastacji środowiska naturalnego).

W publikacji skonfrontowano teoretyczne rozważania z rzeczywistością polskiego biznesu. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że wnioski płynące z analizy wyników badania rozczarowują. Ale warto mieć na uwadze, że zekologizowany polski biznes jest raczej na etapie wzrostu - daleko mu do wysokiego stopnia dojrzałości, choć zapewne nawet w tej wstępnej fazie rozwoju może stanowić podstawę kolejnych badań. Rozważania autorów należy traktować jako głos w toczącej się dyskusji na temat ekologizacji przedsiębiorstw, łańcucha wartości, ochrony środowiska i, w efekcie, zrównoważonego rozwoju. Z pewnością poszerzenie badań w zakresie ekologii i biznesu jest wskazane, przestrzeń badawcza w tym obszarze jest bowiem nadal otwarta.

Niniejsze opracowanie jest wynikiem zadania badawczego pt. „Ekologiczne podejście do tworzenia łańcucha wartości" prowadzonego przez autorów w latach 2019-2020. Zadanie zostało zrealizowane w ramach badań statutowych pt. „Przedsiębiorstwo wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju" prowadzonych w latach 2019-2021 w Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Autorzy składają podziękowania recenzentom pracy - prof. dr hab. Sabinie Kauf oraz prof. AMS dr hab. Izabeli Dembińskiej - za cenne komentarze i wartościowe wskazówki.

 

 

 

 

 

[[[separator]]]

 

WSTĘP

CZĘŚĆ I

ŁAŃCUCH WARTOŚCI WOBEC WYZWAŃ EKOLOGICZNYCH

ROZDZIAŁ 1

EKOLOGIZACJA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ EKOLOGICZNA WSPÓŁCZESNYCH PRZEDSIĘBIORSTW

1.1. Środowiskowe uwarunkowania zrównoważonego rozwoju

1.2. Ekologia i ekologizacja w zarządzaniu przedsiębiorstwem

1.3. Świadomość ekologiczna a ekologiczna odpowiedzialność biznesu

1.4. Ekologiczne postulaty w budowaniu przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 2

BUDOWANIE ŁAŃCUCHA WARTOŚCI WOBEC POSTULATÓW EKOLOGICZNYCH

2.1. Koncepcja łańcucha wartości i jej ewolucja

2.2. Konfiguracja i rekonfiguracja łańcucha wartości

2.3. Ekologia jako stymulanta zmian w łańcuchu wartości

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 3

ZEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

3.1. Czynniki zewnętrzne a odpowiedzialność ekologiczna przedsiębiorstw

3.2. Prawne i polityczne uwarunkowania rozwoju gospodarki niskoemisyjnej i ekologicznych działań przedsiębiorstw

3.3. Presja społeczna na rozwój ekologicznego podejścia przedsiębiorstw

3.4. Wpływ nowoczesnych technologii na ekologizację działalności przedsiębiorstw

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 4

WEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

4.1. Projektowanie i realizacja strategii ekologicznego rozwoju przedsiębiorstwa

4.2. Kształtowanie kultury organizacyjnej zorientowanej na ekorozwój przedsiębiorstwa

4.3. Wdrażanie systemów i narzędzi zarządzania wspierających ekologiczną działalność przedsiębiorstwa

Podsumowanie

 

CZĘŚĆ II

ŁAŃCUCH WARTOŚCI A EKOLOGICZNE PRAKTYKI PRZEDSIĘBIORSTW  W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ EMPIRYCZNYCH

 

ROZDZIAŁ 5

KONCEPCJA BADAŃ

5.1. Cele badawcze

5.2. Metodyka badań

5.3. Dobór próby badawczej i jej charakterystyka

5.4. Narzędzie badawcze i skala Likerta

 

ROZDZIAŁ 6

ZEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

6.1. Znaczenie czynników ekonomicznych dla ekologicznej postawy przedsiębiorstw

6.2. Wpływ czynników politycznych na ekologizację działalności przedsiębiorstw

6.3. Regulacje prawne a proekologiczne działania przedsiębiorstw

6.4. Wykorzystanie nowoczesnych technologii do ekologizacji działalności przedsiębiorstw

6.5. Kształtowanie ekologicznej postawy przedsiębiorstw przez czynniki socjokulturowe

6.6. Środowiskowe determinanty proekologicznej postawy przedsiębiorstw

 

ROZDZIAŁ 7

WEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

7.1. Podejście strategiczne przedsiębiorstw do ekologizacji działalności

7.2. Aspekty ekologiczne w kulturze organizacyjnej przedsiębiorstw

7.3. Systemy i narzędzia zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach

 

ROZDZIAŁ 8

EKOLOGICZNE PRAKTYKI PRZEDSIĘBIORSTW W ŁAŃCUCHU WARTOŚCI

8.1. Zarządzanie zakupami i dostawcami

8.2. Projektowanie i rozwój produktów

8.3. Produkcja

8.4. Logistyka

8.5. Działalność marketingowa i sprzedaż

8.6. Usługi posprzedażowe

8.7. Zarządzanie zasobami ludzkimi

8.8. Technologia

8.9. Infrastruktura i administrowanie

 

ROZDZIAŁ 9

EWALUACJA EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA PRZEDSIĘBIORSTW

9.1. Wpływ ekologicznych praktyk na efekty działalności przedsiębiorstw

9.2. Ocena ekopraktyk w kontekście łańcucha wartości

9.3. Wnioski i rekomendacje wspierające rozwój ekologicznego podejścia

ZAKOŃCZENIE

 

Bibliografia

Spis rysunków

Spis tabel

Spis wykresów

Załącznik: Kwestionariusz badania

 

 

 

Opis

Wydanie: I
Rok wydania: 2021
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza
Oprawa: miękka
Format: B5
Liczba stron: 252

Wstęp

 

Budowanie przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw i łańcuchów dostaw w obecnym turbulentnym i niezwykle dynamicznym otoczeniu polega na ciągłym rozwoju przedsiębiorstwa w szczególności w obszarze ochrony środowiska lub, szerzej, zrównoważonego rozwoju. Kilka dekad potrzebnych zmian związanych z realizacją koncepcji zrównoważonego rozwoju zaprowadziło przedsiębiorstwa do momentu, w którym należy zacząć dokonywać oceny skutków implementowania postulatów dotyczących realizacji celów ekonomicznych, ekologicznych i społecznych. Z tej perspektywy koncepcja zrównoważonego rozwoju wprowadza przedsiębiorstwa na drogę ekologicznego rozwoju - wzrostu świadomości ekologicznej, wdrażania i rozwoju ekoinnowacji oraz praktyk prośrodowiskowych z nastawieniem na budowanie również ekologicznej świadomości społecznej. W tym bowiem tkwi źródło osiągania przewagi konkurencyjnej.

Odpowiedzialność ekologiczna przedsiębiorstw (ECSR) to inherentny element strategii zarządzania - stosowanie wyłącznie ekoinnowacji na kanwie ekonomiki przedsiębiorstwa to o wiele za mało wobec zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań rozwoju, presji społecznej i kształtowania tzw. zielonego ładu. Delimitacja zakresu tej odpowiedzialności kończy się tam, gdzie klient i konsument świadomie wybierają ekologiczny produkt lub ekologiczną usługę. Można przyjąć założenie, że wraz ze wzrostem społecznej świadomości w zakresie ekologii (ochrony środowiska) owa granica będzie przesuwana, co poszerzy realny zakres znaczeniowy ekologicznego produktu, ekologicznej usługi i wreszcie ekologicznego przedsiębiorstwa i jego ekologicznej odpowiedzialności.

Strumień działań proekologicznych znajduje odzwierciedlenie w wartości - w obszarze działalności zarówno podstawowej, jak i wspomagającej. Łańcuch wartości powinien zatem uwzględniać aspekty ekologiczne wytworzenia (ekologiczny produkt i usługa), wartość dodaną na kanwie ochrony środowiska (ekologizacja przedsiębiorstwa) i wreszcie tworzyć najlepsze ekologiczne praktyki (świadomość i odpowiedzialność ekologiczna).

Jaki jest więc obecny stan ekologizacji łańcucha wartości z perspektywy aktywności prośrodowiskowej polskich przedsiębiorstw? Udzielenie odpowiedzi na to pytanie stanowi cel monografii, który autorzy realizowali, wykorzystując zarówno rozważania teoretyczne, jak i analizy danych empirycznych - wyników przeprowadzonego badania. Osadzenie podjętego problemu badawczego w ramach klasycznego ujęcia łańcucha wartości stanowi wyzwanie wypełnienia luki poznawczej w relacji między łańcuchem wartości a strategią zarządzania. Ta preferencja ulokowania ekologicznego podejścia przedsiębiorstw na kanwie łańcucha wartości prowadzi do wieloaspektowego przyjrzenia się kwestiom identyfikowania obszarów działalności przedsiębiorstwa i budowania długoterminowych strategii zarządzania pod względem uwzględnienia aspektów ekologicznych w działalności. Owo podejście znów uzasadnia dogmat ekologii w tworzeniu wartości i jednocześnie stawia przed autorami zasadnicze pytania: o to, czy poziom wdrożenia praktyk ekologicznych ma wpływ na ekologizację łańcucha wartości; jakie uwarunkowania decydują o wdrożeniu praktyk ekologicznych przez polskie przedsiębiorstwa; o identyfikację efektów wdrożenia ekopraktyk i możliwość ich oceny.

W pierwszej części monografii autorzy przeprowadzili teoretyczny dyskurs dotyczący łańcucha wartości wobec wyzwań ekologicznych. Szereg wartościowych tez i poglądów badaczy przedstawiono w czterech rozdziałach. W rozdziale pierwszym ujęto zagadnienia związane ogólnie ze środowiskowymi uwarunkowaniami zrównoważonego rozwoju, kształtując pogląd na temat ekologizacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem i prowadząc do rozpoznania kwestii świadomości ekologicznej i ekologicznej odpowiedzialności biznesu. Rozdział drugi tej części pracy dotyczy koncepcji łańcucha wartości i potrzeb jego rekonfiguracji wobec wyzwań ekologicznych. Z kolei rozdziały trzeci i czwarty to rozważania dotyczące odpowiednio zewnętrznych i wewnętrznych determinant ekologicznego podejścia do budowania łańcucha wartości.

Druga część monografii oparta została na analizie wyników przeprowadzonego badania. W okresie od listopada 2019 do lutego 2020 roku prowadzono badanie metodą wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI - ang. computer-assisted telephone interviewing) z wykorzystaniem kwestionariusza badawczego na próbie badawczej 200 przedsiębiorstw z branży przemysłu i tych określających się jako przedsiębiorstwa logistyczne. Pełną metodykę badania, którego celem było określenie stopnia wdrożenia praktyk prośrodowiskowych przez polskie przedsiębiorstwa oraz wskazanie uwarunkowań ekologicznego podejścia do tworzenia łańcucha wartości, zaprezentowano w rozdziale piątym. Na podstawie wyników badania w rozdziale szóstym przedstawiono i zanalizowano szereg determinant zewnętrznych ekologicznego podejścia do tworzenia łańcucha wartości, nakreślając znaczenie i szeroką dywersyfikację poszczególnych czynników. W rozdziale siódmym dokonano analizy uwarunkowań wewnętrznych w odniesieniu do strategii i systemu zarządzania. Katalog praktyk ekologicznych wdrażanych i realizowanych przez wspomniane przedsiębiorstwa jako wynik badania, uwzględniający stopień ich wdrożenia, omówiono szczegółowo w rozdziale ósmym. Ostatni, dziewiąty, rozdział ma charakter ewaluacji wyników badania. Główny nacisk został tu położony na kwestie wpływu praktyk ekologicznych na efekty środowiskowe i ekonomiczne. Dokonano także oceny ekopraktyk w kontekście łańcucha wartości, by w konsekwencji wskazać rekomendacje wspierające rozwój ekologicznego podejścia do tworzenia współczesnego łańcucha wartości.

Monografię wieńczy zakończenie, w którym autorzy przedstawili szereg wniosków płynących z prowadzonych rozważań, a także z analizy wyników badań empirycznych. W szczególności uzasadniono realność potrzeb zmian w procesie ekologizacji, uwarunkowanych czynnikami zewnętrznymi, oraz wskazano na aspekt uzależnienia ekologizacji łańcucha wartości od rekonfiguracji ukierunkowanej w stronę ekologicznego rozwoju. Nakreślono ponadto konkluzje płynące z dokonanej przez polskie przedsiębiorstwa ewaluacji poziomu wdrożenia i rozwoju praktyk prośrodowiskowych. Uniwersalność wniosków, których zdecydowana większość potwierdza praktyczne możliwości kształtowania ekologicznego łańcucha dostaw, rodzi implikacje dotyczące rozszerzenia badań w zakresie wyznaczenia kierunków dalszego rozwoju łańcuchów wartości (zwłaszcza w dobie globalnej ekologizacji wynikającej również z globalnej dewastacji środowiska naturalnego).

W publikacji skonfrontowano teoretyczne rozważania z rzeczywistością polskiego biznesu. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że wnioski płynące z analizy wyników badania rozczarowują. Ale warto mieć na uwadze, że zekologizowany polski biznes jest raczej na etapie wzrostu - daleko mu do wysokiego stopnia dojrzałości, choć zapewne nawet w tej wstępnej fazie rozwoju może stanowić podstawę kolejnych badań. Rozważania autorów należy traktować jako głos w toczącej się dyskusji na temat ekologizacji przedsiębiorstw, łańcucha wartości, ochrony środowiska i, w efekcie, zrównoważonego rozwoju. Z pewnością poszerzenie badań w zakresie ekologii i biznesu jest wskazane, przestrzeń badawcza w tym obszarze jest bowiem nadal otwarta.

Niniejsze opracowanie jest wynikiem zadania badawczego pt. „Ekologiczne podejście do tworzenia łańcucha wartości" prowadzonego przez autorów w latach 2019-2020. Zadanie zostało zrealizowane w ramach badań statutowych pt. „Przedsiębiorstwo wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju" prowadzonych w latach 2019-2021 w Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Autorzy składają podziękowania recenzentom pracy - prof. dr hab. Sabinie Kauf oraz prof. AMS dr hab. Izabeli Dembińskiej - za cenne komentarze i wartościowe wskazówki.

 

 

 

 

 

Spis treści

 

WSTĘP

CZĘŚĆ I

ŁAŃCUCH WARTOŚCI WOBEC WYZWAŃ EKOLOGICZNYCH

ROZDZIAŁ 1

EKOLOGIZACJA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ EKOLOGICZNA WSPÓŁCZESNYCH PRZEDSIĘBIORSTW

1.1. Środowiskowe uwarunkowania zrównoważonego rozwoju

1.2. Ekologia i ekologizacja w zarządzaniu przedsiębiorstwem

1.3. Świadomość ekologiczna a ekologiczna odpowiedzialność biznesu

1.4. Ekologiczne postulaty w budowaniu przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 2

BUDOWANIE ŁAŃCUCHA WARTOŚCI WOBEC POSTULATÓW EKOLOGICZNYCH

2.1. Koncepcja łańcucha wartości i jej ewolucja

2.2. Konfiguracja i rekonfiguracja łańcucha wartości

2.3. Ekologia jako stymulanta zmian w łańcuchu wartości

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 3

ZEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

3.1. Czynniki zewnętrzne a odpowiedzialność ekologiczna przedsiębiorstw

3.2. Prawne i polityczne uwarunkowania rozwoju gospodarki niskoemisyjnej i ekologicznych działań przedsiębiorstw

3.3. Presja społeczna na rozwój ekologicznego podejścia przedsiębiorstw

3.4. Wpływ nowoczesnych technologii na ekologizację działalności przedsiębiorstw

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 4

WEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

4.1. Projektowanie i realizacja strategii ekologicznego rozwoju przedsiębiorstwa

4.2. Kształtowanie kultury organizacyjnej zorientowanej na ekorozwój przedsiębiorstwa

4.3. Wdrażanie systemów i narzędzi zarządzania wspierających ekologiczną działalność przedsiębiorstwa

Podsumowanie

 

CZĘŚĆ II

ŁAŃCUCH WARTOŚCI A EKOLOGICZNE PRAKTYKI PRZEDSIĘBIORSTW  W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ EMPIRYCZNYCH

 

ROZDZIAŁ 5

KONCEPCJA BADAŃ

5.1. Cele badawcze

5.2. Metodyka badań

5.3. Dobór próby badawczej i jej charakterystyka

5.4. Narzędzie badawcze i skala Likerta

 

ROZDZIAŁ 6

ZEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

6.1. Znaczenie czynników ekonomicznych dla ekologicznej postawy przedsiębiorstw

6.2. Wpływ czynników politycznych na ekologizację działalności przedsiębiorstw

6.3. Regulacje prawne a proekologiczne działania przedsiębiorstw

6.4. Wykorzystanie nowoczesnych technologii do ekologizacji działalności przedsiębiorstw

6.5. Kształtowanie ekologicznej postawy przedsiębiorstw przez czynniki socjokulturowe

6.6. Środowiskowe determinanty proekologicznej postawy przedsiębiorstw

 

ROZDZIAŁ 7

WEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

7.1. Podejście strategiczne przedsiębiorstw do ekologizacji działalności

7.2. Aspekty ekologiczne w kulturze organizacyjnej przedsiębiorstw

7.3. Systemy i narzędzia zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach

 

ROZDZIAŁ 8

EKOLOGICZNE PRAKTYKI PRZEDSIĘBIORSTW W ŁAŃCUCHU WARTOŚCI

8.1. Zarządzanie zakupami i dostawcami

8.2. Projektowanie i rozwój produktów

8.3. Produkcja

8.4. Logistyka

8.5. Działalność marketingowa i sprzedaż

8.6. Usługi posprzedażowe

8.7. Zarządzanie zasobami ludzkimi

8.8. Technologia

8.9. Infrastruktura i administrowanie

 

ROZDZIAŁ 9

EWALUACJA EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA PRZEDSIĘBIORSTW

9.1. Wpływ ekologicznych praktyk na efekty działalności przedsiębiorstw

9.2. Ocena ekopraktyk w kontekście łańcucha wartości

9.3. Wnioski i rekomendacje wspierające rozwój ekologicznego podejścia

ZAKOŃCZENIE

 

Bibliografia

Spis rysunków

Spis tabel

Spis wykresów

Załącznik: Kwestionariusz badania

 

 

 

Opinie

Twoja ocena:
Wydanie: I
Rok wydania: 2021
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza
Oprawa: miękka
Format: B5
Liczba stron: 252

 

Budowanie przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw i łańcuchów dostaw w obecnym turbulentnym i niezwykle dynamicznym otoczeniu polega na ciągłym rozwoju przedsiębiorstwa w szczególności w obszarze ochrony środowiska lub, szerzej, zrównoważonego rozwoju. Kilka dekad potrzebnych zmian związanych z realizacją koncepcji zrównoważonego rozwoju zaprowadziło przedsiębiorstwa do momentu, w którym należy zacząć dokonywać oceny skutków implementowania postulatów dotyczących realizacji celów ekonomicznych, ekologicznych i społecznych. Z tej perspektywy koncepcja zrównoważonego rozwoju wprowadza przedsiębiorstwa na drogę ekologicznego rozwoju - wzrostu świadomości ekologicznej, wdrażania i rozwoju ekoinnowacji oraz praktyk prośrodowiskowych z nastawieniem na budowanie również ekologicznej świadomości społecznej. W tym bowiem tkwi źródło osiągania przewagi konkurencyjnej.

Odpowiedzialność ekologiczna przedsiębiorstw (ECSR) to inherentny element strategii zarządzania - stosowanie wyłącznie ekoinnowacji na kanwie ekonomiki przedsiębiorstwa to o wiele za mało wobec zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań rozwoju, presji społecznej i kształtowania tzw. zielonego ładu. Delimitacja zakresu tej odpowiedzialności kończy się tam, gdzie klient i konsument świadomie wybierają ekologiczny produkt lub ekologiczną usługę. Można przyjąć założenie, że wraz ze wzrostem społecznej świadomości w zakresie ekologii (ochrony środowiska) owa granica będzie przesuwana, co poszerzy realny zakres znaczeniowy ekologicznego produktu, ekologicznej usługi i wreszcie ekologicznego przedsiębiorstwa i jego ekologicznej odpowiedzialności.

Strumień działań proekologicznych znajduje odzwierciedlenie w wartości - w obszarze działalności zarówno podstawowej, jak i wspomagającej. Łańcuch wartości powinien zatem uwzględniać aspekty ekologiczne wytworzenia (ekologiczny produkt i usługa), wartość dodaną na kanwie ochrony środowiska (ekologizacja przedsiębiorstwa) i wreszcie tworzyć najlepsze ekologiczne praktyki (świadomość i odpowiedzialność ekologiczna).

Jaki jest więc obecny stan ekologizacji łańcucha wartości z perspektywy aktywności prośrodowiskowej polskich przedsiębiorstw? Udzielenie odpowiedzi na to pytanie stanowi cel monografii, który autorzy realizowali, wykorzystując zarówno rozważania teoretyczne, jak i analizy danych empirycznych - wyników przeprowadzonego badania. Osadzenie podjętego problemu badawczego w ramach klasycznego ujęcia łańcucha wartości stanowi wyzwanie wypełnienia luki poznawczej w relacji między łańcuchem wartości a strategią zarządzania. Ta preferencja ulokowania ekologicznego podejścia przedsiębiorstw na kanwie łańcucha wartości prowadzi do wieloaspektowego przyjrzenia się kwestiom identyfikowania obszarów działalności przedsiębiorstwa i budowania długoterminowych strategii zarządzania pod względem uwzględnienia aspektów ekologicznych w działalności. Owo podejście znów uzasadnia dogmat ekologii w tworzeniu wartości i jednocześnie stawia przed autorami zasadnicze pytania: o to, czy poziom wdrożenia praktyk ekologicznych ma wpływ na ekologizację łańcucha wartości; jakie uwarunkowania decydują o wdrożeniu praktyk ekologicznych przez polskie przedsiębiorstwa; o identyfikację efektów wdrożenia ekopraktyk i możliwość ich oceny.

W pierwszej części monografii autorzy przeprowadzili teoretyczny dyskurs dotyczący łańcucha wartości wobec wyzwań ekologicznych. Szereg wartościowych tez i poglądów badaczy przedstawiono w czterech rozdziałach. W rozdziale pierwszym ujęto zagadnienia związane ogólnie ze środowiskowymi uwarunkowaniami zrównoważonego rozwoju, kształtując pogląd na temat ekologizacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem i prowadząc do rozpoznania kwestii świadomości ekologicznej i ekologicznej odpowiedzialności biznesu. Rozdział drugi tej części pracy dotyczy koncepcji łańcucha wartości i potrzeb jego rekonfiguracji wobec wyzwań ekologicznych. Z kolei rozdziały trzeci i czwarty to rozważania dotyczące odpowiednio zewnętrznych i wewnętrznych determinant ekologicznego podejścia do budowania łańcucha wartości.

Druga część monografii oparta została na analizie wyników przeprowadzonego badania. W okresie od listopada 2019 do lutego 2020 roku prowadzono badanie metodą wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI - ang. computer-assisted telephone interviewing) z wykorzystaniem kwestionariusza badawczego na próbie badawczej 200 przedsiębiorstw z branży przemysłu i tych określających się jako przedsiębiorstwa logistyczne. Pełną metodykę badania, którego celem było określenie stopnia wdrożenia praktyk prośrodowiskowych przez polskie przedsiębiorstwa oraz wskazanie uwarunkowań ekologicznego podejścia do tworzenia łańcucha wartości, zaprezentowano w rozdziale piątym. Na podstawie wyników badania w rozdziale szóstym przedstawiono i zanalizowano szereg determinant zewnętrznych ekologicznego podejścia do tworzenia łańcucha wartości, nakreślając znaczenie i szeroką dywersyfikację poszczególnych czynników. W rozdziale siódmym dokonano analizy uwarunkowań wewnętrznych w odniesieniu do strategii i systemu zarządzania. Katalog praktyk ekologicznych wdrażanych i realizowanych przez wspomniane przedsiębiorstwa jako wynik badania, uwzględniający stopień ich wdrożenia, omówiono szczegółowo w rozdziale ósmym. Ostatni, dziewiąty, rozdział ma charakter ewaluacji wyników badania. Główny nacisk został tu położony na kwestie wpływu praktyk ekologicznych na efekty środowiskowe i ekonomiczne. Dokonano także oceny ekopraktyk w kontekście łańcucha wartości, by w konsekwencji wskazać rekomendacje wspierające rozwój ekologicznego podejścia do tworzenia współczesnego łańcucha wartości.

Monografię wieńczy zakończenie, w którym autorzy przedstawili szereg wniosków płynących z prowadzonych rozważań, a także z analizy wyników badań empirycznych. W szczególności uzasadniono realność potrzeb zmian w procesie ekologizacji, uwarunkowanych czynnikami zewnętrznymi, oraz wskazano na aspekt uzależnienia ekologizacji łańcucha wartości od rekonfiguracji ukierunkowanej w stronę ekologicznego rozwoju. Nakreślono ponadto konkluzje płynące z dokonanej przez polskie przedsiębiorstwa ewaluacji poziomu wdrożenia i rozwoju praktyk prośrodowiskowych. Uniwersalność wniosków, których zdecydowana większość potwierdza praktyczne możliwości kształtowania ekologicznego łańcucha dostaw, rodzi implikacje dotyczące rozszerzenia badań w zakresie wyznaczenia kierunków dalszego rozwoju łańcuchów wartości (zwłaszcza w dobie globalnej ekologizacji wynikającej również z globalnej dewastacji środowiska naturalnego).

W publikacji skonfrontowano teoretyczne rozważania z rzeczywistością polskiego biznesu. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że wnioski płynące z analizy wyników badania rozczarowują. Ale warto mieć na uwadze, że zekologizowany polski biznes jest raczej na etapie wzrostu - daleko mu do wysokiego stopnia dojrzałości, choć zapewne nawet w tej wstępnej fazie rozwoju może stanowić podstawę kolejnych badań. Rozważania autorów należy traktować jako głos w toczącej się dyskusji na temat ekologizacji przedsiębiorstw, łańcucha wartości, ochrony środowiska i, w efekcie, zrównoważonego rozwoju. Z pewnością poszerzenie badań w zakresie ekologii i biznesu jest wskazane, przestrzeń badawcza w tym obszarze jest bowiem nadal otwarta.

Niniejsze opracowanie jest wynikiem zadania badawczego pt. „Ekologiczne podejście do tworzenia łańcucha wartości" prowadzonego przez autorów w latach 2019-2020. Zadanie zostało zrealizowane w ramach badań statutowych pt. „Przedsiębiorstwo wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju" prowadzonych w latach 2019-2021 w Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Autorzy składają podziękowania recenzentom pracy - prof. dr hab. Sabinie Kauf oraz prof. AMS dr hab. Izabeli Dembińskiej - za cenne komentarze i wartościowe wskazówki.

 

 

 

 

 

 

WSTĘP

CZĘŚĆ I

ŁAŃCUCH WARTOŚCI WOBEC WYZWAŃ EKOLOGICZNYCH

ROZDZIAŁ 1

EKOLOGIZACJA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ EKOLOGICZNA WSPÓŁCZESNYCH PRZEDSIĘBIORSTW

1.1. Środowiskowe uwarunkowania zrównoważonego rozwoju

1.2. Ekologia i ekologizacja w zarządzaniu przedsiębiorstwem

1.3. Świadomość ekologiczna a ekologiczna odpowiedzialność biznesu

1.4. Ekologiczne postulaty w budowaniu przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 2

BUDOWANIE ŁAŃCUCHA WARTOŚCI WOBEC POSTULATÓW EKOLOGICZNYCH

2.1. Koncepcja łańcucha wartości i jej ewolucja

2.2. Konfiguracja i rekonfiguracja łańcucha wartości

2.3. Ekologia jako stymulanta zmian w łańcuchu wartości

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 3

ZEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

3.1. Czynniki zewnętrzne a odpowiedzialność ekologiczna przedsiębiorstw

3.2. Prawne i polityczne uwarunkowania rozwoju gospodarki niskoemisyjnej i ekologicznych działań przedsiębiorstw

3.3. Presja społeczna na rozwój ekologicznego podejścia przedsiębiorstw

3.4. Wpływ nowoczesnych technologii na ekologizację działalności przedsiębiorstw

Podsumowanie

 

ROZDZIAŁ 4

WEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

4.1. Projektowanie i realizacja strategii ekologicznego rozwoju przedsiębiorstwa

4.2. Kształtowanie kultury organizacyjnej zorientowanej na ekorozwój przedsiębiorstwa

4.3. Wdrażanie systemów i narzędzi zarządzania wspierających ekologiczną działalność przedsiębiorstwa

Podsumowanie

 

CZĘŚĆ II

ŁAŃCUCH WARTOŚCI A EKOLOGICZNE PRAKTYKI PRZEDSIĘBIORSTW  W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ EMPIRYCZNYCH

 

ROZDZIAŁ 5

KONCEPCJA BADAŃ

5.1. Cele badawcze

5.2. Metodyka badań

5.3. Dobór próby badawczej i jej charakterystyka

5.4. Narzędzie badawcze i skala Likerta

 

ROZDZIAŁ 6

ZEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

6.1. Znaczenie czynników ekonomicznych dla ekologicznej postawy przedsiębiorstw

6.2. Wpływ czynników politycznych na ekologizację działalności przedsiębiorstw

6.3. Regulacje prawne a proekologiczne działania przedsiębiorstw

6.4. Wykorzystanie nowoczesnych technologii do ekologizacji działalności przedsiębiorstw

6.5. Kształtowanie ekologicznej postawy przedsiębiorstw przez czynniki socjokulturowe

6.6. Środowiskowe determinanty proekologicznej postawy przedsiębiorstw

 

ROZDZIAŁ 7

WEWNĘTRZNE DETERMINANTY EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA DO TWORZENIA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI

7.1. Podejście strategiczne przedsiębiorstw do ekologizacji działalności

7.2. Aspekty ekologiczne w kulturze organizacyjnej przedsiębiorstw

7.3. Systemy i narzędzia zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach

 

ROZDZIAŁ 8

EKOLOGICZNE PRAKTYKI PRZEDSIĘBIORSTW W ŁAŃCUCHU WARTOŚCI

8.1. Zarządzanie zakupami i dostawcami

8.2. Projektowanie i rozwój produktów

8.3. Produkcja

8.4. Logistyka

8.5. Działalność marketingowa i sprzedaż

8.6. Usługi posprzedażowe

8.7. Zarządzanie zasobami ludzkimi

8.8. Technologia

8.9. Infrastruktura i administrowanie

 

ROZDZIAŁ 9

EWALUACJA EKOLOGICZNEGO PODEJŚCIA PRZEDSIĘBIORSTW

9.1. Wpływ ekologicznych praktyk na efekty działalności przedsiębiorstw

9.2. Ocena ekopraktyk w kontekście łańcucha wartości

9.3. Wnioski i rekomendacje wspierające rozwój ekologicznego podejścia

ZAKOŃCZENIE

 

Bibliografia

Spis rysunków

Spis tabel

Spis wykresów

Załącznik: Kwestionariusz badania

 

 

 

Napisz swoją opinię
Twoja ocena:
Szybka wysyłka zamówień
Kup online i odbierz na uczelni
Bezpieczne płatności
pixel